Symposium 2017

De klimaatbestendige stad: Inrichting in de praktijk

Op 5 april 2017 presenteerden we de resultaten van ons praktijkgerichte onderzoek op de Hogeschool van Amsterdam en de Hanzehogeschool Groningen over het klimaatbestendig inrichten van de stad.

Ruim 160 betrokkenen bij de inrichting van de openbare ruimte lieten zich bijpraten over de resultaten van twee jaar onderzoek naar klimaatbestendige inrichting van woonstraten. Het is een thema waar verschillende vakgebieden aan moeten werken en dat was te merken aan de diversiteit van de aanwezigen: water en groen specialisten, beleidsmakers, aannemers, adviesbureaus, stedenbouwkundigen, specialisten in de gezondheidszorg, onderzoekers en studenten.

Mocht u het evenement gemist hebben, of u wilt nog een keer rustig nagenieten, dan vindt u hier het uitgebreide programma en een verslag. Ook zijn alle presentaties online (video) en als pdf beschikbaar.

Presentaties (video):

Hieronder het programma:

14:00 uur: Inloop

14:30 uur: Welkom en introductie

Jeroen Kluck
Lector Water in en om de stad, Hogeschool van Amsterdam
Expert urban water management, Tauw

14:45 uur: Voorbeeldenboek van klimaatbestendige inrichtingen

Ronald Loeve, onderzoeker Hogeschool van Amsterdam

Dit voorbeeldenboek toont de mogelijkheden van eenvoudige en haalbare klimaatbestendige inrichtingen van woonstraten. Met dit boek laten we, aan de hand van veelvoorkomende straatbeelden, zien dat een klimaatbestendige inrichting van woonstraten veelal eenvoudig is en voor vlakke gebieden niet duurder hoeft te zijn dan de traditionele inrichting. We laten zien hoe een straat klimaatbestendig ingericht kan worden, wat een klimaatbestendige inrichting kost, maar vooral ook wat de voordelen zijn. Voor karakteristieke - en voor veel gemeenten herkenbare - straten hebben we telkens vier inrichtingsmogelijkheden uitgewerkt met de bijbehorende kosten en baten.

Wij willen u inspireren door de voorbeelden, zodat u hiermee ook in uw gemeente aan de slag gaat, want Het klimaat past ook in uw straatje!

15:05 uur: Climatescan – jouw klimaatadaptatieproject op internet

Floris Boogaard,
Lector Ruimtelijke Transformaties – Water, Hanzehogeschool Groningen
Senior consultant, Tauw

Wilt u uw klimaatbestendige inrichting op de internationale open source website Climatescan? U kunt zich registreren op www.climatescan.nl en zelf uploaden, maar op 5 april staan er studenten en onderzoekers voor u klaar om u meer info te geven en uw project te uploaden. U heeft eigenlijk niets nodig. U moet wel weten op welke locatie het klimaatbestendige project ligt en we hopen dat u er iets meer over kunt vertellen dan alleen de projectnaam. Een (link naar) foto of video en website is een leuke toevoeging.
Wat de ervaringen zijn van andere gemeenten/waterschappen kunt u lezen via deze links:
Boogaard F., Grent A., Macke F., Rijsdijk M., Zuurman A., Bendall B., Kennisuitwisseling Klimaatbestendige steden: Climatescan, vakblad riolering, maart 2017
Boogaard F., Feringa K., Hof A., Kluck J., Onderzoeksresultaten hydraulisch functioneren wadis en doorlatende verharding in Almere, h20, 2016

15:25 uur: Pauze en Climatescan vullen

15:45 uur: Hitte en ruimtelijke adaptatie

Lisette Klok, onderzoeker Hogeschool van Amsterdam

Een vraag waar veel gemeenten mee worstelen is in hoeverre hittestress een probleem voor Nederlandse steden is dat specifiek met inrichtingskeuzes moet worden beperkt? Het onderzoek naar hitte in de stad laat zien dat hitte voor gezondheid een serieus probleem is, maar dat dat niet het enige is. Er zijn serieuze gevolgen voor water, netwerken, leefbaarheid en de buitenruimte. Ruimtelijke adaptatie is er in eerste instantie op gericht om de buitenruimte van de stad koel en aangenaam te houden tijdens hete dagen. Om de risicovolle hitte-gerelateerde gezondheidsproblemen te verminderen, is ruimtelijke adaptatie niet de meest voor de hand liggende maatregel, maar zijn gedragsaanpassingen en invoering van lokale hitteplannen betere en effectievere maatregelen. Maatregelen tegen hittestress zouden daarom een combinatie moeten zijn van zorg, aanpassing van gedrag, aanpassing aan gebouwen en ruimtelijke adaptatie.

De meest voorkomende inrichtingskeuzes om verkoeling in de buitenruimte te creëren zijn groen, schaduw en water. Het effect van deze maatregelen op de luchttemperatuur is al vaak onderzocht, maar minder bekend zijn de effecten op de gevoelstemperatuur en de thermische beleving. Meteorologische metingen en interviews gehouden in Amsterdam en Groningen in 2015 en 2016 laten zien dat als naar deze factoren wordt gekeken vooral schaduw tot verkoeling leidt. Het creëren van schaduwrijke plekken is daarom een effectieve ruimtelijke adaptatiemaatregel tegen hittestress.

16:05 uur: De voordelen van vergroenen

Laura Kleerekoper, onderzoeker Hogeschool van Amsterdam.

Groen draagt bij aan klimaatbestendig inrichten. Wat is de bijdrage van groen bij extreme neerslag? Wat kan groen betekenen in het tegengaan van hittestress?
Ook zonder klimaatextremen heeft groen vele voordelen. Met een vertaling van de effecten van groen in euro's kan de positie van groen in de straat worden versterkt. We presenteren enkele effecten die in geld zijn uit te drukken en ook wat nog onzekere factoren zijn.