Podcasts tijdens de Global Entrepreneurship Week

Waarom dit jaar zoveel aandacht wordt besteed op de HvA aan deze week voor de ondernemer, komt omdat het gevoel heerst bij alle medewerkers dat hoewel zij dagelijks bezig zijn met ondernemerschap, het dit jaar misschien wel heel belangrijk is om stil te staan bij deze week en meer aandacht te geven dan andere jaren. Een manier om alle kennis bij elkaar te halen en vertellen waarom, juist nu, ondernemerschap zo belangrijk is.

Wat is ondernemerschap

Kansen najagen en het creëren van waarde. Het leren denken in termen van kansen, zien waar de mogelijkheden liggen en het met elkaar oplossingen vinden voor problematiek van groot tot klein, dat is hoe Ingrid kijkt naar ondernemerschap. Wereldwijde problemen zoals klimaat, mobiliteit en energietransitie vragen om nieuwe oplossingen en wat haar betreft spelen (vooral impactgedreven) ondernemers een hele belangrijke rol bij de oplossingen hiervan. Geleyn geeft aan dat ondernemerschap voor hem vooral een ondernemende en een onderzoekende houding is waar het gaat om een combinatie van creativiteit en onderzoek. Creatief om iets te bedenken wat mensen van waarde vinden en de onderzoekende houding is nodig om het effect van datgene wat je hebt bedacht te onderzoeken.

Het lectoraat Entrepreneurship en het Venture Center van de HvA richt zich met haar programma op drie groepen studenten. De studenten die al geïnteresseerd zijn in ondernemerschap, zij volgen bijvoorbeeld al de minor Startup your Business in Technology. Deze groep wordt geprobeerd alle facetten van ondernemerschap bij te brengen, van ideation tot implementatie in de praktijk. Daarnaast is er een groep studenten waar het woord ondernemerschap misschien niet valt, maar waar ze in de kern met het ondernemen bezig zijn. Namelijk het bedenken van nieuwe technologieën, nieuwe ideeën en nieuwe oplossingen, maar waar ze vaak nog niet met de volgende stap bezig zijn en niet realiseren dat ze als student al iets kunnen doen aan het naar de markt brengen van deze ideeën. Dan is er nog de groep waar studenten werken aan allerhande impactgebieden, denk aan de zorg en onderwijs, maar ook aan techniek en bouwkunde, waar studenten in de praktijk heel goed leren waar problemen zitten en zichzelf de vraag stellen of het niet beter en anders kan. Die groep moet uitgedaagd worden de problemen te benoemen en oplossingen te bedenken. Het doel is dan niet dat ze als zzp'er aan de slag gaan, maar dat ze in staat zijn te articuleren waar ze de mogelijkheden zien.

Ondernemerschap in het curriculum

Ingrid waardeert de pluriformiteit aan ondernemerschap op de HvA. Toen ze startte als lector vond ze het heel prettig dat ondernemerschap een vanzelfsprekendheid was in de opleidingen. Het nadeel wat hieraan bleek te zitten, was dat iedereen het wiel opnieuw aan het uitvinden was, wat soms letterlijk betekende dat er in één week tijd vijf opleidingen eenzelfde bijeenkomst gaven over bijvoorbeeld investeringsvraagstukken. Dat moet efficiënter en effectiever kunnen, Ingrid zou graag toewerken naar een core curriculum waarin je vastlegt wat iedere student moet weten over ondernemerschap. Aan de ene kant de algemene, praktische ondernemersvaardigheden zoals boekhouding, juridische aspecten en het maken van een businessplan. Aan de andere kant een startup gedeelte, waar je kijkt vanuit welke faculteit welke expertise wordt ingebracht. Daarnaast bied je studenten een aantal eigen vakken aan, waarin ze zich kunnen specialiseren. Je ontlast op die manier ook de docenten, waardoor er voor hun tijd overblijft om zich op hun vakgebied te blijven ontwikkelen. Studenten moeten niet alleen leren denken in kansen, maar ook in resource orchestration, hoe breng je mensen en middelen bij elkaar om je doelen te bereiken. Dit is iets waar werkgevers uiteindelijk de vruchten van plukken.

“Ondernemen doe je niet alleen”

Een belangrijk aandachtspunt binnen ondernemerschap is hoe ondernemers zich positioneren in netwerken. Leren inzicht krijgen in hoe dat netwerk eruit ziet en welke partijen er zijn om de ondernemer te ondersteunen zijn belangrijk om aandacht aan te besteden in het onderwijs wat betreft Ingrid. Als je op een gegeven moment als ondernemer in staat bent te lezen hoe je omgeving eruit ziet, kan je er ook naar handelen. De kracht van zwakke banden is bijvoorbeeld iets wat iedere student mee zou moeten krijgen zegt zij. Startende ondernemers hebben de neiging hulp te zoeken in de directe omgeving bij familie en goede vrienden. Heel logisch, maar als je door wil groeien, moet je je zwakkere banden gaan inzetten zodat er nieuwe ideeën worden ingebracht. Dat belang van netwerken moet terugkomen in het onderwijs. Om als HvA die netwerken open te breken is het volgens Ingrid eerst van belang de interne barrières weg te halen. Het onderwijs is behoorlijk verkokerd tussen opleiding en faculteiten, een verpleegkunde studenten komt weinig in aanraking met een studenten techniek. Het meer samenbrengen van studenten en docenten van de verschillende opleidingen, zou al veel winst mee te behalen zijn.

Geleyn houdt zich als rector veel bezig met het verbinden van de HvA met de netwerken buiten de HvA. Hij geeft aan dat het netwerk van de HvA enerzijds bestaat uit andere kennisinstellingen in Amsterdam zoals andere HBO instellingen, maar ook de universiteiten van Amsterdam en de ROC’s zijn belangrijk in die netwerken. Aan de andere kant zijn de bedrijven uit de stad en regio belangrijk. De samenwerking met bijvoorbeeld het mkb gaat twee kanten op, studenten hebben stageplekken nodig om ervaring op te doen en hun opleiding af te ronden en de mkb-bedrijven profiteren van de kennis die er is bij de Centers of Expertise (CoE) van de HvA. In de CoE biedt de HvA samen met andere partijen antwoorden op verschillende vragen uit het werkveld. In de CoE wordt door de verschillende disciplines samengewerkt aan het oplossen van grootstedelijke en maatschappelijke vraagstukken, een bundeling van onderzoekskrachten, bijvoorbeeld op het gebied van Artificial Intelligence (AI). Geleyn geeft aan dat iedereen waarschijnlijk wel eens het gevoel heeft wat met dit onderwerp te moeten. Wellicht om je klanten beter leren kennen of om slimmer om te kunnen gaan met informatie die er al is. Het werkveld merkt dat als je met een specifieke vraag binnenkomt bij een CoE je niet alleen op die ene vraag bediend wordt. Je krijgt zicht op alles wat er nog meer in de aanbieding is wat betreft kennis bij de HvA.

Ingrid geeft aan hoe belangrijk het ook is om als HvA nauwe banden te hebben met bijvoorbeeld ASIF Ventures, eem micro-durfkapitaalfonds dat investeert in startups, zodat je kan zorgen dat studenten toegang hebben tot de eerste stappen naar een onderneming. Ook de contacten met Regieorgaan SIA rondom de take-off regeling (financieringsmogelijkheid om een haalbaarheidsstudie uit te voeren voor studenten en docenten) helpt de drempel naar de markt te overbruggen. Vanuit het Venture Center wordt geprobeerd dit te stimuleren. Zelf kijkt Ingrid graag naar kennisintensief en innovatief ondernemerschap, maar ook aandacht voor meer duurzame initiatieven is van belang. Welke rolmodellen wil je de studenten aan blootstellen. “Vroeger ging het bij financieringsvragen over je bedrijf over bankfinancieringen, de laatste jaren gaat het vaak over venture capital of angel-investeringen. Als we willen uitdagen om meer duurzaam te ondernemen moet je studenten ook kennis laten maken met deze impact investors, de mensen die niet alleen kijken naar de financiële opbrengst, maar ook naar het maatschappelijke rendement van het bedrijf.”

Duurzaamheid, Diversiteit en Digitalisering

De HvA legt de focus op drie van de Social Development Goals, Diversiteit, Duurzaamheid en Digitalisering, de drie D’s.

Digitalisering ligt Geleyn na aan het hart, deze week wordt onder ander door hem en staatssecretaris Mona Keijzer de nieuwe Digital Workspace van de HvA gelanceerd. Werkplaatsen waar studenten mkb-ondernemers helpen met digitalisering. De HvA heeft een partnership met de stad, met de gemeente en de inwoners, maar ook de grote en kleine ondernemers. Geleyn ziet het als de rol van de HvA om ervoor te zorgen dat deze ondernemers verder komen. Een hele mooie manier is om dit via die digital workspaces te doen die ondernemers helpen met hun digitaliseringsvragen.

Naast de drie D’s speelt bij Geleyn ook sterk de interesse in de ethische vraagstukken rondom AI en Robotica, de verschillen tussen mens en robot. “Wij als mensen hebben de unieke vaardigheid om te kunnen inschatten wat goed en slecht is. Dat besef is niet een kwestie van wetteksten lezen, maar een kwestie van gevoel ontwikkelen, dat zit in onze genen en weten we nog heel weinig van. Het is een illusie dat we dit met AI gaan reproduceren, je moet voortdurend blijven kijken hoe die werelden naast elkaar staan. Dat is iets wat ik alle studenten graag mee zou willen geven. We zullen zien dat we als mens unieke gaven hebben die we vooral door moeten ontwikkelen, maar deze kunnen we ontwikkelen in combinatie met gedigitaliseerde manieren. Dat is denk ik de vraag waar we de komende jaren voor staan, hoe we dat onderscheid goed in kaart brengen.”

Geleyn vindt het belangrijk dat hbo-studenten leren dat deze discussie gevoerd moet worden vanuit de feiten en de kennisbasis. Dingen die we niet weten mag je een mening over hebben, maar daar kan je niet zoveel mee in een discussie. “Wij moeten helpen onderzoek te doen naar feiten en om dingen te duiden die ze zien. Je kan over een mening praten, maar je moet de feiten gebruiken.”

Vooruitkijkend naar de komende jaren zegt Geleyn al langer de ontwikkeling naar een scheiding tussen online en on-campus op ons af te zien komen, maar dat het met corona nu een beetje doorschiet. Hij wil naar een combinatie waarin je het beste van het één combineert met het beste van het andere. “We zijn blended educatie al aardig aan het invullen. Wat studenten de afgelopen tijd allemaal hebben misgelopen moet zodra het weer kan, tijd en energie voor vrijgemaakt worden om in te halen. We doen er nu alles aan om op onderwijsgebied de studenten zo min mogelijk achterstand te laten oplopen en dat lukt aardig en vind ik heel knap. Er worden alleen ook veel leuke en social dingen gemist die bij studeren horen, daarvoor moeten we een inhaalprogramma hebben en daar zijn we dan ook al hard mee bezig om op te zetten.”