Duurzame burgerberaden: hoe ontwerp en organiseer je ze?

Een burgerberaad is een betrekkelijk nieuwe, populaire participatievorm. Diverse overheidsorganisaties, waaronder veel gemeenten, experimenteren ermee of gaan dat de komende jaren doen. Een burgerberaad is een participatievorm waarbij een representatieve (gelote) groep burgers een overheidsorganisatie adviseert over een urgent, complex en veelal omstreden vraagstuk. De adviezen komen tot stand in een aantal bijeenkomsten waarin deelnemers zich met behulp van experts verdiepen in het vraagstuk en er diepgaand over met elkaar in gesprek gaan. Het burgerberaad wordt gezien als kansrijke participatievorm voor vraagstukken met betrekking tot klimaat en duurzaamheid.

Particpatieprofessional: hoe benaderen we de burgers op een juiste manier?

Het organiseren van een burgerberaad is geen eenvoudige opgave. Participatieprofessionals, een groeiende groep ambtenaren die verantwoordelijk is voor burgerparticipatie, stellen zichzelf de vraag: hoe ontwerp en organiseer je een burgerberaad op een goede manier? Zij willen het goed doen, omdat een niet goed georganiseerd burgerberaad averechts kan werken en de bereidheid tot participatie en het vertrouwen van burgers in de overheid schaadt.

Burgerberaden, waar verschillende perspectieven en ervaringen van burgers samenkomen, zijn veelbelovend voor maatschappelijke vraagstukken. Bij klimaatvraagstukken is de visie van burgers essentieel om tot goede oplossingen te komen.

Danique Bredenoort, Onderzoeker

Vier kenmerkende eigenschappen van het burgerberaad

Dit participatieve onderzoek richt zich op vier kenmerkende eigenschappen van burgerberaden: 1. de representativiteit van de deelnemersgroep. 2. de rol van experts tijdens het burgerberaad, 3. de doorwerking van adviezen in beleid en 4. de maatschappelijke inbedding ervan. In leernetwerkbijeenkomsten met participatieprofessionals die betrokken zijn bij de organisatie van een burgerberaad, merendeel over klimaat of duurzaamheid, worden praktijkervaringen en inzichten uit het onderzoek met elkaar gedeeld.

Gertjan de Groot, Onderzoeker: 'De verwachtingen van Burgerberaden zijn hooggespannen, zij kunnen een waardevolle aanvulling vormen op de representatieve democratie. Of zij die hooggespannen verwachting ook waarmaken hangt ervan af of de adviezen van een Burgerberaad ook echt het gemeentelijk beleid gaan beïnvloeden. Vandaar dat we in één van de deelprojecten de doorwerking van de adviezen van het Burgerberaad in de praktijk onderzoeken. Adviezen die echt doorwerken versterken het vertrouwen van de burgers.'

Naar een ontwerptoolkit voor professionals

Met de inzichten uit dit onderzoek worden participatieprofessionals betrokken bij het maken van onderbouwde keuzes bij de organisatie van een burgerberaad. Deze inzichten worden o.a. gedeeld in een ontwerp-toolkit waarmee participatieprofessionals vooraf, tijdens en na afloop van een burgerberaad worden geholpen bij het maken van keuzes. Daarnaast beoogt dit onderzoek meer inzicht te geven in de waarde van burgerberaden als participatievorm bij vraagstukken over klimaat en duurzaamheid.

Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met: