Mbo sport- en beweegprofessional aanvulling beweegonderwijs

‘Onze basisschool – de Burgemeester de Vlugtschool – ligt in de Amsterdamse wijk Slotermeer, in Nieuw-West’, start vakleerkracht bewegingsonderwijs Marlissa Schouten. ‘Veel kinderen wonen hier op 12 hoog in een flat en kunnen of mogen na schooltijd niet buitenspelen. Op ons schoolplein zagen we daar de gevolgen van. Kinderen wilden stoom afblazen en spelen, maar wisten niet hoe. Dat leverde veel conflicten op. Het gevolg? Leerlingen vonden de pauzes niet leuk en groepsdocenten waren erna vaak lang bezig met het oplossen van ruzies. Als vakdocent beweegonderwijs wilde ik hier verandering in brengen. Maar hoe? Mijn dagen waren gevuld met gymlessen.’

Rust op het schoolplein

Omdat ze door haar drukke programma weinig zicht heeft op het schoolplein legt Schouten contact met Beweeg Wijs, een organisatie die invulling geeft aan sport- en spelactiviteiten op het schoolplein. Alex van der Beek komt vanuit deze organisatie als sport- en spelbegeleider terecht op de Burgemeester de Vlugtschool. ‘Ik zag dat leerlingen zich in het pand keurig gedroegen. Zodra de pauze startte, gingen alle gedragsregels echter overboord. Samen met de groepsleerkrachten richtte ik me op normen en waarden, die golden in de klas én op het schoolplein. Ook verdeelde ik het schoolplein in gekleurde zones – waardoor ieder kind naar niveau mee kan doen - met bijbehorende gedragsnormen. Op de ene plek kun je vrij spelen. Op de andere doe je mee aan competitie. En bij competitie kun je winnen én verliezen. Op een spelbord in de gang worden de activiteiten aangekondigd. Dit alles bracht rust.’

Een jaar later start de Burgemeester de Vlugtschool – via schoolstichting Stichting Westelijke Tuinsteden – onder begeleiding van onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) met de invoering van de Dynamische Schooldag. Schouten: ‘Bij een dynamische schooldag draait het om voldoende afwisseling tussen bewegen en zittend leren. Dat sloot goed aan bij de ontwikkeling die we reeds hadden ingezet. En omdat sport- en spel op het schoolplein onze grootste uitdaging was, gingen we hierop door.’

Andere taakverdeling

De invoering van de Dynamische Schooldag vereist een beweegteam. Dit wordt op de Burgemeester de Vlugtschool gevormd door Schouten, haar collega-vakleerkracht, Van der Beek, de schooldirecteur en een aantal groepsleerkrachten. Schouten: ‘Doordat Alex vast aan ons team werd toegevoegd, veranderden mijn werkzaamheden: ik kreeg meer ruimte voor organisatorische taken. Terwijl hij zich bezighield met het spelen en bewegen op het schoolplein, werkte ik achter de schermen – in samenwerking met ons beweegteam - bijvoorbeeld aan een aanvraag voor de vormgeving van een nieuw schoolplein en een sportkooi. Alex voorzag mij telkens van input. Daarnaast deelden we onze pauzes anders in, zodat de drukte op het schoolplein afnam. Ook hoefde ik me niet langer te bekommeren om spelmaterialen en naschoolse activiteiten. Alex nam de spelmaterialen onder zijn hoede en voor de naschoolse beweegactiviteiten trokken we medewerkers van de BijlesAacademie aan.’

Afgelopen schooljaar richtte het beweegteam zich op de invoering van beweegtussendoortjes. Bijvoorbeeld met een studiedag voor groepsleerkrachten. Van der Beek: ‘Ook haakten we aan bij het onderzoeksproject Living Labs BioS-teams van de HvA, van waaruit wordt onderzocht wat een mbo sport- en beweegprofessional kan bijdragen aan een het bewegen in en om school. Onlangs hielp ik groepsleerkrachten bijvoorbeeld een week lang met het uitvoeren van beweegtussendoortjes en energizers in de verschillende klassen. Dit was een groot succes. Groepsdocenten kregen een goed beeld van alle mogelijkheden. Leerlingen gingen met meer energie en focus aan de slag. Wellicht ga ik in de nabije toekomst meer ondersteunen in de klassen.’

Toegevoegde waarde

Beide beweegprofessionals zien een duidelijke meerwaarde in de ondersteuning door een mbo sport- en beweegprofessional bij het vormgeven van een dynamische schooldag. Schouten: ‘Ik heb op de ALO (Academie voor Lichamelijke Opvoeding, red.) geleerd hoe je een gymles vormgeeft. Over activiteiten op het schoolplein weet ik weinig. Alex is hier helemaal in thuis. Hij loopt er dag in dag uit rond en ziet wat wel en niet werkt. Ook komt hij geregeld bij ons in de gymzaal kijken, zodat hij met zijn activiteiten kan aansluiten op wat wij doen. Hij denkt overal over mee.’

Van der Beek: ‘Door mijn inzet op het schoolplein kan ik de werkdruk van de vakleerkrachten verlagen, waardoor zij zich op organisatorische taken kunnen richten. Tijdens mijn opleiding Sport en Bewegen aan het ROC ben echter niet geschoold in pedagogiek. Ik leer daardoor veel van de verschillende manieren waarop mijn collega’s met kinderen in gesprek gaan.’ Schouten: ‘Door onze samenwerking hebben we nu een prettige pedagogische sfeer in én om de school. Voorheen zaten we wekelijks met een leerling bij de directeur. Dat gebeurt niet meer. Daarnaast werken we als leerkrachten door alle ontwikkelingen veel meer samen. Het komende schooljaar gaan we met elkaar onderzoeken hoe we de Dynamische Schooldag duurzaam kunnen verankeren binnen onze school. Daarbij zijn er echt nog wel wat wensen, waaronder de inzet van Alex in de klassen. Maar ik voel me voor het eerst écht onderdeel van een team.’