Leernetwerk Opvoeden in de Buurt
ProjectVoor kinderen is het belangrijk dat zij veilig en gezond kunnen opgroeien in hun buurt. Het voeren van gesprekken tussen buurtbewoners, ouders, vrijwilligers en professionals over opvoeden en opgroeien in de buurt kan hierbij helpen. Om deze gesprekken te faciliteren is vanuit de Hogeschool van Amsterdam, in samenwerking met ouders, vrijwilligers en professionals, de Tool ‘Opvoeden in de Buurt’ ontwikkeld. Voor het ondersteunen van professionals bij de toepassing van de tool wordt nu een gelijknamig leernetwerk opgezet.
Gesprekken tussen buurtbewoners over opvoeden en opgroeien in de buurt dragen bij aan het welzijn van kinderen en hun familie. In de praktijk kan het bevorderen van de dialoog echter een ingewikkeld proces zijn vanwege de diversiteit van buurtbewoners. Denk bijvoorbeeld aan buurtbewoners met verschillende culturele achtergronden en taalvaardigheden, als ook de diversiteit aan kaders van waaruit mensen handelen.
Tool Opvoeden in de Buurt
Vanuit de behoefte van de praktijk om op een laagdrempelige manier gesprekken te faciliteren is de tool ‘Opvoeden in de Buurt’ ontwikkeld. De Tool bestaat uit een kaartspel en een Powerpoint slideshow waarop verschillende stripjes over opvoedsituaties uit de buurt beschreven staan vanuit drie thema’s: speeltuin, onderweg en schoolplein. Hierop staan herkenbare situaties afgebeeld aan de hand waarvan buurtbewoners een open gesprek met elkaar kunnen aangaan. De situatie wordt vanuit verschillende perspectieven en zonder oordeel belicht.
Reflecteren op eigen opvoedgedrag
Uit onderzoek onder 84 ouders en sociaal werk professionals blijkt dat de tool helpt om dialogen te verdiepen, te reflecteren op het eigen opvoedgedrag, en op interacties in de buurt (Rumping e.a., 2022). Ook draagt het bij aan de inclusie van deelnemers met verschillende culturele en taalvaardige achtergronden, en bevordert de tool het gesprek over positieve en gevoelige buurtonderwerpen.
Leernetwerken voor bredere toepassing van de tool
Met het opleveren van de Tool in 2021 is het vraagstuk in de praktijk niet direct beantwoord. Het continue blijven toepassen van de tool is voor jeugdprofessionals lastig, bijvoorbeeld vanwege de hectiek in de dagelijkse praktijk, of omdat nieuwe gebruikers nog onvoldoende bekend zijn met het gebruik ervan. Professionals willen graag ondersteuning bij het kunnen toepassen van de tool. Daarom wordt de komende periode gewerkt aan het opzetten van leernetwerken (zie Sloep e.a., 2011) als implementatiestrategie om de tool breder toegepast te krijgen. Een leernetwerk bestaat uit online en/of fysieke bijeenkomsten met relevante betrokkenen, zoals kinderwerkers, ouderconsulenten of andere jeugdhulp- of welzijnswerkers.
In dit project zetten we het leernetwerk ‘Opvoeden in de Buurt’ op, en breiden we het leernetwerk uit. Tijdens leernetwerkbijeenkomsten is aandacht is voor de werkwijze, het ontwikkelen van hulpmiddelen voor professionals, verdere verspreiding, en ook voor de monitoring van het gebruik van de tool. Daarmee zorgen we voor ondersteuning aan professionals, en onderzoeken we hoe de tool gebruikt wordt in het sociaal werk.