Preventie van geldzorgen, armoede en schulden: wat werkt?

13 jun 2024 10:00 | Kenniscentrum Maatschappij en Recht

In 2022 is door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een nieuwe aanpak van geldzorgen, armoede en schulden geformuleerd met als doel om armoede en schulden te halveren. Naast het oplossen van schulden is het van belang om ook beginnende geldzorgen aan te pakken: wat houdt de preventie van armoede en schulden in? Welke typen interventies richten zich op preventie? En wat is effectief bij het aanpakken van geldzorgen? Deze vragen heeft een consortium beantwoord door in kaart te brengen wat belangrijke elementen zijn. Om interventies eenduidig te beschrijven werd daarvoor een instrument ontwikkeld.

Onderzoekers van het Lectoraat Schulden en Incasso aan de Hogeschool Utrecht, het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag aan de Universiteit Leiden en het Lectoraat Armoede Interventies van de HvA hebben het landschap van preventie in kaart gebracht en onderzocht aan de hand van 30 interventies. Het onderzoek werd uitgevoerd met een zelf ontwikkeld instrument waarmee interventies gecategoriseerd en beschreven kunnen worden.

Inzicht in doelgroepen, impact en doelgedrag

De resultaten van het project geven handvatten over hoe interventies in samenhang in beeld gebracht kunnen worden. Voor nu zijn een eerste dertigtal interventies systematisch gecategoriseerd en beschreven. Door dit te doen wordt zichtbaar welke doelgroepen er worden bediend, wat er bekend is over de impact van een interventie en welk doelgedrag er gestimuleerd wordt.

Hiaten

Het laat ook zien welke hiaten er lijken te zijn. Zo zien we bijvoorbeeld in deze eerste analyse dat veel interventies zich op jongeren richten, evenals interventies die ondersteunen bij aanvragen voor inkomensondersteuning of doorverwijzen. Ook richten interventies zich nog vaak op het individu, bijvoorbeeld door het aanbieden van een coachingstraject, en minder op aanpassingen in het systeem.

Tot slot valt op dat relatief weinig interventies zich richten op het verhogen van inkomens anders dan de ondersteuning bij het aanvragen van bestaande tegemoetkomingen.

Meerwaarde van interventies bepalen

Het doel van het project is dat gemeenten en organisaties in het sociaal domein het instrument kunnen gebruiken om de positie en meerwaarde van interventies in te schatten, deze in samenhang aan te bieden en mogelijk op te schalen.

Dit project is gedaan in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met: