Samenwerking zorg en welzijn ontbreekt voor jonge statushouders

‘Een Professional Doctorate is simpel gezegd een promotietraject via een hogeschool’, vertelt Chico Taguba. Taguba werkt als docent-onderzoeker aan de HvA-opleiding Verpleegkunde. Daarnaast ondersteunt hij mensen met een lichtverstandelijke beperking als verpleegkundige bij Fivoor. Voor zijn PD-traject ontving hij een beurs van Regieorgaan SIA. ‘Hiermee kan ik gedurende 5 jaar 3 dagen per week onderzoek doen. Het verschil met een PhD-traject is dat mijn onderzoek praktijkgericht is. Mijn onderzoeksvraag is een prangende praktijkvraag. Gedurende mijn gehele onderzoek zal ik ook steeds de afstemming opzoeken met de praktijk. Ik onderzoek en werk uiteindelijk toe naar een interventie waar de praktijk baat bij heeft.’

Professionele pilot

De Professional Doctorate is een landelijke, 7 jaar durende pilot. Iedere kandidaat heeft 4 begeleiders, onder wie 2 praktijkprofessionals (zie kader). Eén van Chico’s begeleiders is Corine Latour, opleidingsmanager Verpleegkunde, lector Geïntegreerde Complexe Zorg en directielid van het Centre of Expertise Urban Vitality. Aanvankelijk had ze haar twijfels bij het PD-traject. ‘Ik vroeg me af of er niet te veel vraagtekens gezet zouden worden bij het wetenschappelijke niveau van dit traject vanuit bepaalde sectoren. In de praktijk valt dit mee. Er was direct een groot enthousiasme vanuit branches als de psychiatrie, verslavingszorg en social work. Het is natuurlijk een pilot. Wanneer de pilot niet succesvol blijkt, zal de PD-titel geen formele titel worden. Voor Chico staat het belang van zijn onderzoek voorop.’

Bijdrage aan de praktijk

Komend studiejaar starten 11 docent-onderzoekers aan verschillende hogescholen een PD-traject. Voor Taguba bijzonder om hierbij te horen. ‘Ik hoop met dit traject een waardevolle bijdrage te kunnen leveren aan de praktijk, mijn vakgebied en de carrièremogelijkheden voor verpleegkundigen.’ Taguba startte zelf als verpleegkundige. ‘In de praktijk van de ggz zocht ik geregeld naar de onderbouwing van ons handelen. Daarom volgde ik een master Verplegingswetenschappen. Vervolgens werd ik aangenomen als docent bij de opleiding Verpleegkunde van de HvA.’ Al snel werd hij junior-onderzoeker bij onderzoeksproject GGZ en verslavingspreventie voor jonge statushouders.

‘We richten ons in dit onderzoek op de circa 2.000 jonge, Amsterdamse statushouders, met name afkomstig uit Syrië en Eritrea. Een aanzienlijk deel van hen kampt met verslavings- en/of ggz-problematiek, zoals angststoornissen en depressies. Er is voldoende voorlichtings- en ondersteuningsmateriaal. Het probleem is dat dit niet bij deze jongeren terechtkomt. Daarom onderzochten wij hoe professionals hen kunnen bereiken. Door mijn eigen vluchtelingenachtergrond – mijn ouders vluchtten uit de Filippijnen naar Nederland toen ik 3 jaar oud was – legde ik sneller verbinding.’ Toch bleek binnenkomen bij de Eritrese doelgroep heel lastig. ‘Hier zijn we nog volop mee bezig. Van de Syrische jongeren leerden we onder meer dat zij hun informatie opzoeken op Google en YouTube. Zij volgen bijvoorbeeld een medisch specialist uit Zuid-Afrika. De komende tijd gaan we analyseren hoe wij met onze informatie zo goed mogelijk aansluiten bij hun zoekmethoden.’

Verbinden en ondersteunen

Het PD-traject van Taguba is een aanvulling op zijn eerdere onderzoekswerk. ‘Wanneer ik bij welzijnsorganisaties kwam, hoorde ik geregeld dat ze niet wisten dat onze onderzoekspartner Jellinek óók gericht is op preventie. In mijn PD-traject richt ik me daarom op het verbeteren van de samenwerking tussen zorg en welzijn op het gebied van ggz- en verslavingsproblematiek bij jonge statushouders. Wat komen zorg- en welzijnsprofessionals tegen in de praktijk? Waar lopen zij tegenaan? Hoe komt het dat ze elkaar niet vinden? En wat hebben zij nodig voor een goede samenwerking?

Wanneer we weten wat de professionals nodig hebben, ontwikkelen we een ondersteunende ‘tool’ – denk aan een website of een app – die we borgen in de praktijk. Zodat deze up-to-date blijft en aangepast wordt aan de wensen en behoeften van het moment. Naast dit traject zal ik onderzoeken hoe statushouders hun ervaringskennis binnen de ggz en bij verslavingszorg-organisaties kunnen inzetten bij de hulp aan anderen. Én hoe we de opgedane kennis in het onderwijs kunnen integreren.

We zullen de komende jaren samenwerken met diverse organisaties die hulp en ondersteuning bieden aan jonge statushouders. Uiteindelijk hoop ik dat welzijnsmedewerkers door mijn onderzoek de signalen van verslaving of ggz-problematiek probleemloos herkennen en jongeren direct verwijzen naar de juiste hulpverlener. Zodat zij in een vroeg stadium bereikt worden en makkelijker kunnen integreren in onze maatschappij.’