Broedplaats 010

Aanbieder

Kennisland

Aanleiding

Rotterdam wil een stad zijn met het beste onderwijs, gericht op de toekomst en gericht op de stad Rotterdam. Leraren spelen daarin een cruciale rol en daarom heeft de gemeente Rotterdam het initiatief genomen om een leergang te laten ontwikkelen voor Rotterdamse leraren: de Broedplaats010. Lesgeven in Rotterdam, in een grote stad, vraagt van leraren bijzondere kwaliteiten. Goed zijn in het vak en didactiek, goed zijn in het aangaan van pedagogische relaties met leerlingen en ouders, en goed zijn in het optimaal benutten van wat de stad te bieden heeft. Broedplaats010 is specifiek in die context ontworpen en daarmee uniek voor Rotterdam. Doel voor de gemeente en schoolbesturen is om de meest ambitieuze leraren die in de stad werken te binden en te boeien. Dit zijn leraren die je herkent aan kennis, ambitie en lef.

Het is een leergang die niet op een traditionele ‘leer-gang’ lijkt, maar een leer- en innovatie-omgeving biedt waarin ambitieuze Rotterdamse leraren nieuwe interventies kunnen uitproberen, daarvan kunnen leren en daarmee de start zijn van een groeiende leergemeenschap van vernieuwende leraren waarin daadwerkelijk gewerkt wordt aan toekomstgericht onderwijs in en met de stad. Kortom: een Rotterdamse broedplaats voor excellente leraren.

Definitie teacher leadership

Teacher leadership komt terug in het innovatief, ondernemend vermogen van leraren, aangevuld met het reflectief vermogen op diens handelen. Dit kun je ‘toetsen’ aan getoond innovatievermogen, lef om te interveniëren, impact op leerlingen, overdraagbaarheid van de ontwikkelde aanpak, vermogen om nieuwe partnerschappen aan te gaan en het gebruikmaken van de stad Rotterdam als leeromgeving.

Type teacher leadership

Role-based teacher leadership

Beoogde kwaliteiten

Teacher leadership vraagt om kwaliteiten van leraren als initiatief durven te nemen, in de klas, in hun team en daarbuiten durven te interveniëren, verbindingen kunnen leggen tussen maatschappelijke en stedelijke ontwikkelingen en onderwijsinnovatie, hun invloed durven aan te wenden, een kei zijn in het sociaal-pedagogisch domein, weten hoe ze zich kunnen manifesteren in bredere netwerken, een lerende en onderzoekende houding hebben ontwikkeld en een visie hebben op toekomstgericht Rotterdams onderwijs.

Kern van het traject

Door principes van design thinking aan te leren: we laten deelnemers zo snel mogelijk actie ondernemen, experimenteren met ideeën in de praktijk en nieuwe verbindingen leggen met externe partijen. Verder brengen we hen in contact met inspirerende sprekers uit het veld, die hen van relevante actuele ontwikkelingen op de hoogte brengen, maar ook voorbeeldfiguren zijn van hoe je maatschappelijke vraagstukken kunt benaderen en aanpakken. Daarnaast vormt het uitgebreide incubator- en intervisiebegeleidingstraject de stok achter de deur om daadwerkelijke vernieuwingen in de school te proberen, en om steeds opnieuw te reflecteren op hun eigen rol binnen en buiten de school.

Opzet

Het zijn maandelijkse bijeenkomsten, verspreid over 1,5 jaar, die zijn gericht op 1) Individuele ontwikkeling van leraren 2) Daadwerkelijke onderwijsinnovaties in Rotterdam en 3) Netwerk- en kennisontwikkeling (het verbreden en ‘besmettelijk’ maken van de opbrengsten van de leergang voor andere leraren en scholen. De leergang is daarmee de start van een duurzamer netwerk en platform voor vernieuwende leraren, gekoppeld aan zowel landelijke netwerken als lokale lerarenopleidingen en schoolbesturen.)

Het programma is ingericht op basis van drie elementen:

1. School en stad als leeromgeving
2. Ik als excellente leraar
3. Wij als excellente leraren

Daarnaast kent het programma 3 lijnen:
Stadssafari (4 dagen)

Leerspoor (14 bijeenkomsten)
Incubator Stadsvernieuwingen verder brengen
Inspiratie Kennis en vaardigheden overdragen
Intervisie Vernieuwende interventies toepassen en verder brengen
Netwerk Netwerk vergroten

Aandacht voor condities

Enigszins. We besteden aandacht aan het systeem waarin de leraar werkend is, organiseren twee sessies waarin we o.a. werken met systeemopstellingen om inzicht te geven in de dynamieken waarin de leraar werkzaam is.

Ervaringen

Twee algemene lessen:

• Het is lastig om nieuwe leraren te werven voor het programma, omdat we geen ‘harde uitkomsten’ kunnen claimen. Het proces is leidend, niet de uiteindelijke producten. We merken dat sommige mensen dit te vaag vinden en toch liever een voorgestructureerde cursus kiezen.
• Deelnemers ervaren het als superwaardevol en positief, met name door het actiegerichte programma in combinatie met uitgebreide zelfreflectie en intervisie. Ook vinden ze in elkaar een vorm van ‘lotgenootschap’: het zijn gelijkgestemde, gepassioneerde leraren die hieraan deelnemen. Tot slot geeft het hen grip en handvatten om hun carrière als teacher leader verder vorm te geven, een aantal is zelfs van baan verwisseld naar aanleiding van het traject.