Duurzame burgerberaden
Ontwerpprincipes voor participatieprofessionals
ProjectSinds enkele jaren is het burgerberaad een veelbelovende participatievorm om burgers te betrekken bij maatschappelijke vraagstukken. Ambtenaren en politici hebben er hoge verwachtingen van als participatievorm, bijvoorbeeld om oplossingen te vinden voor vraagstukken over het klimaat en duurzaamheid. Tegelijkertijd is er nog veel onbekend over hoe je burgerberaden goed ontwerpt en organiseert. De Haagse Hogeschool en de Hogeschool van Amsterdam doen de komende twee jaar daarom samen met gemeenten en opleidingen onderzoek naar de opzet, het verloop en de impact van burgerberaden.
Wat is een burgerberaad?
Een burgerberaad is een participatievorm waarbij een representatieve (gelote) groep burgers een overheidsorganisatie adviseert over een urgent, complex en veelal omstreden vraagstuk. De adviezen komen tot stand tijdens bijeenkomsten waarin deelnemers, ondersteund door experts, zich verdiepen in het vraagstuk en hierover diepgaand met elkaar in gesprek gaan.
Hoe ontwerp en organiseer je een burgerberaad op een goede en effectieve manier?
Het organiseren van een burgerberaad is niet eenvoudig. Participatieprofessionals, een groeiende groep ambtenaren verantwoordelijk voor burgerparticipatie, stellen zich de vraag: hoe ontwerp en organiseer je een burgerberaad op een goede en effectieve manier? Ze streven naar een goede uitvoering, omdat een niet goed georganiseerd burgerberaad averechts kan werken en de bereidheid tot participatie en het vertrouwen van burgers in de overheid schaadt. Met dit onderzoeksproject willen we bijdragen aan het ontwikkelen van concrete, toepasbare kennis die participatieprofessionals nodig hebben om burgerberaden met succes uit te voeren.
Het onderzoek richt zich op vier kenkenmerken van burgerberaden:
- de representativiteit van de deelnemersgroep;
- de rol van experts tijdens het burgerberaad;
- de invloed van adviezen op beleid;
- de maatschappelijke verankering ervan.
Deze kennis is nodig om te voorkomen dat het burgerberaad de volgende hype wordt op het gebied van burgerparticipatie, die door een combinatie van hoge verwachtingen en tegenvallende resultaten snel weer verdwijnt.
Toolkit voor participatieprofessionals
In leernetwerkbijeenkomsten komen participatieprofessionals samen die betrokken zijn bij de organisatie van burgerberaden, voornamelijk gericht op klimaat of duurzaamheid. Tijdens deze bijeenkomsten worden praktijkervaringen en onderzoeksinzichten gedeeld. De verkregen inzichten uit dit onderzoek dienen als waardevolle richtlijnen voor participatieprofessionals bij het vormgeven van een burgerberaad.
Deze inzichten worden geïntegreerd in een ontwerp-toolkit, die participatieprofessionals voorziet van middelen om doordachte keuzes te maken voor, tijdens en na afloop van een burgerberaad. Daarnaast beoogt dit onderzoek meer inzicht te geven in de waarde van burgerberaden als participatievorm met betrekking tot vraagstukken over klimaat en duurzaamheid.
Centraal in dit onderzoek staat het leernetwerk met 14 praktijkpartners uit gemeenten en provincies. Bij de uitvoering van ons onderzoek werken we samen met de participatieprofessionals in deze organisaties. Hierdoor proberen we in te spelen op de vragen en dilemma’s in de praktijk. We ontwikkelen gedurende het onderzoek inzichten die toegepast kunnen worden bij burgerberaden van andere deelnemers aan het leernetwerk. Met deze aanpak verwachten we kennis te ontwikkelen die makkelijk toepasbaar is in de praktijk.
Verwachte resultaten
- Ontwerptoolkit voor participatieprofessionals
- Longreads en blogs over de onderzoeksresultaten. Ook tussentijdse resultaten worden gedeeld via het Kennisknooppunt Participatie.
- Wetenschappelijk artikel
Partners en financiering
'Duurzame burgerberaden: Ontwerpprincipes voor participatieprofessionals' is een door SIA-RAAK gefinancierd onderzoeksproject van De Haagse Hogeschool (lectoraat Public Governance) en De Hogeschool van Amsterdam. De HvA-lectoraten Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken, Psychologie voor een Duurzame Stad en het Centre of Expertise Rechtvaardige Stad werken hierin samen.
Het consortium bestaat verder uit:
Gemeenten Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Zwolle, Haarlem, Arnhem, Middelburg, Culemborg, Almere, Zeist en de provincies Gelderland, Zeeland en Zuid-Holland.
Kennispartners:
Bureau EMMA
Bureau Burgerberaad
Kennisknooppunt Participatie Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Onderwijs:
Bestuurskunde en Overheidsmanagement (HHS)
Minor Sociale Innovatie in Stad en Wijk (HHS)
Ruimtelijke Ontwikkeling/Climate Management (HHS)
Toegepaste Psychologie Klimaat & Gedrag (HvA)
Master Urban Management (HvA)
Bachelor Bestuurskunde (HvA)
Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met:
D. BredenoortMSc
Ga naar detailpagina