Reflective community development in action

Promotieonderzoek naar de legitimiteit van opbouwwerk/community development legitimatiekader voor opbouwwerkpraktijken. Niet vanzelf krijgen opbouwwerkers (een vorm van sociaal en cultureel werk) een mandaat van bewoners om hen te ondersteunen in het verbeteren van hun eigen leven en van hun leefomgeving. Sterker nog, hun professionele aanwezigheid roept regelmatig weerstand op. In de opleiding en verdere scholing is weinig bekend over hoe je dat mandaat kunt scheppen en hoe je weerstanden kunt overwinnen.

Hoe deze opbouwwerkers erin slagen om ondanks weerstanden hun legitimiteit als professional weten te ontwikkelen is onderwerp van het internationaal vergelijkend promotieonderzoek van Jeroen Gradener. Hij vergelijkt hierbij, onder begeleiding van promotor prof. dr Trudie Knijn (UU) de legitimeringstrategieën van opbouwwerkers in Bos en Lommer, Chelsea (VS) en Doornkop (Zuid Afrika).

Opbouwwerk gaat over mensen ondersteunen om collectief iets aan hun levenssituatie te veranderen. Maar ook al zijn de straten vervuild en onveilig, worden mensen uitgebuit of gediscrimineerd, of zijn ze het geloof in de toekomst kwijtgeraakt, het is niet simpel om hen te bereiken. Opbouwwerkprofessionals krijgen niet vanzelfsprekend toegang tot de leefwereld van gemeenschappen in buurten en wijken. Mensen zien niet altijd het nut in van professionele ondersteuning, of geloven niet dat als ze zich gezamenlijk inspannen, echt structurele dingen in hun leven kunnen veranderen. Zeker als de opbouwwerker niet aankomt met geld, concrete oplossingen of een juridisch dwangmiddel.

Desondanks zijn er op allerlei plaatsen in de wereld opbouwwerkers dagelijks actief met groepen mensen die werken aan de verbetering van hun levensomstandigheden. Maar meestal slagen ze er daarbij ook in om steun te ontwikkelen voor hun betrokkenheid, mensen zelf ook betrokken te houden en dit op basis van een geloofwaardig verhaal. Kortom, ze zijn in staat om legitimiteit te ontwikkelen voor hun professionele betrokkenheid. Wat de bouwstenen zijn van die legitimiteit en hoe ze die legitmiteit ontwikkelen en in stand houden, daar gaat het promotieonderzoek over.

Legitimiteit en legitimiteitsmanagement in het opbouwwerk: een internationale vergelijking

In het promotieonderzoek bekijkt Jeroen Gradener de verschillende strategieën die opbouwwerkers gebruiken om hun legitimiteit te waarborgen in hun contact met de gemeenschap. Hiertoe heeft hij veldonderzoek gedaan in Bos en Lommer, Chelsea en Doornkop. Het bronnenmateriaal bestaat uit observaties, interviews en focusgroepbijeenkomsten. Op basis van een model voor ‘discursive accountability’, analyseert hij welke communicatieve strategieën de opbouwwerkers in de verschillende onderzochte contexten gebruiken om hun positie en handelen te legitimeren.

PARTICIPATIE STUDENTEN

• Deelname aan internationale webinars met Boston University (partner in het onderzoek)
• Deelname aan veldonderzoek in Chelsea
• Studentassistenten voor transcriptie interviews

ONDERWIJS

Het promotieonderzoek heeft bijgedragen aan de theoretische en thematische invulling van het onderwijs bij de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming, en verwante minoren. Daarnaast verzorgt Jeroen Gradener gastcolleges in diverse minoren, zoals de Minor International Social Development, en de Minor Human Rights and Civil Society. Ook is de komende summer course ‘Practicing Human Rights in Urban Areas’ en de nieuwe minor (werktitel) ‘Human Rights Promotion in Urban Communities’ mede geïnspireerd op de inzichten en theoretische uitgangspunten van het promotieonderzoek.

PUBLICATIES

Jeroen Gradener heeft afgelopen jaren in het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken verslag gedaan van zijn veldonderzoek in Chelsea en Doornop. Daarnaast heeft hij samen met zijn co-promotor bijgedragen aan ‘Wat werkt nu werkelijk? Politiek en Praktijk van Sociale Interventies’

Momenteel rondt hij zijn proefschrift af.

Contact

Neem voor vragen over het promotieonderzoek contact op met Jeroen Gradener ( j.gradener@hva.nl).