Bewogen Stad #6 onderzoekt vooruitgang door frictie

De grote complexe vraagstukken van onze tijd, denk aan de energietransitie, de circulaire transitie of de woon- en ongelijkheidscrisis, zijn in hun aard verschillend, maar in hun pad naar verandering relatief gelijksoortig: ze vragen aanpakken die strijdig zijn met bestaande manieren van handelen van burgers, bedrijven en overheden.

Overal in de samenleving proberen partijen stappen te zetten om samen aan deze complexe vraagstukken te werken: op verschillende schaalniveaus, met uiteenlopend jargon. Maar met een paar duidelijke lijnen: er is consensus dat je vernieuwing doet met een georkestreerde aanpak van een aantal betrokken partijen (burgers, ondernemers, overheden, ngo’s, kennisinstellingen etc.), dat je vaak klein en lokaal begint en dan probeert te ‘leren’ en ‘op te schalen’, oftewel dat succesvolle vernieuwingen langzaam de normale gang van zaken worden.

De keerzijde van rationaliteit, overleg en consensus

In deze special van Bewogen Stad reflecteren de auteurs op de keerzijde van de op rationaliteit, overleg en consensus georiënteerde aanpakken, aan de hand van de hypothese dat hierbij vaak te weinig aandacht is voor bestaande belangen, macht en strijd. Het gevolg is dat er soms enige vorm van innovatie plaatsvindt, maar ook dat het effect daarvan gering is. Patronen, factoren en actoren die de huidige situatie in stand houden zijn vaak onvoldoende onderdeel van de vernieuwing.

Vragen die in dit nummer aan bod komen zijn:

• Waarom zouden we olifantenpaadjes in experimentele projecten juist moeten vermijden?
• Wat voor organisatiestructuren dragen bij aan het productief maken van conflicten?
• En wat is de rol van ‘externen’ bij organisationeel leren?