The Work Lab

Digitale en sociale transformatie van de Hogeschool van Amsterdam

Een onderzoek naar de impact op het professioneel handelen en de ondersteuning van medewerkers in tijden van corona

Project

De HvA en de professionals die werkzaam zijn bij de HvA bevinden zich in een unieke situatie. Zij hebben vanaf maart 2020 maar beperkt toegang tot de HvA-gebouwen, en werken en geven grotendeels les op afstand als gevolg van de COVID-19-uitbraak. Dit heeft geleid tot een zeer snelle digitale transformatie - de overgang naar digitaal lesgeven en een digitale bedrijfsvoering - die vergaande impact en consequenties voor het werk en het professioneel handelen heeft.

Foto: Bert Wissel/Het Klikt Fotografie

De digitale transformatie gaat samen met het noodgedwongen werken op afstand en veroorzaakt daarmee ook een (al dan niet tijdelijke) sociale transformatie, die evenzeer invloed heeft op het functioneren en het welzijn van HvA-medewerkers. Deze dubbele transformatie heeft invloed op het professioneel handelen van alle medewerkers van de organisatie, van docenten en ondersteuning tot bestuur.

The Work Lab onderzoekt de impact van deze digitale en sociale transformatie op het werk en welzijn van HvA-medewerkers.

Doelstellingen onderzoek

In het onderzoek duiden we de digitale en sociale transformatie en beschrijven we de effecten op de korte en langere termijn. We maken gebruik van de inzichten en denkkracht van HvA-professionals, onderverdeeld in drie doelgroepen:

1. Docenten en onderzoekers
2. Medewerkers van de diensten
3. Leidinggevenden / management

In het onderzoek worden de effecten van de transformatie op drie niveaus geanalyseerd, te weten het individu, het team en de HvA organisatie.

Het onderzoek kent 4 onderdelen:

1. Het reconstrueren van de plotselinge transformatie in maart 2020 en het handelen van stakeholders binnen de HvA naar aanleiding van de gebeurtenissen.
2. Het analyseren van de organisatorische capaciteiten die in de transformatie van de werkstructuren van medewerkers een belangrijke rol spelen.
3. Het vaststellen van de positieve en negatieve effecten van de transformatie op het professioneel handelen van HvA medewerkers.
4. Een terugblik en vooruitblik naar het studiejaar 2020-2021 en verder; hoe kunnen de positieve effecten van de transformatie geborgd worden en kunnen negatieve effecten tegengegaan worden.

Het onderzoek geeft inzicht in de wensen en mogelijkheden die HvA-medewerkers hebben en zien om de positieve effecten van de transformatie te versterken en te borgen, en de negatieve effecten tegen te gaan. We brengen dit niet alleen in kaart, maar gaan samen met medewerkers op zoek naar goede manieren om dit in de praktijk vorm te geven – nu en in de nabije toekomst.

Aanpak

Het onderzoeksproject bestaat uit verschillende deelonderzoeken die we hieronder toelichten.

Quick scan

Met medewerkers uit alle lagen en faculteiten van de HvA voeren we verkennende interviews en gesprekken. Dit geeft ons een eerste beeld van de gebeurtenissen, hoe medewerkers de veranderingen hebben ervaren, hoe zij hebben gehandeld en wat de (eerste) effecten hier van zijn. Ook creëren we een toegankelijk overzicht van de literatuur rond digitale en sociale transformatie en de samenwerking in virtuele teams.

Logboek

Via een logboekmethodiek monitoren we ‘live’ de effecten van de transformatie in de periode waarin de HvA-professionals nieuwe manieren zoeken en vinden om te werken. We richten ons daarbij op docenten en leidinggevenden. We vragen dertig tot veertig van hen, verdeeld over verschillende faculteiten en staven, om een digitaal logboek bij te houden. Hierin noteren zij wekelijks wat de invloed is van de huidige situatie op hun werk en welzijn, op het team en de organisatie.

Enquête

Via een enquête die breed wordt uitgezet onder alle HvA medewerkers krijgen we een representatief beeld van het effect van de transformatie op de individuele medewerkers, op het werken in teams en op de organisatie. Door deze enquête breed uit te zetten, kunnen we ook inzicht krijgen in de verschillen voor medewerkers in verschillende functies, met verschillende ervaring, leeftijd, etc.

Focusgroepgesprekken

Middels focusgroepgesprekken – vormgegeven op basis van de resultaten van de quick scan en de enquête - duiden we met elkaar meer in diepte de effecten van de transformatie en verkennen we de huidige en gewenste rol van professionals in teams en de organisatie.

In de focusgroepgesprekken zorgen we voor een mix van professionals met verschillende functies en vanuit verschillende faculteiten van de HvA. Op deze manier halen we zoveel mogelijk informatie op over gemeenschappelijke ervaringen en eventuele verschillen met betrekking tot functie en/of faculteit.

Opbrengsten tot nu toe

Opbrengsten Quickscan

Tips voor virtueel samenwerken in teams

Ben je geïnteresseerd in tips en trics met betrekking tot het virtueel samenwerken in teams, dan hebben we daar vanuit het HvA onderzoek een Visual voor gemaakt die ondersteunend is aan het rapport: van den Berg, L. I. S. A., van Woudenberg-Swicegood, A. D., & van Middelkoop, D. (2020). Virtueel samenwerken in teams: Voor- en nadelen van virtueel teamwerk en wat je daar in de praktijk mee kunt. Hogeschool van Amsterdam.

Bekijk hier de visual en download het rapport.

Quickscan, juli 2020

Een eerste analyse van de resultaten heeft geleid tot een infographic. Deze infographic is tot stand gekomen op basis van een grove analyse van de 57 interviews met HvA medewerkers. In de infographic behandelen we de positieve en negatieve gevolgen van de nieuwe manier van werken voor HvA-professionals en laten we zien wat de geïnterviewden aangeven nodig te hebben om komend jaar het werk goed en gezond uit te kunnen voeren.

Infographic eerste analyse 57 interviews

Vervolg quickscan, juli 2021

Een jaar na de eerste quick scan zijn de respondenten opnieuw door ons benaderd. Dit gebeurde in een periode dat de Covid19-maatregelen in Nederland en het hoger onderwijs voorzichtig versoepeld werden. Op dat moment hebben veel docenten inmiddels ervaring met digitaal en blended werken opgedaan. In deze rapportage schetsen we de belangrijkste bevindingen uit de gesprekken. We denken en hopen dat deze inzichten van waarde zijn in het denken over de balans tussen werken op campus en vanuit huis na de Covid19-pandemie.

Download de rapportage en bekijk de typologieën

Opbrengsten logboek

In dit onderzoek volgden we, gedurende een half jaar, een groep HvA professionals om een beeld te krijgen van hoe zij hun werk, uitdagingen, onzekerheden en nieuwe mogelijkheden vormgaven tijdens de coronacrisis. We richtten ons op een zo divers mogelijke groep HvA medewerkers van verschillende leeftijden, functies en met verschillende thuissituaties. We vroegen 27 medewerkers, verdeeld over verschillende faculteiten en staven, om een digitaal dagboek bij te houden. Deelnemers stuurden tweewekelijks een audiobericht op, waarin zij deelden wat de invloed van de crisis was op hun werk en welzijn, het lesgeven, op het team en de organisatie.

In dit rapport schetsen we de impact van de crisis op deelnemende HvA medewerkers tussen juli 2020 en februari 2021. De resultaten uit dit onderzoek zijn niet representatief voor alle HvA medewerkers, maar bieden een overzicht van de variatie in perspectieven, houdingen en ideeën omtrent Dagboekstudie de impact van de crisis op hun welzijn, werk, samenwerking en ondersteuning.

  • Bekijk hier de visual met de belangrijkste onderzoeksbevindingen uit de dagboekstudie
  • Hier vind je het bijbehorende rapport over de dagboekstudie

Opbrengsten logboek 2

In dit rapport schetsen we de effecten van de coronapandemie op deelnemende HvA medewerkers tussen augustus 2021 en januari 2022. De thema's hybride werk en blended lesgeven stonden centraal in deze dagboekstudie. We vroegen 30 medewerkers, verdeeld over verschillende faculteiten en staven, om een digitaal dagboek bij te houden. Deelnemers stuurden tweewekelijks een audiobericht op, waarin zij deelden wat de invloed van de pandemie was op hun welzijn, werk, samenwerking en afstemming, en werklocatie. Uiteindelijk deden 19 medewerkers actief mee aan het onderzoek.

Opbrengsten focusgroepgesprekken

Er zijn op dit moment nog geen resultaten voor dit onderdeel bekend.

Opbrengsten digitale conferentie

Verder is er een digitale conferentie geweest op 4 december 2020 waar ook de eerste bevindingen zijn besproken. Het het gehele plenaire deel kun je hier terug kijken: Digitale conferentie Hoger Beroepsonderwijs in tijden van Corona

De losse fragmenten kun je hieronder terugkijken:

  1. Introductie Daniel van Middelkoop Lector Teamprofessionalisering in veranderende organisaties
  2. Terugblik afgelopen periode Rector Geleyn Meijer:
  3. Studeren in coronatijd: ervaringen van 3 HvA Bederijfskunde studenten Maarten Slagter, Richard Stam en Tom Hoogvel:
  4. Covid-19 en kansenongelijkheid Inholland Machteld de Jong Lector Diversiteits-vraagstukken InHolland:
  5. Onderzoek Digitale en Sociale Transformatie-HvA Daniel van Middelkoop Lector Teamprofessionalisering in veranderende organisaties
  6. Invloed van de coronamaatregelen op het onderwijs Marca Wolfensberger lector Talent Development in Higher Education and Society, Hanze Hogeschool:
  7. Samenwerken in en tussen teams Daniel van Middelkoop Lector Teamprofessionalisering in veranderende organisaties
  8. Toekomstbeelden Daniel van Middelkoop Lector Teamprofessionalisering in veranderende organisaties
  9. Terugkoppeling uit de workshopsessies
  10. Vooruitblik en aanbevelingen Daniel van Middelkoop Lector Teamprofessionalisering in veranderende organisatie

Opbrengsten enquête
In dit verslag staat de werktevredenheid van werknemers in het hoger beroepsonderwijs centraal. Het verslag geeft een algemeen beeld over de werktevredenheid.

Hier vind je de resultaten van de enquete dat uitgevoerd is.

Opdrachtgever

The Work Lab voert dit onderzoek uit in opdracht van de centrale afdeling HR van de Hogeschool van Amsterdam en de Digital Transformation Officer van de HvA.

Meer informatie

Wil je meer weten over dit project neem dan contact op met dr. Daniël van Middelkoop.

Gepubliceerd door  CAREM 22 september 2023

Project Info

Startdatum 01 apr 2020
Einddatum 01 dec 2021