Kennistoets

Een kennistoets is een toets om het kennisniveau van een student over een bepaald onderwerp of thema te meten. Een kennistoets kan verschillende formats hebben, waaronder multiple-choice vragen, open vragen, essayvragen, casustoets of een combinatie daarvan. Het hangt af van het beoogde doel en de gewenste diepgang. Deze toetsen worden vaak gebruikt om te beoordelen hoe effectief een student bepaalde informatie heeft geleerd en onthouden.

Wanneer gebruik je deze toetsvorm?

Het doel van een kennistoets is om te bepalen hoe goed een student de feiten, concepten en informatie begrijpt die verband houden met een bepaald onderwerp of thema. Het gaat dus om cognitieve vaardigheden.

Hoe ontwerp je een kennistoets?

• Bij het ontwerpen van een kennistoets is het belangrijk om de leerdoelen/leeruitkomsten en leerstof evenwichtig op elkaar af te stemmen. Hiervoor maak je gebruik van een toetsmatrijs. (link neem een voorbeeld op)
• Construeer tegelijkertijd ook de toets voor de tweede toetsgelegenheid (de herkansing)
• Stel een antwoordmodel op en leg de normering en cesuur (de grens tussen voldoende en onvoldoende) vast. Zie ook de bijlage met de tips over multiple-choice toetsvragen).
• Leg de toets, het antwoordmodel, normering en de cesuur voor aan een collega voor feedback (vier-ogen principe).
• Stem het taalgebruik af op het niveau dat je van een student verwacht.
• Kies voor pen en papier, online of digitaal toetsen.
• Hanteer het toetsafnameprotocol.

• Hanteer het toetsafnameprotocol.

Wat zijn kwaliteitseisen aan een kennistoets?

Houd bij het ontwerpen van een kennistoets rekening met deze vier HvA-kwaliteitseisen:

1. leer- en feedbackfunctie: toetsing en beoordeling is ontwikkelingsgericht;
2. transparantie: de inhoud en het proces van de toetsing is voor alle betrokkenen duidelijk;
3. validiteit: de toets meet wat gemeten moet worden;
4. betrouwbaarheid: de toets levert onder dezelfde omstandigheden hetzelfde resultaat op.

Je vindt de uitwerking van deze kwaliteitseisen aan kennistoetsen hier.

Hoe beoordeel je een kennistoets?

Gesloten vragen:

• Volg de instructies op het antwoordmodel (zie ontwerp). Hanteer de voorgestelde normering en cesuur. Kijk onder de knop voorbeelden voor tips over mc-toetsvragen.

Open vragen:

• Hanteer het antwoordmodel.
• Ken punten toe volgens de normering in het antwoordmodel.
• Kom tot een oordeel door de normering en cesuur in het antwoordmodel toe te passen.
• Zie ook de bijlage met tips voor het nakijken van open toetsvragen.

Hoe geef je studenten een actieve rol?

• Geef studenten inspraak bij het verdelen van de leerdoelen en de onderwerpen voor het maken van kennisclips of het houden van presentaties.
• Geef studenten een keuze in welke vragen of casussen ze beantwoorden binnen door de docent gestelde kaders: bijvoorbeeld een minimum aantal vragen over verschillende onderdelen.
• Betrek studenten bij het ontwikkelen van casussen en toetsvragen.
• Laat studenten eerst individueel de toets maken en vervolgens in groepjes bespreken. Daarna maken de studenten de toets opnieuw. Het cijfer is een gewogen verdeling tussen de eerste en de tweede ronde.

Tips en aandachtspunten bij kennistoetsen:

• Het ontwikkelen van met name meerkeuzevragen is een zeer tijdrovende zaak en vereist specifieke deskundigheid. Bij deze en andere kennistoetsen zijn veelvoorkomende klachten van studenten: onduidelijke vraagformulering, te moeilijk taalgebruik, ongelijksoortige antwoordalternatieven, onduidelijk waarop beoordeeld zal worden en achteraf geen of onbevredigende feedback.
• Kennistoetsen met grotendeels gesloten vragen zijn minder geschikt om te beoordelen of studenten kennis kunnen toepassen of zelf bijdragen aan kennisontwikkeling.
• Bij een kennistoets met casussen kan de gekozen casuïstiek te beperkt of te beschrijvend zijn. Of juist te complex en te veelomvattend. Link met de leerdoelen moet aantoonbaar zijn.