Circulaire kansen voor beademingzorg
ProjectDe gezondheidszorg is verantwoordelijk voor 7% van de totale CO2-uitstoot in Nederland. De intensive care is een van de meest materiaal intensieve vormen van zorg. Jaarlijkse worden op 75 IC-afdelingen in Nederland ongeveer 40.000 ernstig zieke patiënten beademd. Tijdens het beademen voeren IC-verpleegkundigen verschillende luchtwegzorghandelingen uit om slijm te verwijderen en complicaties te voorkomen. Deze handelingen gaan gepaard met het gebruik van diverse wegwerpmaterialen zoals handschoenen, uitzuigslangen en beschermingsmaterialen die direct na gebruik worden weggegooid. We weten nog weinig over de milieubelasting van deze luchtwegzorghandelingen. Het projectteam brengt de mate van milieubelasting in kaart en onderzoekt mogelijkheden voor duurzamere alternatieven.
Onderzoeker Willemke Stilma:
Met dit project zetten we concrete stappen ter verduurzaming van de IC-zorg waarbij onderzoek, onderwijs en de praktijk intensief samenwerken.
Met het ondertekenen van de Green Deal 3.0 hebben we als zorginstelling de verantwoordelijkheid om het gebruik van grondstoffen te verminderen en toe te werken naar het verminderen van de milieubelasting van de zorg die we leveren. Het is echter nog niet duidelijk hoe we dit kunnen vormgeven in een complexe en intensieve zorgsituatie zoals de Intensive Care.
Doel
Het projectteam onderzoekt de milieubelasting van luchtwegzorginterventies en brengt de bevorderende en belemmerende factoren voor betrokkenen bij de organisatie en uitvoering van luchtwegzorginterventies in kaart. Daarnaast verkennen onderzoekers op basis van de resultaten van de milieubelastinganalyse, de mogelijkheden voor circulaire strategieën.
Werkwijze
Het projectteam maakt een inventarisatie van de milieubelasting en de afvalstromen van hulpmiddelen rondom luchtwegzorginterventies. Daarbij inventariseren onderzoekers de mate waarin milieubelasting een overweging is bij de besluitvorming door betrokken stakeholders. Vervolgens brengen we in kaart wat de mogelijkheden zijn om via circulaire strategieën een bijdrage te leveren om de milieubelasting van hulpmiddelen rondom beademingszorg te verminderen. Hierin werken we samen met consortiumpartners van de HvA-opleiding Biomedische Technologie, de TU Delft en afvaladvies bureau InnoMAX. Zij hebben de expertise op het gebied van product(her)ontwerp en afvalverwerking.
Maatschappelijke impact
In Nederland zet de organisatie Groene IC concrete stappen om de IC-zorg te verduurzamen. Daarnaast is er binnen de Europese organisatie voor IC-verpleegkundigen (EfCCNa) een werkgroep actief die initiatieven ter verduurzaming van zorg deelt en versterkt binnen Europa. De resultaten van dit onderzoek worden binnen deze organisaties gedeeld en verspreid. Op deze manier kan iedere IC-afdeling in Nederland en zelfs binnen Europa stappen zetten ter verduurzaming van de luchtwegzorg op de IC. De ervaringen die in dit project zijn opgedaan vormen ook de basis voor andere duurzaamheidsprojecten binnen de zorgverlening op de IC.
Link met onderwijs
De onderzoeksuitkomsten vormen waardevolle input voor de onderwijsprogramma's van HvA-opleidingen HBO-Verpleegkunde, Biomedische Technologie en Productontwerp.
Verwachte resultaten
Het projectteam verspreidt de onderzoeksresultaten via nationale en internationale netwerken. Daarnaast publiceren onderzoekers de resultaten in een wetenschappelijk vakblad.
Betrokken lectoraten
- Critical Care
- Circulair Ontwerpen en Ondernemen
- Geïntegreerde Complexe Zorg
Subsidieverstrekkers
- KIEM-MV Circulaire kansen voor beademingszorg (2024)
- Stimuleringsgelden HvA (2023)
Externe partners
Dit project is een unieke samenwerking waarbij om kennis van zorgprocessen, afvalstromen en de milieubelasting van de zorgverlening op de intensive care worden gebundeld om de kansen voor duurzame beademingszorg te inventariseren.
- Prof. Dr Frederique Paulus - AmsterdamUMC (Intensive Care en Centrum Duurzame Zorg)
- Tamara Hoveling en prof. Dr. Jan-Carel Diehl (TU Delft)
- Dr Tim Stobernack en dr Hugo Touw (Intensive Care Radboud UMC)
- Mitchell Kloeze en Cees Duijn (Adviesburo InnoMax)
