Transmurale proactieve zorgplanning bij ouderen in de laatste levensfase
ProjectIn 2020 overleden er in Nederland 135.000 ouderen. Door vergrijzing neemt dit aantal elk jaar toe. De ene oudere wil in de laatste levensfase zo lang mogelijk blijven leven, zelfs bij ernstige gezondheidsklachten. De ander wil helemaal geen ‘gedoe’ meer. Deze verschillen hebben invloed op welke zorg passend is in de laatste levensfase van ouderen. Verpleegkundigen hebben vaak enig zicht op de wensen van hun patiënten, maar deze zijn onvoldoende duidelijk voor alle zorgverleners. Hierdoor leveren veel zorgverleners niet-passende zorg.
Zorgverleners zijn sterk gemotiveerd om ouderen een goede laatste levensfase te bieden. Proactieve zorgplanning (PZP) is een methode waarbij zorgverleners met mensen in de laatste levensfase regelmatig spreken over hun waarden en levensdoelen. Samen bepalen ze welke zorg daar nu en in de toekomst bij past. PZP wordt momenteel beperkt en vooral fragmentarisch uitgevoerd. Soms tot frustratie van zorgverleners die zien dat dit nare gevolgen heeft voor ouderen.
Lector Corine Latour:
Annigje Bos werkte vroeger als wijkverpleegkundige. Je merkt dat dit haar gedreven maakt voor het doen van onderzoek dat echt werkt voor mensen in de praktijk.
Doel
Het projectteam wil transmurale PZP in Noord-Holland Noord verbeteren en evalueren. (Wijk)verpleegkundigen krijgen een grotere rol en informatie wordt breder uitgewisseld tussen zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis. Ook naasten van ouderen worden betrokken bij dit onderzoek.
Methode
Het projectteam ontwikkelt samen met zorgverleners in de praktijk een transmuraal zorgpad Proactieve zorgplanning voor ouderen. Binnen dit zorgpad maken zorgprofessionals samen afspraken over wie wat wanneer doet en hoe informatie over een cliënt uitgewisseld wordt tussen bijvoorbeeld wijkverpleegkundigen, huisartsen, en zorgverleners in het ziekenhuis.
Het projectteam onderzoekt met kwalitatieve en kwantitatieve methoden de impact op de kwaliteit van leven van ouderen in hun laatste levensfase en op hun zorggebruik, zoals het aantal ziekenhuisopnames. Ook onderzoekt het projectteam of ouderen door de inzet van het zorgpad vaker overlijden op de plaats van hun voorkeur.
Resultaten/producten
- Een zorgpad dat bestaat uit afspraken over transmurale proactieve zorgplanning voor ouderen tussen alle betrokkenen, waaronder huisartsen, wijkverpleging, ziekenhuizen en ambulancezorg.
- Kennis over de effecten van dit zorgpad.
- Kennis over het implementeren van een transmuraal zorgpad in de praktijk.
Maatschappelijke impact
- Een verbeterde ervaren laatste levensfase en stervensfase van ouderen.
- Minder morele stress bij zorgverleners door het tijdig leveren van passende zorg bij ouderen in hun laatste levensfase.
- Minder niet-gepaste zorg in de laatste levensfase van ouderen.
Bijdrage onderwijs en onderzoek
Op basis van dit onderzoek ontwikkelt het projectteam de onderwijsmodule Proactieve Zorgplanning. Onderdelen van deze module zijn interprofessioneel onderwijs; voor HvA-studenten van verschillende paramedische en verpleegkundige opleidingen en geneeskundestudenten samen. Ook doen studenten onderzoekservaring op, bijvoorbeeld door het afnemen van vragenlijsten bij ouderen of het doen van dossieronderzoek.
