Verschraling in professioneel perspectief

Project

De aanwezigheid en kwaliteit van collectieve voorzieningen in wijken is van invloed op de ontplooiingsmogelijkheden van bewoners in kwetsbare posities. Er leven binnen de MRA zorgen dat collectieve voorzieningen in aandachtswijken kampen met (relatieve) ‘verschraling’ en ‘onderbedeling’. Deze zorgen waren het startpunt van ons onderzoek waarbij wij ons richtten op de ontwikkelingen van collectieve basisvoorzieningen en op een brede definitie van ontplooiing.

Over het onderzoek

In dit kwalitatieve onderzoek hebben wij vanuit het perspectief van professionals verkend in hoeverre collectieve voorziening in de sociale infrastructuur van MRA aandachtwijken van belang zijn voor de kansengelijkheid en ontplooiing van bewoners. Dit onderzoek is deel van het programma 'De stad voor iedereen'.

We waren met name geïnteresseerd in de bibliotheek, het buurthuis en laagdrempelige openbare speel- en sportvoorzieningen. Met behulp van kwantitatieve data (waaronder de leefbarometer, de kansenkaart en de kwetsbaarheidsscores van wijken) en gesprekken met informanten is er gekozen voor onderzoek in de wijk Osdorp-Midden in Amsterdam en in de wijk Kogerveldwijk in Zaanstad.

De centrale vraag van dit onderzoek luidt:

Hoe functioneren volgens (streetlevel) professionals de collectieve ontplooiingsgerichte voorzieningen in een aantal aandachtswijken binnen de MRA, en wat betekent dit voor de ontplooiing van inwoners?

Om een antwoord hierop te vinden, zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd:

Welke rollen vervullen collectieve ontplooiingsgerichte voorzieningen volgens professionals in de wijk waar ze werken?
Welke drempels ervaren professionals die de toegankelijkheid van hun voorziening en aanbod belemmeren?
Is er volgens professionals sprake van verschraling in de wijk waar ze werken?
Hoe gaan professionals om met de ervaren drempels en met verschraling?

Methode

Het doel van het onderzoek was inzicht te krijgen in het functioneren van collectieve ontplooiingsgerichte voorzieningen vanuit de perspectieven en ervaringen van (streetlevel) professionals. Hiervoor hielden we half-gestructureerde interviews, waarbij de onderwerpen (de rol van voorziening, ervaren drempels bij uitvoering van het werk, mogelijke verschraling, copingstrategieën) relatief losjes waren geformuleerd en waar indien nodig werd gespecificeerd of doorgevraagd.

Resultaten

De verhalen van professionals laten zien dat collectieve voorzieningen, ondanks diverse investeringen in het kader van aandachtswijkenbeleid, tekortschieten ten opzichte van de noden. Dit geldt zowel voor materiele zaken zoals beschikbare ruimte, als ‘software’ ofwel menskracht. Professionals proberen dit, waar mogelijk, te compenseren door inzet van eigen middelen. Lokale beleidsmakers zoeken de oplossingen tot dusver vooral in een beter, betaalbaarder of ruimer fysiek ontwerp van collectieve voorzieningen. Dit vraagstuk is echter niet alleen ‘ruimtelijk’ op te lossen. Om mensen echt verder te kunnen helpen is investeren in het professioneel kapitaal minstens zo belangrijk.

Lees hier het rapport over het onderzoek