Naar een hoorzitting met meer empathie
Experimenteel onderzoek naar een andere inrichting van hoorzittingsruimtes
8 mei 2024 12:30 | Kenniscentrum Maatschappij en RechtEen kale vergaderzaal in het gemeentehuis. Daar komen burgers doorgaans terecht als ze hun klacht of bezwaarschrift willen toelichten in een hoorzitting. Kan een andere inrichting van de ruimte ertoe bijdragen dat de procedure als rechtvaardiger wordt ervaren? Dit gaat het lectoraat Legal Management van de Hogeschool van Amsterdam onderzoeken samen met het lectoraat Ontwerpen aan de Journalistiek van de Fontys Hogeschool. De Stichting Democratie & Media kende het onderzoeksproject ‘Ruimte tussen de regels’ subsidie toe.
Tijdens een bestuursrechtelijke hoorzitting worden burgers in de gelegenheid gesteld hun klacht of bezwaarschrift mondeling toe te lichten. Deze hoorzittingen vinden doorgaans plaats in onpersoonlijke vergaderzalen in gemeentehuizen. Hoe functioneel die zalen ook zijn, ze scheppen wel een afstand tussen de burger en de ambtenaar. Die kan belemmerend werken, bijvoorbeeld wanneer een burger zich zo afstandelijk behandeld voelt dat die zich niet durft uit te spreken.
Meer vertrouwen in het recht
Lector Arnt Mein, van het lectoraat Legal Management van de Hogeschool van Amsterdam, en lector Daniëlle Arets, werkzaam voor het lectoraat Ontwerpen aan de Journalistiek van de Fontys Hogeschool, menen dat een andere inrichting van de ruimte kan helpen om de formele werkwijze van hoorzittingen te doorbreken. Als de procedures als menselijker worden ervaren, draagt dit dan bij aan een passende en rechtvaardige geschilbeslechting en versterkt dit zo het vertrouwen in het recht?
We willen met een multidisciplinair team onderzoeken of o.a. een andere inrichting van een hoorzittingsruimte de formele werkwijze van hoorzittingen kan doorbreken.
Arnt Mein, lector Legal Management
Multidisciplinair onderzoeksteam
Om te onderzoeken of deze hypothese klopt, hebben de lectoren een multidisciplinair onderzoeksteam samengesteld, waarin juridisch onderzoek, ontwerpende journalistiek, filosofie, kunst en social design vertegenwoordigd zijn. Samen willen ze onderzoeken of het verschil maakt als zij het meubilair of de inrichting veranderen. En wat voor effect heeft bijvoorbeeld een huisdier in de zaal?
De gemeenten Utrecht, Zaanstad en mogelijk nog een derde gemeente werken mee aan dit experimentele onderzoek om te zien of een andere inrichting van de ruimte eraan kan bijdragen dat burgers de procedure als rechtvaardiger ervaren.
Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met:
