Gemeente Amsterdam en HvA zetten samenwerking voort

Vier jaar geleden ging de samenwerking van start in het nieuw opgerichte lectoraat Responsible IT. Dit lectoraat richt zich op het doen van praktijkonderzoek naar op verantwoorde wijze ontwikkelen van digitale technologie, met oog voor maatschappelijke waarden en de menselijke maat. De intentie was een langdurige samenwerking op basis van de gedeelde waarden en visie op een verantwoorde ontwikkeling en inzet van IT, die nu opnieuw voor een periode van vier jaar is vastgelegd. Decaan Frank Kresin: “Ik ben trots op het baanbrekende werk dat sinds de start met vereende krachten is verzet onder leiding van Nanda Piersma die onlangs is opgevolgd door Pascal Wiggers. Het thema Responsible IT is in de afgelopen jaren alleen maar relevanter geworden. De samenwerking met de gemeente stelt ons in staat ons werk voort te zetten en verder te verdiepen. Ik ben dan ook bijzonder verheugd dat we dit moment samen vieren, en kijk uit naar het vervolg van onze succesvolle samenwerking.”

Belangrijk voor beide partijen

Een samenwerking die voor beide partijen van even groot belang is. Wethouder Scholtes: “Als gemeente kijken we nadrukkelijk naar de (potentiële) impact van digitalisering op Amsterdammers. Dat kunnen we niet alleen: we hebben de kennis en inzichten van bijvoorbeeld kennispartners, jongerenwerkers en zorgpartijen keihard nodig. Ik ben daarom blij dat we de succesvolle samenwerking rondom de verantwoorde inzet van technologie met het lectoraat Responsible IT van de HvA voortzetten”. Op haar beurt biedt de stad het lectoraat een belangrijk platform voor innovatie in direct contact met de inwoners van Amsterdam.

Mooie resultaten

In de afgelopen jaren zijn verschillende mooie resultaten behaald. Lector Pascal Wiggers licht toe: “Wat het op een verantwoorde manier inzetten en toegankelijk maken van digitale technologie, zoals AI, voor effect heeft op de inwoners van de stad kom je vaak pas achter op het moment dat je dat echt doet en het in de praktijk onderzoekt. Zo hebben we bijvoorbeeld gekeken naar het inzetten van AI in het werving- en selectieproces door met name Amsterdamse bedrijven. Als je AI laat bepalen of iemand wordt uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek, hoe verhoudt zich dat dan tot diversiteit en inclusie? Dit blijkt niet zwart-wit. Om mensen handvatten te bieden bij het inzetten van AI in dit domein hebben we de AI in Recruitment Discussietool ontwikkeld. Voor ons is het belangrijk dat de opgedane inzichten weer terugvloeien naar de praktijk, de stad en in ons onderwijs.”

Verdere samenwerking

In de Agenda Digitale Stad 2023-2026 geeft de gemeente aan zich in te zetten voor een digitale stad waarin zoveel mogelijk Amsterdammers kunnen profiteren van de digitale mogelijkheden, met technologie die werkt voor de Amsterdammer en niet andersom. Daarvoor is een goed beeld nodig van de impact van digitalisering: waar kan digitalisering helpen en waar kan het tot problemen leiden? Het lectoraat onderzoekt hoe digitale technologie, en in het bijzonder AI, kan worden vormgegeven en gebruikt vanuit maatschappelijke waarden, zoals autonomie, inclusie, diversiteit en menselijke waardigheid. Ook ontwerpt en ontwikkelt het lectoraat algoritmes, prototypes en ontwikkelmethodologieën om de individuele, ethische en sociale impact van technologie te begrijpen. Wat kunnen we de komende jaren nog van de samenwerking verwachten? Pascal Wiggers: “Ons onderzoek helpt om de Agenda Digitale Stad handen en voeten te geven. Om digitale technologie en vooral de impact van die technologie beter te begrijpen, en om op een verantwoorde manier met technologie om te gaan. Wat we onder meer gaan onderzoeken is of AI kan worden ingezet om de communicatie vanuit de overheid te vereenvoudigen, bijvoorbeeld met het oog op laaggeletterde inwoners van Amsterdam; ook werken we aan een educatieve AI-applicatie die de taalvaardigheid van kinderen en laaggeletterde ouders vergroot. Verder gaan we kijken hoe de gemeente Amsterdam AI kan inzetten in juridische processen. Bijvoorbeeld om het afhandelen van binnenkomende bezwaarschriften efficiënter te maken, maar ook om met behulp van AI in gelijke gevallen gelijke beslissingen te kunnen nemen. In al deze gevallen is de vraag hoe kun je de mens vooropstellen en controle over de technologie laten behouden en ontwikkelen vanuit waarden als inclusiviteit, betrouwbaarheid en transparantie.”

Samenwerkingspartners

Het lectoraat Responsible IT werkt samen met studenten, docenten en professionals op het gebied van ontwerp, data-analyse, ICT en ethiek en de inwoners van de Metropoolregio Amsterdam. Samenwerkingspartners in de praktijk zijn te vinden in IT-bedrijven, ontwerpbureaus, technology startups, maatschappelijke organisaties en overheden.