De Jeugdverpleegkundige als Centrale Zorgverlener
(KIEM-project)
ProjectEén op de vijf kinderen en jongeren in Amsterdam heeft overgewicht of obesitas en dit kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Om dit probleem aan te pakken investeert de gemeente Amsterdam sinds 2013 in het voorkomen en terugdringen van overgewicht bij kinderen door inzet van de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht (AAGG). Binnen de AAGG hebben speciaal hiervoor opgeleide verpleegkundigen een spilfunctie als zogenaamde Centrale Zorgverlener (CZV). Het lectoraat Kwaliteit en Effectiviteit in de Zorg voor Jeugd heeft in samenwerking met de GGD in kaart gebracht welke taken de CZV heeft, welke competenties dat vraagt en hoe opleidingen kunnen bijdragen aan voorbereiding op deze rol.
Van de CZV wordt een coördinerende rol verwacht in de keten rondom het kind met overgewicht of obesitas en het bijbehorende gezin. De CZV heeft daarnaast een motiverende rol naar het kind en de ouders toe en dient te kunnen inschatten wanneer taken moet worden gedelegeerd. Hierbij dient de CZV in het oog te blijven houden dat het kind en het gezin zelf de regie blijven voeren.
Deze nieuwe taken en de competenties die hiervoor nodig zijn verschillen nogal met de basistaken van jeugdverpleegkundigen binnen het OKT. In dit project is onderzocht welke van deze taken en competenties in de praktijk van de CZV’s het meest naar voren komen en in hoe betrokken opleiding(en) kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van de benodigde competenties.
Taakstelling van het project:
Dit verkennende project werd opgezet omdat de gemeente Amsterdam meer inzicht wilde krijgen in de rol van de CZV en de factoren die van invloed zijn op de uitvoering van deze rol. Deze kennis kan worden benut om de praktijk van de CZV’s te verbeteren evenals de voorbereiding van (toekomstige) professionals. Er is in dit onderzoek met name gekeken naar de interne opleiding van de JGZ (‘Leerexpeditie Jeugd Gezondheidszorg AAGG voor jeugdverpleegkundigen’) en naar de HBO-opleiding Verpleegkunde van de HvA waarbij er is ingezoomd op de minor Kinderen Verpleegkunde.
Onderzoeksmethode:
Er is een kleinschalig, verkennend onderzoek uitgevoerd, waarbij verschillende CZV’s en ketenpartners zijn geïnterviewd om praktijkervaringen in kaart te brengen. Op basis hiervan is een aantal aanbevelingen geformuleerd, zowel voor de praktijk (onder andere het maken van een duidelijker functieprofiel CZV en het genereren van meer bekendheid van de CZV bij de ketenpartners) als voor de opleidingen (bijvoorbeeld meer aandacht voor casuïstiek en meer aandacht voor omgaan met weerstand).
Samenwerkingspartners:
Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de GGD Amsterdam, de gemeente Amsterdam, de opleiding verpleegkunde van de HvA en het speerpunt Urban Vitality.
