Lekker lang parkeren, ahum, laden?

Waar gaat je onderzoek over?
Mijn onderzoek gaat over de vraag hoe mensen met een elektrische auto publieke laadpalen delen. Het gaat daarbij niet om de snelladers die bij benzinepompen staan, maar om de publieke laadpalen in woonwijken en winkelcentra. Dat onderwerp is vrij nieuw. Veel onderzoek richt zich op het verbeteren van de technologie of op factoren die ervoor zorgen dat een individu voor duurzame technologie kiest, bijvoorbeeld voor een elektrische auto. Maar sommige van die duurzame technologieën, zoals een publieke laadpaal of een batterijopslag voor meerdere huishoudens, moeten gedeeld worden en hebben daarom een complexe sociale dimensie. Als we alleen maar onderzoeken hoe efficiënt de technologie is of alleen naar het individu kijken, missen we de sociale context. Bovendien kunnen we het gedrag dan niet effectief beïnvloeden. Dat hiaat wilde ik vullen.

Duurzame technologieën, zoals een publieke laadpaal of een batterijopslag voor meerdere huishoudens, moeten gedeeld worden en hebben daarom een complexe sociale dimensie. Als we alleen maar onderzoeken hoe efficiënt de technologie is of alleen naar het individu kijken, missen we de sociale context.

Is het nodig om het gedrag bij laadpalen te veranderen?
In mijn eerste studie heb ik geïnventariseerd wat nu eigenlijk wenselijk gedrag is bij een laadpaal. Dat heb ik vijftien experts gevraagd van onder meer een laadpaalexploitant en een vereniging voor autobestuurders en uit verschillende gemeenten. Met hen heb ik onderscheid gemaakt tussen prosociale en antisociale gedragingen, dat wil zeggen: wenselijke en onwenselijke gedragingen. Wat we het liefste zien is dat mensen zo efficiënt mogelijk omgaan met de publieke laadpaal. Dat betekent dat ze alleen parkeren om op te laden en vervolgens hun auto weghalen, omdat ze weten dat de laadpaal gedeeld wordt. Als laadpalen drukbezocht zijn, is dat nog belangrijker. En als iedereen op hetzelfde moment wil laden, bijvoorbeeld wanneer mensen thuis komen van hun werk, is het prosociaal als mensen afspraken met elkaar maken, zodat iedereen de zekerheid heeft dat hij zijn auto kan opladen. Het kan zijn dat je dan bijvoorbeeld een berichtje stuurt in een groepsapp voor buren met een elektrische auto: ‘Ik ben nog even aan het eten, maar ik haal zo mijn auto weg.’

Hoe zien antisociale gedragingen eruit?
Typisch antisociaal gedrag is dat van de ‘laadpaalklever’ die eindeloos blijft kleven aan de laadpaal, ook als die al klaar is met laden. In veel gevallen staat zo’n auto ook nog aangesloten op de laadpaal en kunnen anderen niet zien of die klaar is met laden. Maar antisociaal gedrag kan ook zijn dat je geen afspraken wilt maken met je buren over wie de publieke laadpaal gebruikt.

Hoe kunnen mensen ertoe bewogen worden om zich prosociaal te gedragen?
In de praktijk zien we dat er nu vooral met boetes wordt gewerkt. Dus als jij te lang bij een laadpaal blijft staan, krijg je een boete. Dat is een individualistische benadering en ook nog eens een bestraffende. Maar misschien is een verzoek van de buren om je auto te verzetten veel effectiever. Of bewustmaking van het feit dat elektrische rijders een plek delen: hoe zou jij het vinden als iemand anders een laadplek zo lang bezet houdt? Daarnaast kun je mensen faciliteren, bijvoorbeeld door de communicatie makkelijker maken met andere elektrische rijders. Of de elektrische rijders belonen voor wat ze goed doen. Een beloning kan zijn dat je de volgende keer dat je laadt 10% korting krijgt, omdat je je auto niet helemaal volgeladen hebt en hem snel hebt verzet.

Wat ga je in je volgende studies onderzoeken?
In de volgende studie gaan we vragen wat de elektrische bestuurders zelf als wenselijke gedrag beschouwen bij een publieke laadpaal. Misschien is dat anders dan wat de experts vinden. In een derde studie onderzoeken we hoe het komt dat elektrische autobestuurders zich prosociaal of antisociaal gedragen. Vergeten mensen hun auto te verplaatsen, denken ze, er komt toch niemand meer, of ligt het eerder aan de parkeerdruk? Mogelijk ga ik ook nog onderzoek doen naar netcongestie. Tussen vijf en acht zit het elektriciteitsnet vol in veel delen van Amsterdam. Dan wordt de vraag te hoog voor wat het net kan bieden, omdat iedereen op dat moment thuiskomt van zijn werk en gaat koken op inductieplaten, de verwarming aanzet en dan ook nog eens de auto wil opladen. In sommige delen van Amsterdam laadt de auto dan niet meer op of alleen heel langzaam. Ik zou het ook interessant vinden om uit te zoeken hoe mensen ertoe aangezet kunnen worden om op andere momenten hun auto op te laden en wat voor effect dit heeft op het delen van de laadpaal.

Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met: