Lectorale rede - Samen goed werken
7 okt 2022 21:05Op dinsdag 11 oktober hield Daniël van Middelkoop zijn lectorale rede “Samen goed werken. Pleidooi voor een herwaardering van professionaliteit en vakmanschap”. Waar begon zijn interesse voor het onderwerp en waar wil hij naartoe werken met het lectoraat?
‘Voordat ik bij de HvA kwam werken, werkte ik bij een stichting die lesmateriaal maakte rond wereldburgerschap en duurzaamheid. Een mooie baan rond belangrijke onderwerpen. Wat me toen opviel, is dat veel docenten aangaven dat ze de onderwerpen belangrijk vonden, maar dat het niet paste in de lesmethode, of dat ze er geen tijd voor vrij konden maken. Dat vond ik toen al vreemd, want daar ga je als professional toch zelf over? Ik denk dat daar mijn interesse in dit onderwerp begonnen is.’
Rockin’ 1000
Gitaarmuziek, daar is van Middelkoop mee opgegroeid en opgevoed. ‘Ik ging naar mijn eerste concert toen ik zes was, met mijn vader. Het eigenwijze in de muziek en de muzikanten spreekt me aan, en ik denk dat we daar als professionals en vakmensen soms wel iets meer van mogen hebben. De foto op de cover van mijn lectorale rede is van ‘Rockin’ 1000’, de grootste rockband ter wereld, met meer dan duizend muzikanten die tegelijkertijd spelen en zingen tijdens hun concerten. ‘In de samenwerking, als ze samen muziek maken, spreekt voor mij heel veel plezier. In ons werk hebben we het vaak over de problemen, bijvoorbeeld wanneer het lastig is om samen te werken. Met de foto wil ik benadrukken hoe mooi goed samen werken kan zijn’.
Wat heeft iemand nodig om goed werk te leveren?
De lectorale rede heeft als ondertitel “Pleidooi voor een herwaardering van professionaliteit en vakmanschap”. Van Middelkoop: ‘Het werk van docenten, monteurs, artsen, verpleegkundigen en ga zo maar door, dat is zo enorm belangrijk. Ik denk dat het noodzakelijk is dat we het werk weer meer gaan organiseren vanuit de gedachte over wat mensen nodig hebben om goed werk te leveren. Professionals en vakmensen hebben we heel hard nodig bij de grote veranderingen in de maatschappij en de economie waar we voor staan. Met het lectoraat willen we eraan bijdragen om dat te realiseren, samen met mensen in de praktijk.’
In het creëren van meer ruimte voor vakmanschap en professionaliteit heb je als professional of vakmens ook zelf een verantwoordelijkheid. ‘Het begint bij onszelf’, legt van Middelkoop uit. ‘Als professional doe je belangrijk werk, daar komt verantwoordelijkheid bij kijken, maar ook de noodzaak voor ruimte en ondersteuning. Die moet je ook durven claimen als beroepsgroep.’
Verbinding werkvloer, onderzoek & onderwijs
Het team van het lectoraat Samenwerkende Professionals bestaat uit 5 mensen. ‘We zijn goed op elkaar ingespeeld, en ieder heeft zijn eigen rol en expertise. Dat is ook wel belangrijk, want er zijn veel verschillende vragen en uitdagingen in ons werk, waar we samen een oplossing voor moeten vinden.’
De onderzoekers doen veel actie-onderzoek. ‘We proberen de praktijk te verbeteren en daar weer van te leren. We zijn dus zoveel mogelijk op de werkvloer, bijvoorbeeld in begeleidingstrajecten voor teams. Het geeft veel voldoening als je ziet dat een team stappen weet te zetten in zo’n traject.
De uitdaging is om ook breder in de eigen organisatie de condities voor goed samenwerken te creëren. Het is mooi om te zien dat er in onze eigen HvA ook steeds meer aandacht voor is.’
Wat betreft toepassing van het onderzoek in het onderwijs, kun je spreken van een krachtige wisselwerking: ‘Inzichten uit het onderzoek laten we terugkomen in het bacheloronderwijs en in onze minoren. Een voordeel is dat de meeste onderzoekers bij ons ook docent zijn en dus beide werelden kennen. Daarnaast werken we regelmatig samen met vierdejaars studenten, die bijdragen aan het onderzoek.’
Geen lange praatsessies
Wat goed werk voor van Middelkoop zelf betekent? ‘Ik word van veel dingen enthousiast, zolang het gaat over de praktijk van professionals en vakmensen en het daaraan bijdraagt. Een goede sessie met een team dat we begeleiden kan veel energie geven, of een gesprek met leidinggevenden over hoe je teams goed ondersteunt en helpt in hun ontwikkeling. Maar met ons eigen team in het lectoraat de diepte in gaan, of zoals voor deze rede de tijd nemen om je echt goed te verdiepen in een onderwerp en daar een goed stuk over te schrijven, is zeker net zo mooi.’
‘Ik ben geen voorstander van lange praatsessies zonder duidelijk doel. Dat wat we doen ook echt bijdraagt aan de praktijk, dat is voor mij belangrijk. En werken in een goed en leuk team, met een beetje humor en zelfrelativering, is de basis om goed te kunnen werken.’