AIMD ontvangt ruim 2 miljoen euro voor mensgericht AI-onderzoek
28 jan 2022 15:05Het AI, Media & Democracy Lab, een samenwerking van UvA, HvA en CWI, krijgt een subsidie van 2.1 miljoen euro toegekend binnen de NWO-call ‘Mensgerichte AI voor een inclusieve samenleving – naar een ecosysteem van vertrouwen’. Hiermee gaan onderzoekers in de zogenoemde ELSA Labs zich samen met mediabedrijven en culturele instellingen inzetten om de kennis over de ontwikkeling en de toepassing van betrouwbare, mensgerichte AI te vergroten. In totaal honoreert NWO in deze call vijf aanvragen; bij elkaar gaat het om meer dan 10 miljoen. HvA-lectoren Nanda Piersma en Tamara Witschge en Hoofddocent Responsible AI Pascal Wiggers hebben zich hier - samen met vele anderen - tot het uiterste voor ingespannen.
Het AI, Media & Democracy ELSA Lab is een van de gehonoreerde projecten binnen de categorie Economie, Binnenlands bestuur en Cultuur & Media, en onderzoekt de impact van AI op de democratische functie van media. Samen met journalisten, mediaprofessionals, designers, burgers, collega-onderzoekers en publieke en maatschappelijke partners, ontwikkelt en test het lab waarde-gedreven, mensgerichte AI-toepassingen en ethische en juridische kaders voor verantwoord gebruik van AI.
Doel van het Lab is het stimuleren van innovatieve AI-toepassingen die de democratische functie van media versterken. Er wordt samengewerkt met partners als RTL, DPG Media, NPO, Beeld en Geluid, Media Perspectives, NEMO Kennislink, Waag Society, Gemeente Amsterdam, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Commissariaat van de Media, Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht, Cultural AI Lab, Koninklijke Bibliotheek, BBC en het Bayrischer Rundfunk AI Lab.
Enorme impuls
Prof. dr. Natali Helberger , universiteitshoogleraar Law and Digital Technology aan de UvA en medeoprichter van het AI, Media & Democracy Lab: "Deze subsidie stelt ons in staat om samen met onze partners te onderzoeken hoe AI een rol kan spelen in de democratische en onafhankelijke rol van de media, de publieke sfeer en burgers die zich willen informeren. Met het AI, Media & Democracy Lab kunnen we onze bijdrage leveren aan onafhankelijke innovatie, maar ook aan het vormen van een visie op de toekomst van de media in onze digitale maatschappij."
Dr. Nanda Piersma , wetenschappelijk directeur van het CoE Applied AI, HvA-lector Responsible IT en onderzoeker bij CWI: "We willen een verschil maken in het huidige medialandschap door samen met de mediapartners en de publieke partners AI op een verantwoorde manier in de praktijk te brengen. Deze subsidie stelt ons in staat om een experimentele ruimte te creëren waar we AI kunnen uitproberen, en bij goed resultaat ook met de partners in de praktijk te implementeren. Daarmee krijgt het Nederlandse medialandschap een enorme impuls.”
Dr. Tamara Witschge, HvA-lector Crossmedia: “Met dit consortium van kennisinstellingen kan de HvA echt een belangrijke bijdrage leveren, omdat het gaat over het ontwikkelingen van technologische innovaties die publieke waarden en grondrechten borgen en mensenrechten respecteren, en deze in de journalistieke praktijk te testen. In het project komen de verschillende expertisegebieden van de faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie samen: van AI tot media en design.”
Grondrechten, mensenrechten en draagvlak
De ELSA Labs (ELSA: ‘Ethical, Legal and Societal Aspects’) zijn co-creatieve omgevingen waar interdisciplinair en met elkaar samenhangend onderzoek wordt gedaan naar verschillende technologische en economische uitdagingen waar we als samenleving voor gesteld worden. Het met de NWO-subsidie gefinancierde onderzoek moet niet alleen bijdragen aan technologische innovaties die publieke waarden en grondrechten borgen en mensenrechten respecteren (en waar mogelijk versterken), maar ook op maatschappelijk draagvlak kunnen rekenen. Nanda Piersma: ”We zijn trots dat het AI Media and Democracy Lab eerst het NLAIC ELSA label heeft gekregen en nu ook deze subsidie van NWO. Het voelt dat we het vertrouwen hebben gekregen en we willen dit maximaal waarmaken in de komende jaren.”
Over mensgerichte AI
NWO en de Nederlandse AI Coalitie hebben, als onderdeel van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA), het programma ‘Artificiële Intelligentie: Mensgerichte Artificiële Intelligentie (AI) voor een inclusieve samenleving – naar een ecosysteem van vertrouwen’ gelanceerd. Het programma bevordert de ontwikkeling en toepassing van betrouwbare, mensgerichte AI. In dit publiek-private samenwerkingsverband werken overheid, bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en maatschappelijke organisaties samen om de nationale AI-ontwikkelingen te versnellen en bestaande initiatieven met elkaar te verbinden. Dit NWA-onderzoeksprogramma verbindt AI als sleuteltechnologie met AI-onderzoek voor een inclusieve samenleving. Daarbij spelen de nationale onderzoeksagenda AIREA-NL en maatschappelijke en beleidsvraagstukken een belangrijke rol.
Voor meer informatie, zie de website van het AI, Media en Democratie ELSA Lab https://www.aim4dem.nl