Wmo-werkplaats Amsterdam II
Tweede fase waaronder implementatie
ProjectIn september 2009 zijn op initiatief van het ministerie van VWS op zes hogescholen in Nederland Wmo-werkplaatsen van start gegaan. Het onderzoek binnen een Wmo-werkplaats richt zich primair op praktijken die burgers in kwetsbare posities steunen. Deze burgers konden voorheen een beroep doen op allerlei voorzieningen en regelingen die in het kader van de participatiesamenleving steeds schraler zijn geworden. In april 2013 zijn de WMO-werkplaatsen in een tweede fase gekomen, waarbij vanaf 2014 de focus met name ligt op implementatie van ontwikkelde methodieken en beschrijvingen in de praktijk.
Vanuit een WMO-werkplaats wordt via praktijkonderzoek kennis voortgebracht over het nieuwe sociaal werk. Het sociaal domein is onderhevig aan een ingrijpende transitie van haar voorzieningen en regelingen sinds de door het Rijk min of meer ‘opgelegde’ Participatiemaatschappij per 1 januari 2015. De decentralisaties en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen betekenen een gedwongen transformatie voor de sociale beroepen en een verandering in gedrag voor alle deelnemers binnen het sociaal domein.
Vanaf 2012 is het landelijk aantal Wmo-werkplaatsen uitgebreid tot veertien. De Wmo-werkplaatsen onderzoeken en ondersteunen de praktijken waarin het nieuwe sociaal werk vorm krijgt. De opgedane praktijkkennis wordt vervolgens vertaald in modules, masters en praktijkbeschrijvingen voor de opleidingen binnen de Hogescholen.
Wmo-werkplaats Amsterdam, die verbonden is aan het Amsterdamse Kenniscentrum voor Maatschappelijke Innovatie (AKMI) van de Hogeschool van Amsterdam, onderzoekt outreachende praktijken. Deze praktijken richten zich op burgers in precaire posities, mensen die vaak al lange tijd met zorg- en dienstverleners te maken hebben maar zich daardoor niet echt geholpen voelen.
In de periode 2012 – 2015 is de Wmo-werkplaats Amsterdam georganiseerd rond twee kennislijnen:
- Gebiedsgericht outreachend werken. Deze lijn richt zich op inwoners van een wijk of buurt. Dat gebeurt sinds 2008 steeds vaker in zogeheten sociale wijkteams.
- Herstelgericht outreachend werken. Deze lijn richt zich op mensen die (vaak al langere tijd) te maken hebben met ggz, verslavingszorg of maatschappelijke opvang.
Onderzoek naar sociale wijkteams laat onder meer zien dat sociaal werkers in deze teams, ondanks hun inzet en betrokkenheid, regelmatig worstelen met hun opdracht. De doelstelling om met één plan, één budget en één regisseur duurzame verbeteringen voor elkaar te krijgen, blijkt bij sommige huishoudens te hoog gegrepen. Toch rekenen gemeenten op voorhand op het succes van deze benadering. Vaak hebben ze bij voorbaat al diverse bezuinigingen ingeboekt op de hulp- en dienstverlening.
Onderzoek naar herstelgericht outreachend werken levert kennis op over de condities en competenties die nodig zijn om de drie doelen van de transitie van de verzorgingsstaat dichterbij te brengen:
- Terugdringen van dure vormen van ingrijpen zoals behandelen, uitkeringen verstrekken of opsluiten.
- Integraal werken aan de versterking van eigen kracht en samenredzaamheid vanuit empowerment (versterken van individuele veerkracht).
- Netwerkvorming (samenwerking tussen peers/lotgenoten).
Video Tandemsamenwerking
De video ‘Tandemsamenwerking’ laat zien wat er bij de samenwerking van mensen uit verschillende disciplines komt kijken. Een tandem gaat altijd over de samenwerking tussen twee mensen met verschillende perspectieven en expertises. In het gelijknamige project van Wmo-werkplaats Amsterdam ontstonden tandems tussen bijvoorbeeld teamleiders en trainers, tussen ervaringsdeskundigen en docenten, en tussen projectmanagers en veranderingsdeskundigen. De video geeft een indruk van de opgedane ervaringen, met aandacht voor de achtergronden, de gevoeligheden, de resultaten en de succesfactoren.
Video Integraal Sociaal Werk
Integraal Sociaal Werk is een nieuw en experimenteel onderwijsprogramma voor 3e jaars studenten CMV, MWD, SJD en SPH. Het is een antwoord van de HvA op de ingrijpende ontwikkelingen in het sociaal domein. Samen met het werkveld, onderzoekers (AKMI) en docenten en studenten worden kennis en ervaringen opgedaan over de eisen die deze ontwikkelingen stellen aan onze toekomstige professionals.
De ISW-kwalificaties zijn: integraal netwerken & verbinden, integraal begeleiden & motiveren, integraal samenwerken & coproduceren.