Opgesloten in je baan: taboe op werkvloer is risico op burn-out

Dat blijkt uit promotieonderzoek van Merel Feenstra-Verschure naar het fenomeen ‘opgesloten zitten in de baan’. Mensen die aangeven opgesloten te zitten in hun baan, ervaren onvoldoende controle over de situatie. Zij hebben bijvoorbeeld te maken met onzekerheid door een te lage opleiding of door financiële verplichtingen. Ook ervaren zij een drempel om tot actie over te gaan om een andere meer passende baan te vinden. Bovendien rust er een taboe op het onderwerp: mensen zijn terughoudend om over gevoelens op het werk te praten, vooral als deze negatief van aard zijn.

Merel Feenstra-Verschure: “Iedereen kan op een gegeven moment in zijn of haar carrière te maken krijgen met de ervaring vast te zitten in de baan. Het zou mooi zijn als dat in een open dialoog op de werkvloer bespreekbaar gemaakt kan worden. Helaas is dat vaak nog niet het geval. Deels door onwetendheid, maar ook door de maatschappelijke druk om het allemaal goed voor elkaar te hebben. Daarom delen we liever niet met onze collega’s en directe leidinggevende dat we ontevreden zijn en geen uitweg zien om te vertrekken. Hierdoor blijven er momenteel te veel mensen veel te lang opgesloten zitten in hun baan. Mijn motto: niemand zou ontevreden in zijn of haar baan moeten blijven zitten.”

Meer bewustzijn van het fenomeen opgesloten zitten in de baan kan helpen om het taboe te doorbreken. Met behulp van een quickscan kan sneller geïdentificeerd worden om welke groepen werknemers het gaat. Daarbij is het van belang dat er een open dialoog tot stand komt tussen alle betrokkenen.

Fenomeen in elke sector

Feenstra-Verschure is docent Bedrijfskunde aan de HvA. Op de vraag of opgesloten zitten in je baan ook binnen de HvA een probleem zou kunnen zijn, antwoordt ze: “Dit speelt binnen iedere sector en binnen iedere organisatie; het kan dus ook binnen de HvA spelen. Tenslotte kan iedereen in een situatie terechtkomen waarin men ontevredenheid ervaart in de baan en tegelijkertijd de perceptie heeft dat het vinden van een andere baan lastig is. Bijvoorbeeld omdat iemand zichzelf bepaalde eisen oplegt bij het vinden van een nieuwe baan. Ben je bijvoorbeeld eenmaal als docent werkzaam, dan kan terug gaan naar het bedrijfsleven een grote opgave lijken.”

“Om het probleem aan te pakken, begin je wat mij betreft bij de top van de organisatie: wanneer dit fenomeen door hen erkend wordt, kan het vervolgens verder in de organisatie draagvlak krijgen en kan er bewustwording worden gecreëerd. Zo kan het taboe doorbroken worden en een open dialoog tot stand worden gebracht. Vanuit mijn strategische adviesorganisatie The People Society bied ik een maatwerkprogramma aan om dit probleem door de gehele organisatie stapsgewijs aan te pakken.”