Nieuw onderzoek over aanpak eenzaamheid bij kwetsbare jongeren
Van herkennen naar handelen
29 jan 2024 12:00 | Kenniscentrum Maatschappij en RechtSteeds meer jongeren in Nederland voelen zich eenzaam. En dat geldt in het bijzonder voor kwetsbare jongeren. Tegelijkertijd weten professionals in het onderwijs, de jeugdzorg en het jongerenwerk niet goed hoe ze jongeren hierbij kunnen ondersteunen. De lectoraten Jeugdzorg en Kansrijke Schoolloopbanen in een diverse stad van de HvA starten daarom een nieuw onderzoek. Centraal staat de vraag hoe professionals kwetsbare jongeren op een praktische manier kunnen ondersteunen bij gevoelens van eenzaamheid. Het onderzoek wordt gefinancierd met een RAAK Publiek subsidie van regieorgaan SIA.
Veel jongeren in Nederland voelen zich eenzaam. In Nederland voelt 1 op de 3 jongeren en jongvolwassenen zich enigszins eenzaam, 1 op de 9 voelt zich sterk eenzaam (CBS, 2022). Hoewel eenzaamheid sinds de coronacrisis zichtbaarder is geworden, is eenzaamheid onder jongeren nog steeds een relatief onbekend fenomeen. En dat terwijl (langdurige) eenzaamheid grote gevolgen kan hebben. Eenzaamheid gaat gepaard met een hoger risico op psychische problemen zoals depressie, cognitieve achteruitgang, angsten en suïcidale gedachten. Dit kan leiden tot minder participatie in de samenleving, lagere schoolprestaties en schoolvermijding.
Jongeren zoeken nauwelijks hulp bij eenzaamheid
Eenzaamheid is nog nadrukkelijker een probleem bij zogenoemde ‘kwetsbare jongeren’. Ze zijn kwetsbaarder omdat er bijvoorbeeld thuis weinig geld is, of omdat er sprake is van onveiligheid. Het aantal kwetsbare jongeren verschilt per regio of gemeente, maar van de ongeveer 2,5 miljoen jongeren (16-27 jaar oud) in Nederland, is ongeveer 15% kwetsbaar te noemen (Vereniging van Nederlandse gemeenten, 2016).
Jongeren vinden het lastig om hun gevoel van eenzaamheid te bespreken (Movisie, 2021; Rumping et al., 2020) en zoeken bijna nooit spontaan hulp bij professionals in bijvoorbeeld de geestelijke gezondheidszorg (Geukens et al., 2021). En omdat jongeren nauwelijks hulp zoeken voor hun eenzaamheid, spelen betrokkenen uit hun directe omgeving – waaronder professionals uit jeugdzorg, onderwijs en jongerenwerk - een grote rol in het signaleren van eenzaamheid, het bieden van steun en waar nodig het verwijzen naar passende hulp.
Doel: handelen bij eenzaamheid versterken
Professionals ervaren hierin nog handelingsverlegenheid, vooral in het contact met jongeren die eenzaam zijn, zo blijkt uit een vraagarticulatie met partners uit het werkveld. In dit project werken de twee lectoraten van de HvA daarom intensief samen met jongeren en verschillende professionals uit de jeugdzorg, het onderwijs en het jongerenwerk. Het doel is om samen onderbouwde handvatten voor professionals te ontwikkelen en uittesten om het handelen bij eenzaamheid te versterken.
Er is ook aandacht voor de implementatie en borging van de ontwikkelde producten in de eigen dagelijkse praktijk van professionals. Door het handelen bij eenzaamheid van professionals op een duurzame manier te versterken en te borgen, worden eenzame jongeren beter geholpen en gevoelens van eenzaamheid verminderd.
Meer weten over het project? Neem contact op met:
