Duurzaam duurzaam

Gemeenten in Nederland proberen al jarenlang het consumentengedrag van hun burgers te beïnvloeden naar een leefstijl waarbij de keuze voor duurzame producten en diensten vanzelfsprekend is. Er is sprake van een kloof tussen intentie en gedrag: veel mensen zijn zich wel bewust van de urgentie en noodzaak om te veranderen in hun consumptiegedrag, maar komen toch niet tot daadwerkelijk duurzaam gedrag. Hoe kunnen gemeenten duurzaam gedrag van hun bewoners stimuleren?

Effectieve duurzaamheidsinterventies

In dit project gaan de Hanzehogeschool Groningen en de Hogeschool van Amsterdam samen met vier gemeenten – Almere, Groningen, Aalten en Assen – op zoek naar praktische tools om tot betere keuzes bij bewoners te komen. Bij elk van deze gemeenten wordt een andere case gekozen zoals mobiliteit, energie, droogte en vegetarisch eten. Er wordt een diagnose-instrument ontwikkeld waarmee gemeenten bij doelgroepen onderzoek kunnen doen naar de grootste belemmeringen van duurzaam gedrag. Daarna wordt in overleg interventies gekozen en getest bij de doelgroepen. Resultaat daarvan is een praktische diagnosetool waarmee gemeenten tot slimmere keuzes voor effectieve duurzaamheidsinterventies kunnen komen.

Inhoud onderzoek

Vraagstelling
Gemeenten spelen een essentiële rol om hun bewoners te stimuleren duurzaam te consumeren. Beleidsmedewerkers proberen burgers aan te moedigen om meer duurzame keuzes te maken, maar dit verloopt nog niet succesvol genoeg. Veel mensen zijn wel bewust van de noodzaak en ook wel bereid om te veranderen maar komen niet tot duurzaam gedrag: een intentie-gedrag kloof. Hoe komen gemeenten tot een gefundeerde aanpak om het duurzaam gedrag bij bewoners te stimuleren?

Verwachte resultaten
Gedurende het project worden communicatiemethoden ontwikkeld en getest die gemeenten moeten helpen om bij hun bewoners de intentie-gedrag kloof te overbruggen. Uit de verschillende experimenten leiden we af wat het beste werkt. De resultaten zijn een concrete handleiding en aanpak voor gemeenten om zelf een onderbouwde keuze te kunnen maken in de meest effectieve communicatiemethode.

Impact
Het project wil voor de gemeenten een diagnostisch instrument ontwikkelen dat hen helpt de meest effectieve interventies te kiezen om duurzaam gedrag aan te moedigen. Door dit instrument te gebruiken, kunnen beleidsmakers duurzame beleidsmaatregelen ontwerpen die meer doelgroep gericht en schaalbaarder zijn en daarmee effectiever. Op deze manier wordt het voor bewoners makkelijker om duurzame keuzes te maken in hun dagelijks leven en zo bij te dragen aan een duurzamere samenleving.

Valorisatie
De basis voor de tools en programma's is een gedetailleerde analyse van verschillende groepen burgers binnen de vier deelnemende gemeenten. De resultaten van het project worden breed verspreid via academische en praktische publicaties, zodat gemeenten en andere organisaties kunnen profiteren van de nieuwe middelen.

Actuele ontwikkelingen

Eind maart kwamen het onderzoeksteam en vertegenwoordigers van betrokken gemeenten samen om de voortgang te bespreken en belangrijke bevindingen te delen. Het onderzoeksteam identificeert momenteel de belemmeringen die inwoners van gemeenten kunnen ervaren bij het aannemen van duurzamer gedrag. Tijdens een interactieve sessie werden verschillende aspecten van deze belemmeringen besproken, waaronder motivatie, beschikbaarheid van middelen en de capaciteit van inwoners om bepaalde gedragingen aan te nemen. De bijeenkomst was tevens de aftrap naar de tweede fase: het onderzoeksteam concentreert zich nu op het verder uitwerken van het tweede werkpakket ‘Van diagnose naar interventie’. Begin juli is een volgende bijeenkomst gepland, waar nieuwe bevindingen verwacht worden.

Partners & lectoraten

Het project Duurzaam Duurzaam is een gezamenlijk project van de Hanzehogeschool Groningen (contactpersoon lector Karel Jan Alsem, Instituut Marketing Management) en de Hogeschool van Amsterdam. In dit project werken beide kennisinstellingen samen met beleidsmakers de gemeenten Almere, Groningen, Aalten en Assen.

Vanuit de HvA zijn de lectoraten Psychologie voor een duurzame stad en Digital Commerce aangesloten.

Dit project wordt mede gefinancierd vanuit een RAAK subsidie van Regieorgaan SIA.

Meer weten?