Onderwijs- en Innovatieplein
Effectieve didactiek
Hoe leert de student?
We praten veel over lesgeven en leren, maar hoe werkt leren eigenlijk in onze hersenen? En hoe zorgen we dat onze studenten effectief leren? In dit artikel nemen we je mee in de uitdagingen van ‘ons brein’ en geven we tips hoe je jouw onderwijsdidactiek hierop kan aanpassen.
Ons werkgeheugen heeft een belangrijke rol in leren, maar heeft een beperkte capaciteit. Het is de kunst om het werkgeheugen optimaal te belasten (cognitive load theory): niet te veel, niet te weinig. Zo kan de cognitieve capaciteit die nodig is voor het leren optimaal worden benut.
Wat is leren? Om te weten hoe studenten leren, moet je begrijpen hoe ons denken is gestructureerd. Er zijn drie onderdelen van het geheugen: het sensorische geheugen, het werkgeheugen en het langetermijngeheugen.
Alles wat we zien en horen wordt geregistreerd in ons sensorisch geheugen. Dit geheugen selecteert de meest relevante informatie die we zullen verwerken in ons werkgeheugen.
Het werkgeheugen is de plaats waar het denken en bewustzijn plaatsvinden. Het is goed om te weten dat ons werkgeheugen beperkt is: we kunnen maar 2 tot 6 elementen verwerken en houden die minder dan 30 seconden vast als we er iets mee doen. Het werkgeheugen ontvangt zowel prikkels uit het sensorisch geheugen als informatie uit het langetermijngeheugen. Hoe meer informatie er in het langetermijngeheugen voorhanden is, hoe gemakkelijker voor ons werkgeheugen om er nieuwe informatie aan te verbinden.
Het langetermijngeheugen is onze onbeperkte opslagtank van alles wat we weten. In ons langetermijngeheugen worden kennisdeeltjes opslagen in kennisschema’s. Dat zijn structuren die kennisdeeltjes met elkaar verbinden en betekenis creëren. Nieuwe kennis wordt opgeslagen door het aan te haken aan bestaande schema’s.
Om te leren moet informatie van het werkgeheugen overgebracht worden naar het langetermijngeheugen (opslag). Daarnaast moet informatie vanuit het langetermijngeheugen opgehaald kunnen worden (terughalen).