Betere wijkaanpak voor mensen met verward gedrag
ProjectVanwege de nadruk in het landelijke beleid op extramuralisatie en vermaatschappelijking wonen mensen met ernstige psychische problemen vaker zelfstandig in de wijk. Een van de gevolgen hiervan is dat kwetsbare bewoners soms te laat in beeld komen en niet adequaat worden doorverwezen. Deze bewoners kunnen dan ‘overlastgevend gedrag’ vertonen en komen hierdoor regelmatig in aanraking met de politie, terwijl zij vaak behoefte hebben aan de juiste ondersteuning. De problematiek vraagt om een betere samenwerking tussen de domeinen veiligheid, zorg en welzijn, om zo beter en eerder passende opvang, zorg of ondersteuning te kunnen organiseren voor personen met onbegrepen gedrag zelf en waar nodig de omgeving.
Pilot versterken van wijkteams
De GDD Zaanstreek-Waterland is in het najaar van 2018 met de pilot Samenwerken in de wijk gestart in Zaanstad en Purmerend. Het pilotproject was gericht op het verder versterken van wijkteams in het signaleren, begeleiden en zo nodig doorverwijzen van mensen met onbegrepen/verward gedrag. Het doel van de pilot was de wijkteams toerusten met meer kennis over de problematiek bij mensen met onbegrepen gedrag, het stimuleren van preventie en outreachend werken en uiteindelijk het tot stand brengen van een sluitende ketenzorg zodat adequaat kan worden doorverwezen en snellere en betere opvang mogelijk is.
Vanuit de Werkplaats Sociaal Domein Amsterdam en Omgeving hebben we een procesevaluatie uitgevoerd. Dit type evaluatie richt zich op beantwoording van de vragen: wat werkt, voor wie, hoe werkt het en onder welke omstandigheden?
Leercirkels onbegrepen gedrag in de wijk
In een volgende fase van het project hebben we vanuit de Werkplaats Sociaal Domein Amsterdam en Omgeving in samenwerking met de GGD Zaanstreek-Waterland een leercirkeltraject uitgevoerd rond laagdrempelige ondersteuning voor mensen met een psychische kwetsbaarheid/ onbegrepen gedrag. Het leercirkeltraject is in november 2021 gestart in twee gemeenten: Zaanstad en Purmerend. Daarbij is aangesloten bij de inventarisaties die de GGD Zaanstreek-Waterland deed in deze gemeenten. In beide gemeentes namen zeven professionals van verschillende disciplines (welzijn, GGZ, gemeente, ervaringsdeskundigheid) en functietypen (managers/leidinggevenden, uitvoerenden, ambtenaars) deel aan de leercirkel. In juni 2022 heeft de laatste leercirkel plaatsgevonden.
De leercirkels bestonden uit vier sessies: 1. Inventarisatie van de huidige praktijk van laagdrempelige ondersteuning aan mensen met een psychische kwetsbaarheid 2. Uitwisseling van knelpunten en oplossingsrichtingen 3. Maken van een verbeterplan 4. Evaluatie.
Betrokken partijen
- De Werkplaats Sociaal Domein Amsterdam en Omgeving (penvoerder: Lectoraat Stedelijk Sociaal Werk)
- GGD Zaanstreek-Waterland
Betrokken medewerkers
- Pamela Lucas
- Meta de Lange
- Max Huber
- Jesper Rözer
- Lex Veldboer
Producten
- Versterken van wijkteams bij verward gedrag
- Integratie van mensen met een beperking heeft tijd nodig.
- Integratie van mensen met een beperking: niet te overhaast
- Eindrapportage leercirkel onbegrepen gedrag
- Uitdagingen en best-practices van GGZ in de wijk. Een literatuurstudie.
- Interview: laagdrempelige ondersteuning bij complexe psychische problematiek
