Europese subsidie voor onderzoek naar energiepositieve wijken

Eén van de thema's in het DUT-programma is Positive Energy Districts (PEDs): gebieden die meer energie opleveren dan ze verbruiken. Het onderzoeksvoorstel van de HvA, genaamd 4A4PEDs, richt zich op het vergroten van de weerbaarheid van lokale energiesystemen binnen deze PEDs, door bijvoorbeeld meerdere energiebronnen aan te sluiten op een energiesysteem of nieuwe businessmodellen uit te denken om energie voor iedereen betaalbaar te houden.

Internationale samenwerking

Voor de subsidieaanvraag werkte Centre of Expertise City Net Zero samen met de HvA-lectoraten Energie & Innovatie en Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken, Centre of Expertise Rechtvaardige Stad, gemeente Amstelveen, netbeheerder Alliander en tien andere internationale partners in Italië, Finland, Tsjechië en Duitsland.

Deze internationale samenwerking is hard nodig, aldus Dr. Renee Heller, Lector Energie en Innovatie aan de HvA. "Door internationale samenwerking leren we van andere best practices. Europa kent dezelfde uitdagingen en regels voor CO2-reductie, maar de lokale contexten verschillen, evenals in hoeverre er al geleerd wordt van voorlopers. Door projecten op te zetten met een diverse groep partners kunnen we sneller leren en opschalen. We bouwen hierbij voort op de state-of-the-art inzake PEDs, onder andere ons eigen Horizon Europe project ATELIER."

4A4PEDS

In Postive Energy Districts ligt de focus op het experimenteren met en het ontwikkelen van toekomstbestendige energiesystemen. "Specifiek op hoe we energieproductie, -opslag en -consumptie allemaal lokaal kunnen organiseren, om zo beperkingen van het overkoepelende elektriciteitsnetwerk te omzeilen", aldus Joachim Meerkerk, onderzoeker en promovendus aan het HvA-lectoraat Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken. Meerkerk stipt aan dat PEDs meer vereisen dan alleen technische infrastructuur. "Voor een echt veerkrachtig energiesysteem zijn eindgebruikers onderdeel van de oplossing. We moeten op een nieuwe manier nadenken over hoe de (energie)gemeenschap zich vormt; hoe zorgen we dat iedereen mee kan doen en er een rechtvaardige verdeling van kosten en baten komt.”

Voor het vergroten van de weerbaarheid van een energiesysteem gebruikt 4A4PEDs een framework dat uitgaat van vier principes, de 4A’s:

• Availability

• Accessibility

• Affordability

• Alliances

"Het unieke aan 4A4PEDs is dat het de verschillende perspectieven combineert in één framework en vanuit daar zoekt naar een integrale aanpak om deze in samenhang met elkaar te realiseren", zegt Caroline van der Kooi, business developer bij Centre of Expertise (CoE) City Net Zero. "De energietransitie vraagt niet alleen om technische oplossingen, maar moet breed worden aangevlogen. Als City Net Zero zoeken we daarbij naar de verbindingen. Zo is het CoE Rechtvaardige Stad aangehaakt om het rechtsvaardigheidsperspectief van de energietransitie in dit project te brengen."

U!REKA European University

Het project sluit aan bij de ambities van U!REKA European University, waar de HvA onderdeel van uitmaakt. Deze Europese alliantie van hogescholen werkt samen om de transitie naar klimaatneutrale en slimme steden te versnellen. Vier U!REKA-partners – Frankfurt University of Applied Sciences (Duitsland), Metropolia (Finland), TUO-VSB Ostrava (Tsjechië) en HvA – werken mee aan 4A4PEDs.

Drie jaar

4A4PEDs beslaat een periode van drie jaar. Eind dit jaar vindt de kick-off plaats en worden de vier living labs in Amstelveen (NL), Verona (IT), Helsinki Metropolitan Region (FIN) en Battenberg/Hatzfeld (DU) opgestart.