Uitdagingen en kansen voor samenwerking binnen onderwijsteams

Een goed functionerend onderwijsteam zorgt voor beter onderwijs. Maar dat gaat niet vanzelf. Uit het onderzoek komt naar voren dat wanneer basiscondities als sociale veiligheid en effectieve teamsamenwerking ontbreken, het lastiger is – of zelfs onmogelijk – om teams tot ontwikkeling te brengen. Ook ervaren veel teams weinig tijd om met elkaar te reflecteren op het eigen handelen en functioneren, en zij missen vaak de vrijheid om werk echt anders in te richten.

Om verbeterdoelen te realiseren blijkt leiderschap een belangrijke organisatieconditie; ook het inzetten van teamcoaching kan ondersteuning bieden. Opvallende uitkomst van het onderzoek is de afstand die respondenten ervaren tussen teams en afdelingen; net als de voortdurend veranderende context waarin de teams opereren. Deze factoren lijken een negatieve invloed te hebben op het functioneren van het team.

Bekijk de animatie:

Collectief vermogen leidt niet vanzelf tot realiseren van verbeterdoelen

Het rapport is gebaseerd op twee jaar praktijkonderzoek binnen zes teams van twee mbo-instellingen. Het werpt licht op de complexe dynamiek van team- en organisatievoorwaarden en de impact ervan op het onderwijsproces. Hoewel MBO-teams over een aanzienlijk collectief vermogen beschikken voor het verzorgen van hun eigen onderwijs, is dit vermogen minder sterk aanwezig als het gaat om het realiseren van verbeterdoelen en het beïnvloeden van condities in de organisatie.

De onderzoekers benadrukken dan ook het belang van het onderkennen en aanpakken van de uitdagingen die MBO-teams tegenkomen bij het streven naar onderwijsvernieuwing.

'Wicked problem': unieke uitdagingen voor elk team

Het rapport benadrukt dat team- en organisatiecondities elkaar beïnvloeden en voor elk team verschillend zijn, waardoor het versterken van het collectief handelingsvermogen een 'wicked problem' vormt. Wel geldt in alle gevallen dat het verbeteren van het functioneren als team in het onderwijs een lange termijn-aanpak vereist, met ruimte voor reflectie en dialoog.

Meer informatie & samenwerking

Neem voor meer informatie over het onderzoek of begeleiding bij het versterken van een team in jouw organisatie contact op met:

Of met het lectoraat Werken in het Onderwijs van de Hogeschool Utrecht
Patricia.Brouwer@hu.nl en angela.dejong@hu.nl

Bekijk ook de projectpagina 'Samenwerken aan effectieve teams in het mbo' ▶