Ondersteuningsroute Bewegen en Motoriek

Stappenplan voor passend bewegingsonderwijs, aanbod en zorg

De route bestaat uit de stappen die nodig zijn om tot passend bewegingsonderwijs, aanbod en zorg te komen voor een gezonde motorische ontwikkeling van kinderen. Voor het succesvol doorlopen van de OBM is het belangrijk dat alle betrokken professionals samenwerken. Vak- en groepsleerkracht, de intern begeleider op school, maar ook andere zorgprofessionals die bij school betrokken zijn, zoals de jeugdarts en kinderfysiotherapeut. Die samenwerking is echter niet altijd vanzelfsprekend.

Interdisciplinaire samenwerking is een must

Een goede samenwerking zorgt ervoor dat kinderen gestimuleerd worden om voldoende en gevarieerd te bewegen op hun eigen niveau. Ze ontwikkelen een betere basis aan motorische vaardigheden, krijgen meer plezier in bewegen en gaan hierdoor ook vaker bewegen. Dat heeft weer een positief effect op hun gezondheid, op hun welbevinden en op hun zelfvertrouwen. Bovendien groeien fysiek actieve kinderen vaker uit tot fysiek actieve (jong) volwassenen.

Fysieke en mentale gezondheid

Kinderen die minder bewegingsvaardig zijn, lopen niet alleen fysiek een gezondheidsrisico, maar ook psychosociaal. Het motorisch zelfbeeld medieert namelijk de relatie tussen motorische vaardigheden en fysieke activiteit, waardoor het voor kinderen met een achterstand in de motoriek moeilijker is om mee te doen in de maatschappij. Kortom; een goede motorische ontwikkeling op jonge leeftijd is een belangrijke bouwsteen in een leven lang gezond blijven en met plezier bewegen.

Onderzoeksmethode

De 4-Vaardighedentest (een valide en betrouwbare motoriektest) signaleert de achterstand in motoriek. Met een ‘stoplichtmodel’ wordt het startpunt in de OBM bepaald.

• Groen: de motorische ontwikkeling past bij de leeftijd van het kind
• Oranje: er is een matige achterstand (3-15 maanden) ten opzichte van de leeftijdsconforme ontwikkeling
• Rood: er is een ernstige achterstand van meer dan 15 maanden

In Amsterdam heeft 85% van de 6-9 jarige kinderen een leeftijdsconforme ontwikkeling (groen), 10% een matige (oranje) en 6% een ernstige (rood) achterstand in de motoriek.

Vervolgstappen en ondersteuningsvraag

Na interpretatie van de score op de motoriektest, overlegt de vakleerkracht Bewegingsonderwijs met de groepsleerkracht en de intern begeleider over de vervolgstappen. Daarna volgt overleg met de ouders. Wordt het kind in het dagelijks leven belemmerd door de motorische achterstand? En is dat terug te zien in de lessen bewegingsonderwijs, op het schoolplein, tijdens het buitenspelen of in de thuissituatie? Met aanvullende informatie van de intern begeleider, de groepsleerkracht en de ouders ontstaat een totaalplaatje. Heeft het kind last van de motorische achterstand, dan kan de ondersteuningsvraag gesteld worden: Welke begeleiding is nodig? Binnen of buiten de school? Door wie, wanneer en hoe lang?

Bewegingsaanbod en specialistische zorg

Voor de kinderen met een matige motorische achterstand (oranje) verzorgt de vakleerkracht extra bewegingsaanbod, zoals Motorische Remedial Teaching of Gym+. Voor leerlingen met een ernstige motorische achterstand (rood), worden ook andere experts ingeschakeld, zoals de jeugdarts. De jeugdarts kent het kind, het gezin en de omstandigheden en heeft ook een beeld van de ontwikkeling van het kind van 0-6 jaar. Op basis daarvan kan de jeugdarts goed bepalen of er nader onderzoek en/of behandeling nodig is, zoals de kinderfysiotherapeut of andere specialistische zorg.

De kinderen zonder achterstand (groen) worden gestimuleerd om deel te nemen aan het naschoolse sportaanbod. Dat organiseert de vakleerkracht samen met de buurtsportcoach of sportmakelaar op school. Het naschoolse aanbod heeft als doel om de kinderen toe te leiden naar duurzame sportparticipatie.