Kohnstammlezing 2024 door Merel van Vroonhoven
Wie van leraren uitvoerders maakt, creëert een samenleving zonder toekomst
22 mrt 2024 17:05 | Kenniscentrum Onderwijs en OpvoedingMerel van Vroonhoven hield op 22 maart de Kohnstammlezing getiteld: ‘Wie van leraren uitvoerders maakt, creëert een samenleving zonder toekomst’. Zij pleitte hierin voor een radicale herwaardering van het vakmanschap en een fundamentele omkering van het huidige onderwijssysteem. Tijd voor minder markt en meer bestuurlijk handelen dat daadwerkelijk dienend is aan de man of vrouw in de klas. De leraar niet langer meer het sluitstuk, maar het begin.
Onderwijsresultaten kelderen, de kansengelijkheid neemt af en het lerarentekort rijst de pan uit. Jarenlang neoliberaal kortetermijnbeleid heeft het Nederlandse onderwijs uitgehold en veranderd in een ratrace van winnaars en verliezers. Bestuurlijk efficiëntiedenken en dashboardmanagement hebben van de leraar ‘een uitvoerder’ gemaakt, die om te overleven zijn heil zoekt in geestdodende, kant-en-klare lesmethoden en het afvinken van lijstjes. Geen wonder dat docenten het klaslokaal massaal de rug toekeren. En terwijl commerciële partijen rijk worden aan de wanhoop in menig schoolgebouw, neemt de druk op de achterblijvers almaar toe. De leraar verzuipt en een hele generatie kinderen dreigt daarvan de dupe te worden. Hoogste tijd voor actie!
De tekst van de lezing staat hier
Over Merel van Vroonhoven
Ir. Merel van Vroonhoven MBA (1968) is leraar in het speciaal onderwijs, columnist van de Volkskrant en toezichthouder bij Stichting Lezen en Het Nationale Theater. In 2019 verruilde zij de bestuurskamer voor het klaslokaal. Voorafgaand aan haar overstap naar het onderwijs bekleedde zij twintig jaar lang verschillende bestuurlijke topfuncties bij onder meer Nationale Nederlanden, ING, Nederlandse Spoorwegen en de Autoriteit Financiële Markten. In 2012 werd ze topvrouw van het jaar. Over haar keuze voor het leraarschap en de weg die daaraan voorafging schreef ze de bestseller De stap (2021). Haar tweede boek Voor de klas (2022) is een bundeling van haar eerste serie columns in de Volkskrant. Van Vroonhoven studeerde af in de geofysica aan de TU Delft en voltooide een MBA aan de Franse businessschool INSEAD. Haar lesbevoegdheid behaalde ze aan de Hogeschool Leiden. Ze is getrouwd en moeder van twee kinderen en twee stiefkinderen.
Over de Kohnstammlezing
De Kohnstammlezing vindt jaarlijks plaats en heeft een lange traditie: dit jaar is de vierentwintigste editie. De lezingenreeks, georganiseerd door het Samenwerkingsverband Onderwijs en Opvoeding Amsterdam, is geïnspireerd door het werk van Philip Kohnstamm en is uniek in haar soort: op het grensvlak van het maatschappelijk debat, het wetenschappelijk onderzoek en de praktijk van onderwijs en opvoeding. De lezing wordt gepubliceerd in een speciale reeks, uitgegeven door de Vossiuspers UvA. De lezing wordt digitaal uitgegeven.
Onderwijs en Opvoeding Amsterdam
Het Samenwerkingsverband Onderwijs en Opvoeding Amsterdam bestaat uit: de Faculteit Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam (HvA), de afdeling Pedagogische en Onderwijswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (UvA), Kohnstamm Instituut UvA BV en LEARN! Onderzoeksinstituut van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU).
De lezing is ook terug te kijken via de link vd livestreamopname.