Het skillspaspoort: voor ‘vrij reizen’ over de arbeidsmarkt
25 jan 2022 09:00 | Centre for Economic TransformationBeroepen veranderen of verdwijnen in hoog tempo door digitalisering, automatisering en robotisering. Om op deze veranderingen in te spelen is het essentieel dat de beroepsbevolking tijdig en regelmatig nieuwe skills aanleert en bestaande verbetert. Een helder overzicht van hun bestaande en gewenste skills kan werkenden , werkzoekenden en studenten helpen bij hun loopbaanontwikkeling en werkgevers bij de werving, selectie en scholing van personeel. Het skillspaspoort kan de oplossing zijn om in te spelen op deze behoefte aan overzicht. Maar de ontwikkeling en implementatie ervan vraagt om visie, brede samenwerking en regie.
Binnen het onderzoeksproject ‘Vrij reizen over de Nederlandse arbeidsmarkt: randvoorwaarden voor een succesvol skillspaspoort’ is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van het skillspaspoort. Een skillspaspoort is een (digitaal) instrument voor het bijhouden van competenties, simpel gezegd. Maar het ontwikkelen en implementeren ervan is een complexe opgave, zo blijkt uit het onderzoeksrapport.
Werkgevers, werknemers en onderwijsexperts aan het woord
Werkgevers staan positief tegenover het idee van een skillspaspoort. Uit de onderzoeksresultaten blijkt onder meer dat werkgevers een skillspaspoort vooral willen gebruiken om inzicht te krijgen in de skills van personeel en sollicitanten.
Ook de meeste werknemers staan positief tegenover het skillspaspoort, maar zij zijn niet over alle aspecten even positief. Zij zijn bijvoorbeeld positief over de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de skills waar zij zich ‘niet-bewuste’ van zijn. Dit zou ze helpen om zich beter te profileren en een betere match te realiseren. Maar ze geven daarbij ook aan dat ze zelf de controle willen hebben over het delen, corrigeren en verwijderen van de informatie in het skillspaspoort. Privacy en zelfbeschikking zijn dus belangrijke randvoorwaarden.
Onderwijsexperts zijn vrijwel unaniem positief over het skillspaspoort en zien het als een wenselijke aanvulling op diploma’s. Het skillspaspoort kan een actueler en vollediger beeld geven, erkenning van diverse vormen van leren geven, en zorgen voor meer maatwerk in leren en ontwikkelen.
Vanuit alle partijen komt naar voren dat er nog veel onduidelijkheid is over eigenaarschap, beheer en financiering, waardoor ook bij allen twijfel bestaat over de invoering van een skillspaspoort.
Hoe verder?
De ontwikkeling en implementatie van het skillspaspoort vraagt om een integrale visie op de arbeidsmarkt en onderwijs in de toekomst, actieve betrokkenheid van alle actoren en een duidelijke regie. Invoering is daarmee nu nog een ambitieuze stip aan de horizon. Het rapport beschrijft aan de hand van buitenlandse ervaringen de kritische succesfactoren voor het (door)ontwikkelen en inrichten van een skillspaspoort. Ook geven vijf hoogleraren een korte beschouwing, in de vorm van essays, over de onderzoeksresultaten. Het rapport bevat duidelijke aanbevelingen en richtlijnen voor een succesvolle introductie van het skillspaspoort. De stip aan de horizon komt hierdoor duidelijker in beeld.
Dit onderzoek is uitgevoerd met steun van Instituut Gak, en is een samenwerking van de Hogeschool van Amsterdam (dr. Hafid Ballafkih), Hogeschool Arnhem en Nijmegen (dr. Jos Sanders), TNO (dr. Joost van Genabeek) en Hogeschool Saxion (drs. Jouke Post).