Onderwijs- en Innovatieplein

Toetsen met ICT

Het gebruik van passende ICT-tools kan bijdragen aan de toetskwaliteit, de efficiëntie van het toetsproces en/of de flexibilisering van het onderwijs.

De tools kunnen bij toetsing op diverse manieren en in alle fases van het toetsproces worden ingezet, denk bijvoorbeeld aan:

  • Ontwikkelen van vragen en opdrachten, eventueel in een itembank;
  • Digitaal toetsen afnemen, zowel voor formatief evalueren als summatief beoordelen, eventueel vanuit een itembank;
  • Digitaal beoordelen van gemaakt werk inclusief detectie van plagiaat, gebruik van rubrics,
  • Faciliteren van het peerfeedback proces;
  • Analyseren en evalueren van vragen, opdrachten en toetsresultaten;
  • Ondersteunen van de studentontwikkeling met een digitaal portfolio.

Veilig toetsen: een verantwoordelijkheid van de opleiding

Het toetsprogramma is de verantwoordelijkheid van de opleiding. De opleiding is dus ook verantwoordelijk voor het maken van passende keuzes bij de inzet van ICT-tools voor toetsafname op basis van de toetsvorm en de functie van de toets in het curriculum. De Examencommissie en Opleidingscommissie controleren de gemaakte afwegingen van de docententeams.

Binnen de HvA is er ruime keuze uit beschikbare ICT-tools. Niet iedere tool is geschikt voor iedere toepassing in het onderwijs. De diversiteit van de gewenste inzet is immers zo groot dat stringent voorschrijven niet voor alle situaties passend is.

Kijk eerst hoe de inzet van een digitale tool past bij de didactiek en de toetsing in de opleiding als je een digitale tool wilt inzetten. Houd er rekening mee dat het ontwerp van het onderwijs leidend is en niet de functionaliteit van een tool. Neem de toetsvorm als uitgangspunt. Deze is constructive aligned met de leerdoelen en leeractiviteiten. Denk na over de functie van de toets en wat je wilt toetsen, voordat je een tool kiest.

Bespreek je ideeën met je collega’s, teamleider en de opleidingsmanager en laat je adviseren door de facultaire ICT- en O&O-ondersteuning. Het eerste aanspreekpunt binnen je faculteit is de Contactpersoon Digitaal Toetsen (ofwel: de CDT'er): deze is op de hoogte van de afspraken binnen de HvA en de tools die binnen je faculteit worden gebruikt.

De tabel onderaan deze pagina biedt een overzicht van de tools voor onderwijs- e/o toetsing die beschikbaar zijn in de HvA. Voor deze tools heeft de HvA een contract (licentie), is een verwerkersovereenkomst afgesloten (conform AVG) en zijn risicoanalyses opgesteld en passende beheersmaatregelen getroffen. Je kunt deze tools dus veilig gebruiken voor de toepassingen die in het overzicht zijn genoemd. Houd wel rekening met een aantal aandachtspunten:

  1. Geen enkele tool kan onbeperkt en voor alle toepassingen worden ingezet. Er kunnen contractuele beperkingen zijn, deze worden in de kolom ‘licentie’ benoemd.
  2. Alle genoemde tools kunnen gebruikt worden bij formatief handelen en evalueren. De tools zijn echter niet allemaal geschikt voor toetsen met een summatieve functie, d.w.z. toetsen waaraan studiepunten zijn verbonden of ene zak-/slaagbeslissing. Informatie hierover vind je in de kolom ‘Summatief beoordelen (J/N)’.
  3. Er is geen vaste definitie van een ‘veilige’ tool. Toetsveiligheid is een breed begrip en gaat verder dan technische veiligheid. De opzet van de toets en de manier waarop studenten de toets maken heeft veel effect (validiteit en betrouwbaarheid). Het vereiste niveau van veiligheid is daarnaast ook afhankelijk van de toepassing. Ga dus altijd in gesprek met experts binnen jouw faculteit voor het inzetten van een tool.
  4. Een beperkt aantal tools kan in een veilige gecontroleerde toetsomgeving worden ingezet, bijvoorbeeld Ans (voorheen TestVision), Mobius en Sowiso. Daarin bereik je het hoogste niveau van toetsveiligheid. Denk daarbij aan afname op beveiligde apparaten, fysieke surveillance en digitale monitoring.
  5. Alleen in een beperkt aantal tools is geïntegreerde authenticiteitscheck (plagiaatcontrole) beschikbaar, zoals vermeld in de kolom ‘Authenticiteitscheck in Ouriginal (JN)’. Let wel: met de opkomst van AI is plagiaatcontrole een nieuw vraagstuk geworden en zijn andere/aanvullende checks nodig.
  6. Applicaties zoals Excel, SPSS of Matlab kunnen, onder voorwaarden, ook in een veilige omgeving worden ontsloten voor toetsing van beroepsvaardigheden. Deze worden niet beschreven in dit document. Raadpleeg daarvoor de facultaire ondersteuning.

  1. Hanteer bij het afnemen van de toetsen altijd de regels uit de actuele toetsafnameprotocollen op de HvA-beleidspagina.
  2. Zorg voor grondige testen van de digitale toetsafname: bepaal of de toets naar tevredenheid kan worden afgenomen.
  3. Bied studenten de gelegenheid voor een oefentoets in dezelfde tool, als kennismaking met de tool om verrassingen bij de afname te voorkomen.
  4. Online proctoring is niet toegestaan bij de HvA, Uitsluitend onder specifieke voorwaarden is uitzondering hiervan mogelijk voor studenten in het buitenland en met toestemming van het CvB. Informatie hierover vind je op de HvA-beleidspagina (OP-beleid-buitenland-studenten).

Het overzicht tools veilige online afname toetsen vind je in de PDF hieronder.

Gepubliceerd door  Programma Blended Learning 7 november 2024