Kunst & cultuur van en voor iedereen mogelijk maken

Kinderen hebben het recht om op jonge leeftijd kennis te maken met kunst en cultuur, zodat zij de vaardigheden kunnen leren die nodig zijn om nu en in de toekomst kansen te creëren en te benutten. Echter, in buurten in Amsterdam waar veel minimagezinnen wonen, is de deelname aan activiteiten voor kunst & cultuur een stuk lager dan in andere buurten.

Uit onderzoek blijkt dat het betrokken zijn bij een kunstactiviteit bijdraagt aan het uitdrukken van ideeën en gevoelens en dat men zich ook beter voelt over zichzelf en meer open staat voor zijn/haar omgeving. Herhaalde vrijwillige betrokkenheid bij de kunsten kan bijdragen aan een (meer) positief zelfbeeld en geeft de keuzevrijheid en meer controle over het leven en de omgeving.
Deze positieve uitkomsten kunnen bij kinderen worden ontwikkeld door middel van een artistiek programma waarin hun verbeelding en creativiteit centraal staan. Door vertrouwen te creëren en het aanleren van 21^e-eeuwse vaardigheden, zorgt het zogenaamde ‘embodiedness’ (kennis over hoe naar de wereld te kijken, er mee te interacteren en zich er in te bewegen) voor de mogelijkheid zich te uiten en te leren wat zij willen uitdrukken.

In dit onderzoek lag de nadruk op beeldende kunst. Uit cijfers van dat van Jongeren Cultuur Fonds Amsterdam blijkt dat beeldende kunst voor jongeren de meest populaire kunstbeoefening is, maar dat dit vooral thuis wordt beoefend.

Hierbij zijn wij gekomen tot de onderzoeksvraag: Hoe kan The Beach het bereik en de betekenis van kunst en cultuur bij jongeren uit de Wildenmanbuurt in Amsterdam Nieuw-West vergroten, waardoor zij kunnen participeren in het aanbod en de doorstroommogelijkheden in het kunst-en-cultuurdomein? We keken daarbij naar drie deelaspecten:

1. Welke referentiekaders kunnen we onderscheiden met betrekking tot definiëring van kunst en cultuur?

2. Welke omgevingsfactoren en personen spelen een rol in deelname van jongeren aan ‘creatief maken’ en hun ontwikkeling in het proces van creatief maken?

3. Welke factoren (bijvoorbeeld ouders, scholen en andere wijkorganisaties) zijn van invloed op de doorstroom van jongeren in het kunst en cultuur domein?

Netwerkvorming

Het consortium bestaat uit de Hogeschool van Amsterdam, The Beach, en Jongeren Cultuurfonds Amsterdam (tegenwoordig Jeugdfonds Sport & Cultuur Amsterdam).

The Beach

The Beach voert sinds 2013 het programma Gangmakers uit. Kinderen van 7-12 en 12 -16 jaar leren er in buitenschoolse ontwerplabs ontwerpen vanuit hun directe leefomgeving. Kinderen leren er hoe ze samen kunnen ontwerpen aan wat speelt in hun leefomgeving. Ze leren vaardigheden die ervoor nodig zijn: creatieve vaardigheden als hun verbeelding de ruimte geven en zich uitdrukken in beeld en taal; maakvaardigheden van digitale technieken tot ambachtelijk handwerk; samenwerken met kinderen met verschillende competenties, ambities en culturele achtergronden. Ook verzorgt The Beach op verschillende scholen het aanbod van kunst- en cultuureducatie, en verbinding tussen de school en culturele organisaties, via de inzet van Cultuurcoaches .

Jeugdfonds Sport & Cultuur Amsterdam

Het Jeugdfonds Sport & Cultuur Amsterdam vindt dat álle Amsterdamse kinderen moeten kunnen meedoen aan sport en cultuur. Zij maken reclame voor lessen en betalen het lesgeld als ouders een laag inkomen hebben.

Output

Een afstudeerder van de opleiding Social Work heeft een format ontwikkeld voor een workshopsessie met kinderen, waar op creatieve wijze data verzameld wordt en tegelijkertijd de kinderen aan het denken, praten en maken worden gezet. Verschillende aspecten van het onderzoek zijn daarnaast relevant voor het onderdeel Sociale Agenda van de opleiding Social Work en Pedagogiek van de HvA.
Ook is een onderzoeksrapport verschenen met een achtergrond gebaseerd op theorie, de onderzoeksmethode, de resultaten, praktische implicaties voor de praktijk en mogelijkheden voor vervolgonderzoek. Het rapport is open access en beschikbaar via deze link .