Ronde tafel: combi studie & ondernemen

Deelnemers aan deze ronde tafel zijn Sven Mayer, afgestudeerd in zijn eigen onderneming aan de opleiding Financial Service Management van de HvA en als ondernemer bezig met de opzet van zijn tweede bedrijf. Martijn de Coo, rechtenstudent, en lid van de CMR van de HvA en ondernemer in meerdere bedrijven. Fabrizio Brancacho, student Culturele Maatschappelijke Vorming en doet o.a. een minor Ondernemerschap en heeft een eigen bedrijf waar hij oude fietsen upcycled tot nieuwe fietsen. Ingrid Wakkee, inmiddels 4,5 jaar lector ondernemerschap bij de HvA en verantwoordelijk voor het HvA brede onderzoeksprogramma ondernemerschap waarin zij samenwerkt met onderzoekers van verschillende faculteiten van de HvA. Ook is zij wetenschappelijk directeur van het HvA Venture Center waar student-ondernemers worden begeleid.

Welke faciliteiten op de campus zouden jou als student-ondernemer ondersteunen?

Fabrizio heeft gebruik gemaakt van de flexwerkplekken in de Venture Studios, een plek waar je met meerdere student-ondernemers werkplekken kan huren. Hij heeft dit als heel handig ervaren en zou graag zien dat er meer mogelijkheden zijn voor student-ondernemers om elkaar te ontmoeten. “Het zou goed zijn om masterclasses te geven, of gewoon regelmatig kleinere discussies houden zoals deze.” Hij is nu met zijn bedrijf hard op zoek naar een werkplek waar ze aan de fietsen kunnen werken.

Ingrid onderschrijft hoe cruciaal het is voor je ontwikkeling als student-ondernemer om de mogelijkheid te hebben om niet alleen gelijkgestemde student-ondernemers te ontmoeten, maar ook studenten van verschillende opleidingen en van andere sociaal-economische en culturele achtergrond. “We weten dat een hogeschool vaak zo georganiseerd is dat je weinig studenten van verschillende opleidingen tegenkomt. Manieren vinden om juist die studenten van verschillende opleidingen samen te brengen is zo belangrijk.”

Sven: “Om studenten ook echt samen te laten komen moet je er voor zorgen dat het goed vindbaar is, locatie is voor mij niet zo belangrijk, wel dat je überhaupt weet dat het plaatsvindt.” Fabrizio merkt op dat het voor hemzelf geen probleem is om te reizen voor een evenement, maar dat hij heeft gemerkt dat veel studenten niet echt over de ‘entrepreneurial mindset’ beschikken. Als je meer studenten wil betrekken bij ondernemerschap is het wellicht handig om juist dingen te organiseren in de buurt van de campus en dus makkelijk toegankelijk. “Hou de vrijmibo in Fest in combinatie met een masterclass, dat zijn de dingen waar studenten op afkomen.”

De noodzaak om over ruimte te beschikken waar ook daadwerkelijk aan bijvoorbeeld fietsen gewerkt kan worden is groot. Welke mogelijkheden zijn er al en waar is nog meer behoefte aan? Ingrid benoemt de flexwerkplekken in de HvA Venture Studios waar student-ondernemers elkaar ontmoeten. De workshop op locatie Leeuwenburg van de HvA is helaas gesloten, op dit moment bouwen ze het Conradhuis op de Wibautstraat, hier is veel ruimte bestemd voor labs, inclusief workshops. “We zijn op dit moment aan het lobbyen dat sommige van deze ruimtes full of parttime beschikbaar worden gesteld voor student-ondernemers. Heel belangrijk is dat studenten bij ons aangeven dat ze het nodig hebben, zodat we genoeg overtuigingskracht verzamelen en naar de decanen van de faculteit kunnen stappen en laten zien wat nodig is.”

Op de vraag aan Martijn of het voor de CMR een prioriteit is om deze ruimtes beschikbaar te maken voor alle studenten antwoord hij eerlijk dat hoe graag hij het ook op de agenda wil hebben, het er helaas nog niet staat. “We moeten in iedere geval meer awareness creëren onder studenten dat deze faciliteiten bestaan op de campus. Je hoort er zo weinig over, je wil een lage drempel voor studenten om gebruik te maken van deze faciliteiten”.

Best practices over hoe je studie en ondernemen kan combineren

Hoe kan je succesvol een bedrijf runnen, maar ook je opleiding goed afronden. Sven is daar heel duidelijk in. “Planning, plannen is alles. Wanneer is je examen, hoeveel tijd heb ik nodig om te studeren. En aan de bedrijfskant, ik kan niet met mijn klanten communiceren als ik in de les zit, dus moet ik een planning maken wanneer ik klantcontact kan hebben. Kies je prioriteiten en focus je daarop. Ik gebruik een projectmanagement tool Trello, dit helpt mij om mijn doelen te bereiken”. Sven heeft zijn afstudeeropdracht binnen zijn eigen bedrijf gedaan, via de bijzondere ondernemersregeling van de HvA. Omdat hij Financial Service Management als studie deed en een bedrijf heeft in ‘pet strollers’, was het nog een uitdaging om de link tussen de twee te maken en zijn afstudeeropdracht goedgekeurd te krijgen door de examencommissie, uiteindelijk is het gelukt een mooie link te vinden en heeft hij binnen twintig weken zijn scriptie afgerond.

Ingrid vertelt dat de bijzondere ondernemersregeling geïnspireerd is op de regeling die er was voor topsporters aan de HvA. Je wil niet dat een getalenteerde student moet kiezen tussen twee ambities, dus probeer je zo goed mogelijk te faciliteren. Hetzelfde geldt voor student-ondernemers, je wil niet dat studenten hun bedrijf on hold moeten zetten voor hun studie, maar je wil wel een lat neerleggen als het gaat om kwaliteit en aan welke eisen een afstudeeropdracht moet voldoen.

Een van de dingen die heel belangrijk is bij afstuderen in eigen onderneming volgens Sven is het hebben van een goede objectieve coach. “Het is zo lastig om objectief te blijven als het gaat om je eigen bedrijf en een onderzoek moet altijd objectief zijn, dus zorg dat je iemand hebt die objectief met je mee kan kijken wat je doet”.

Martijn geeft aan dat hij zich niet druk maakt over de kwaliteit van de afstudeeropdrachten van studenten die afstuderen in eigen bedrijf. “Ik denk juist dat ze meer resultaatgericht zijn en meer gemotiveerd om te slagen met een goed cijfer”.

Ingrid staat hier iets kritischer in. Dat het zeker belangrijk is om studenten de mogelijkheid te bieden af te studeren in eigen onderneming, onder voorwaarde dat er een goede business mentor is die begrijpt dat een afstudeerscriptie ook gewoon aan bepaalde eisen moet voldoen. “In de meeste gevallen zou ik juist adviseren om een ander onderwerp te kiezen dat in de buurt ligt van hun bedrijf. Anders blijf je altijd met de probleem zitten waar Sven het over had, hoe blijf je objectief”.

Wat voor ondernemerschap zou de HvA moeten faciliteren?

Ingrid is van mening dat studenten van een Hogeschool andere skills bezitten dan studenten van een universitaire opleiding. Naast de kennis die ze bezitten zijn ze ook heel praktijkgericht ingesteld. “We moeten studenten stimuleren dit te gebruiken bij bij het bedenken van een businessmodel. Een foodtruck beginnen is prima, maar als hogeschool denk ik niet dat je dit initiatief zou moeten steunen omdat het niet de volledige potentie benut van wat studenten kunnen doen met hun kennis. Het is belangrijk te laten zien hoe ze die kennis kunnen inzetten om duurzame oplossingen te bedenken. Er is een reden waarom we de Social Development Goals aan de muur hebben hangen in de Venture Studios, dit zijn de gebieden waar een groot marktpotentieel ligt en waar je echt een verschil kan maken. Studenten van de HvA hebben niet alleen de kennis hoe iets te maken, ze bezitten ook de skills om het daadwerkelijk te produceren, dat zijn de organisaties die we willen ondersteunen”.

Is er plek voor niet duurzaam ondernemerschap op de HvA?

Martijn vindt het belangrijk dat je niet mensen uitsluit. Je moet ook studenten met een niet duurzaam businessplan de kans geven om te leren en veranderen. “Als je ze niet toelaat leren ze het ook niet, je moet als student kunnen vallen en opstaan”. Fabrizio geeft aan dat het daarom zo belangrijk is om de Social Development Goals al vroeg in de opleidingen te behandelen. In zijn eigen opleiding heeft opleidingen heeft hij ze nog nooit onder ogen gehad.

Zou je voor een ondernemerschapsvak mogen slagen als je een briljant businessplan hebt, maar waarin niet goed met arbeidsvoorwaarden en milieu wordt omgegaan?

Fabrizio: “ Wees kritisch. Als het plan goed is, wat is dan nog nodig om het wel duurzaam te maken”. Martijn: “Ik denk dat het goed is om te ontwikkelen en te leren van je fouten die zitten in het plan. Mensen willen allang niet meer in een trui lopen die tot stand is gekomen door kinderarbeid. Er is vooruitgang”.

Sven geeft aan dat je niet moet vergeten dat als startende ondernemer niet alles mogelijk is. “Mijn eerst bedrijf was niet erg duurzaam, maar draaide op een gegeven moment een goede omzet. Nu heb ik de mogelijkheid een tweede bedrijf te starten waar ik veel beter kan nadenken over de duurzaamheid hiervan”.

Ingrid is van mening dat je als HvA verplicht bent om interessante voorbeelden te geven aan studenten. Laten zien hoe je een bedrijf start waar je een goed inkomen voor jezelf, je familie en je werknemers kan verzorgen, maar tegelijk ook duurzame impact kan maken. “Het is aan ons om die voorbeelden te laten zien. “Je moet voorzichtig zijn in wat wil je en wat haalbaar is, maar er is een minimum waar ik vind dat bedrijven aan moeten voldoen voor we ze laten starten, lead by example!”.