Centre of Expertise Urban Education

Programmalijn ‘verborgen kennisbronnen’ 

Kinderen en jongeren leren niet alleen van formele professionals als docenten en jongerenwerkers, maar bijvoorbeeld ook van elkaar, familie, lokale avonturen, internationale reizen en digitale escapades. Al deze ontmoetingen en ervaringen voeden de kennis, talenten, vaardigheden en perspectieven van kinderen en jongeren. Zo ontwikkelen zij ieder hun unieke repertoire aan kennisbronnen. Deze kennisbronnen helpen kinderen en jongeren om hun plek in de wereld te vinden. Hoewel professionals zich steeds meer bewust zijn van de waarde van de kennis en vaardigheden die kinderen en jongeren meebrengen, blijft het voor hen vaak een uitdaging om deze kennisbronnen zichtbaar te maken en te benutten.

Dat komt onder meer doordat professionals opereren binnen een systeem waarin dominante perspectieven bepalen welke kennis en vaardigheden gewaardeerd en beloond worden. Zo zien we dat kennisbronnen die typisch zijn voor dominante groepen meer erkenning krijgen dan die van minderheidsgroepen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de nadruk die gelegd wordt op ‘tekorten’ bij kinderen en jongeren uit minderheidsgroepen (zgn. deficiëntie-denken), zoals de aanname dat kinderen die opgroeien met een andere taal dan het Nederlands een ’taalachterstand’ hebben. Hierdoor blijven ‘niet-dominante’ kennisbronnen, zoals kennis van en in andere thuistalen of creatieve expressievormen als vertelkunst, vaak verborgen. Bovendien kan dit leiden tot het gevoel niet volledig gehoord en gezien te worden.

Voortbouwend op eerdere inzichten uit de praktijk, opleiding en onderzoek, richten we ons op de kennisbronnen van kinderen en jongeren die veelal onzichtbaar zijn voor de onderwijs- en opvoedprofessionals die met hen werken. Wij onderzoeken hoe het handelingsvermogen van professionals vergroot kan worden, zodat zij deze ‘verborgen’ kennisbronnen kunnen identificeren en benutten. Het hoofddoel is de ontwikkeling, het zelfvertrouwen en het zelfbewustzijn van kinderen en jongeren te stimuleren en daarmee bij te dragen aan kansengelijkheid.

Vanuit dat perspectief pakken we vragen op als: 

Hoe kunnen professionals die met kinderen/jongeren werken meer zicht krijgen op de 'verborgen' bronnen die zij meebrengen?
Welke waarde hechten professionals en kinderen/jongeren aan de erkenning en benutting van deze bronnen?
Hoe kunnen professionals deze bronnen erkennen en benutten in hun beroepspraktijk?
Op welke manier kan de erkenning en/of benutting van deze bronnen de eigen inbreng van kinderen/jongeren in hun leerproces, en hun persoonlijke en sociale ontwikkeling stimuleren?
Welke rol kunnen partnerschappen met relevante actoren uit het dagelijks leven van kinderen en jongeren spelen bij het expliciteren en benutten van deze bronnen?
Hoe kunnen diverse professionals elkaar versterken in het aanspreken van 'verborgen' kennisbronnen via interprofessionele samenwerking?