Urban Vitality Open Science
Marco is sinds 2003 als lector Leren & Innoveren verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam. Binnen dat lectoraat houdt hij zich bezig met professionaliteit en leiderschap van leraren en lerarenopleiders. Dit geeft hij, samen met een wisselende groep van onderzoekers, vorm door middel van onderzoeksprojecten, bijdragen aan de ontwikkeling en uitvoering van (master)opleidingen, ondersteuning van scholen, adviezen op het terrein van lerarenbeleid, presentaties en het schrijven van artikelen en boeken.
Quote gerelateerd aan het onderwijs
"Consciously we teach what we know, unconsciously we teach who we are" – Hamachek, 1999
Wat drijft jou in jouw werk?
“Ik wil graag bijdragen aan het versterken van professionals in het onderwijs. Leraren en lerarenopleiders zijn in mijn ogen professionals die de regie moeten nemen over de inhoud van hun werk. Dat vraagt om zelfbewustzijn, om collegiale samenwerking en om leiderschapskwaliteiten. In de opleiding, en in de professionele ontwikkeling van leraren en lerarenopleiders tijdens het beroep moet daar aandacht voor zijn. Het gaat om beroepen waarin je je blijft ontwikkelen. Ten behoeve en ten dienste van leerlingen en leraren.”
Hoe wordt dat zichtbaar in je werk?
“Ik hou me eigenlijk bezig met alle fasen van het beroep: de opleiding, de inductiefase van startende leraren, de groei en ontwikkeling van leraren tijdens de loopbaan. Ik denk mee over de didactiek van de lerarenopleidingen, bijvoorbeeld als het gaat om de inzet van lesson studies of de rol van onderzoek binnen de opleiding, ik ondersteun scholen bij het ontwikkelen van begeleidingsprogramma’s voor startende leraren, we hebben instrumenten ontwikkeld die scholen en starters daarbij ondersteunen, ik ben betrokken bij masteropleidingen als (gast)docent en ontwikkelaar, we doen onderzoek naar de effecten van masteropleidingen op leraren en hun scholen, we delen de uitkomsten met het ministerie en denken mee over de implicaties voor het lerarenbeleid, ik begeleid onderzoek bij de Onderwijscoöperatie naar de effecten van het lerarenontwikkelfonds en de bijdrage daarvan aan het leiderschap van leraren, ik begeleid leraren die binnen hun school een rol hebben als onderzoekscoördinator, .... Eigenlijk te veel om op te noemen, maar allemaal met een zelfde focus: het versterken van het beroep van leraar en lerarenopleider.”
Wat maakt jouw werk zo leuk?
“De vele verschillende thema’s die allemaal met elkaar samenhangen en de samenwerking met hele diverse actoren die bezig zijn met het beroep van leraar: studenten in de lerarenopleiding, lerarenopleiders, leraren in scholen en in landelijke of regionale netwerken, schoolleiders en bestuurders, beleidsmakers in sectororganisaties, lerarenorganisaties, Inspectie en het ministerie, beleidsmakers in andere landen, mede-onderzoekers en opleiders in de regio, nationaal en internationaal, …
Het leukste daarvan is dat het me de mogelijkheid biedt om al die perspectieven te verbinden en aan elkaar te koppelen. Ieder perspectief heeft een eigen en uniek zicht op het beroep en op het onderwijs en daarmee kunnen ze elkaar verrijken. Zo kan ik studenten en leraren meer inzicht geven in de concerns en intenties van ministerie en inspectie, kan ik beleidsmakers op het ministerie zicht geven op concerns en knelpunten die startende leraren of masterstudenten ervaren, kan ik schoolleiders prikkelen met inzichten uit onderzoek en theorie, ik kan studenten rechtstreeks in contact brengen met mensen uit mijn netwerk: zowel onderzoekers als beleidsmakers, … En al die perspectieven helpen mij weer om zaken inhoudelijk met elkaar te verbinden en zo tot nieuwe ontwerpen te komen, zoals het beroepsbeeld voor de leraar (www.beroepsbeeldvoordeleraar.nl).”
Je bent bezig met loopbanen van leraren. Hoe ziet jouw eigen loopbaan eruit?
“Na mijn doctoraal studie Natuurkunde aan de Vrije Universiteit Amsterdam begon ik in 1989 als lerarenopleider Natuurkunde aan de Hogeschool Holland en later de HvA. Eerst als vakdidacticus en opleidingscoördinator Natuurkunde. Als senior beleidsmedewerker kreeg ik steeds meer te maken met innovatieprogramma’s binnen de lerarenopleiding als geheel, zowel binnen de eigen hogeschool als landelijk. In die tijd ben ik betrokken geweest bij een groot aantal innovatieprojecten binnen de lerarenopleidingen van de Hogeschool Holland en de HvA en bij landelijke innovatieprojecten rond het curriculum van de lerarenopleidingen.
In 2003 werd ik benoemd als lector. Daarmee werd onderzoek meer nadrukkelijk een onderdeel van mijn werk. Eerst met kleinschalige projecten samen met leden van mijn kenniskring en met scholen en opleidingen, maar na mijn promotie in 2014 over leiderschap van leraren, raakte ik ook steeds meer betrokken bij grote landelijke onderzoeksprojecten. In de rol als lector raakte ik ook weer meer betrokken bij onderwijs en kreeg ik daarmee weer nauwer contact met studenten.
Parallel aan mijn ontwikkeling van lerarenopleider zie ik een ontwikkeling in mijn betrokkenheid in allerlei netwerken. Allereerst binnen de beroepsgroep van lerarenopleiders VELON waar ik deel heb uitgemaakt van de redactie, van het bestuur en nu deel uitmaak van de Ledenraad. Daarnaast raakte ik betrokken in steeds meer Europese netwerken: dat van de Association of Teacher Education in Europe ATEE (waar ik 10 jaar voorzitter ben geweest van één van de Research and Development Centers, en 6 jaar lid ben geweest van het bestuur), het netwerk Teacher Education Policy in Europe (waar ik deel uit maak van de Board). Tenslotte vertegenwoordig ik Nederland al zo’n 12 jaar in diverse werkgroepen van de Europese Commissie rond leraren, lerarenopleidingen en scholen
- Van individueel gericht leren naar gericht team- en organisatieleren
- Professionele leerculturen als gezamenlijke opdracht en verantwoordelijkheid
- Patronen in scholen
- Interprofessionele samenwerking tussen kinderopvang, basisonderwijs en jeugdhulp
- Podcastserie Minder uren, betere lessen?
- ERASMUS+ Co-Creating inclusive school communities
- Samen Vernieuwend Opleiden
- Whole Teacher Development for Whole Child Development
- Literatuurverkenning veerkracht en zelfvertrouwen
- Selectie en intake in de lerarenopleidingen.
- Vervolg effecten van masteropleidingen
- Teammasters in het primair onderwijs in Amsterdam Zuidoost
- Het UPvA afstudeeronderzoek als boundary object
- ERASMUS+ Education for the Future
- ERASMUS+ Education for the Future
- Vakdidactische transfer
- De effecten van masteropleidingen
- Kwalitatief onderzoek InnovatieImpuls Onderwijs
- Review selectie ten behoeve van de lerarenopleiding
- Ontwikkeling van competenties van leerkrachten op het gebied van preventie en aanpak van gedragsproblemen in het primair onderwijs.