Antenne Nederland

Voor u ligt de tweede landelijke Antenne over middelengebruik bij opgroeiende risicojongeren in dorpen en steden verspreid over Nederland. Een monitor die is uitgevoerd tijdens de coronapandemie, die een zware wissel trok op het welzijn van jongeren.

Zeker bij de groep die
vóór corona al in een problematische leefomgeving opgroeide. Met als gevolg nu nog meer
stress en verstoring van het toch al broze evenwicht tussen school, sociale verplichtingen en
het hangen met vrienden. Een deel van de jeugd raakte op drift, kreeg boetes of zocht elkaar
op in keten, bossen, grotten en garages. De gemoederen liepen soms hoog op met de avondklokrellen als apotheose.
Ondanks al deze turbulentie wisten preventiewerkers (VKN) toch 35 frontwerkers in 10 provincies te interviewen over (problematische) leefomstandigheden en middelengebruik bij risicojongeren. Het gebruik wijkt af van de eerste monitor (2019-2020) en laat over bijna de hele
linie een beeld zien van meer dempend middelengebruik met een toename van alcohol, lachgas en cannabis. Naast het alledaagse recreatieve gebruik werd dit trio door een (fors) deel
van de jongeren als panacee gebruikt tegen gevoelens van eenzaamheid, stress, angst en
verdriet, maar ook uit recalcitrantie en verzet tegen de opgelegde beperkingen.
Maar deze monitor laat ook zien dat ‘risicojongeren’ niet zomaar over één kam geschoren
kunnen worden. Door het sensibiliseren van sociale en culturele praktijken in rurale en urbane
leefwerelden wordt ook de nuance gezocht in wélke regio’s en specifieke groepen bepaalde
middelen prominenter in beeld zijn of juist minder ten faveure van een ander (nieuw) middel
als bijvoorbeeld 3-MMC. Het enige stimulerende middel dat – vooral in jeugdgroepen in OostNederland – tegen de verdrukking in toenam in plaats van (fors) daalde. Ecstasy, hét symbool
voor euforie, hedonisme en feestplezier beleefde door het wegvallen van het reguliere feestaanbod namelijk een historische implosie van gebruik.
Dat het middelengebruik lang niet altijd voorbehouden is aan alleen het uitgaansleven laat
deze monitor eveneens goed zien, dankzij de impressies en observaties van frontwerkers die
hun pappenheimers kennen. Deze monitor geeft ook een beeld van de aard van gebruik en
hoe deze in groepen met verschillende dialecten en leefstijlen op unieke wijze binnen regionale jongerenculturen is ingebed. Want het blijft Nederland: het ene dorp, is het andere dorp
niet. En dat geldt in zekere zin ook voor steden. Deze tweede landelijke regiomonitor neemt
u daarom graag mee in de vraag waarom risicojongeren bepaalde keuzes maken die ook het
verloop van hun middelengebruik in de toekomst kunnen beïnvloeden.