Geen Spoor te Verliezen: werken aan effectiever sporenonderzoek
1 januari 2023 - 31 december 2026
Na een misdrijf blijven er vaak DNA-sporen en vingerafdrukken achter op een plaats delict. Het zoeken, vinden, selecteren en veiligstellen van deze sporen is van cruciaal belang. Toch is dat niet altijd eenvoudig. Daarom onderzoekt de Hogeschool van Amsterdam (HvA) in het project Geen Spoor te Verliezen hoe dit nog beter kan. In het project staan drie onderzoekslijnen centraal.
1. Vinden en interpreteren van sporen verbeteren
Door nieuwe technieken worden forensisch onderzoekers steeds beter in het analyseren en interpreteren van sporen, zoals minieme DNA-sporen en kruitsporen uit vuurwapens. Dat biedt voordelen bij het opsporen van mogelijke daders, maar roept ook vragen op. Want door de toenemende gevoeligheid en nauwkeurigheid van het forensisch onderzoek worden er ook veel sporen gevonden van mensen en activiteiten die niets met het misdrijf te maken hebben.
Stel dat er een klein beetje DNA van een verdachte in de woning van een slachtoffer wordt aangetroffen, wat zegt dat dan over hoe het daar is beland? Zijn deze sporen achtergebleven tijdens het misdrijf, of kunnen ze er ook op een andere manier terecht zijn gekomen? Om de groeiende hoeveelheid sporen op de juiste manier te interpreteren, moeten we ze beter leren begrijpen.
Bas Kokshoorn
Lector Dynamiek van Forensische Sporen
2. Sporen behouden tijdens het verpakken, vervoeren en de opslag
De tweede onderzoekslijn richt zich op de invloed die verschillende stappen in het forensisch proces hebben op sporenonderzoek. Zodra er sporen zijn gevonden op bijvoorbeeld kledingstukken, worden deze zogenoemde ‘sporendragers’ eerst veiliggesteld. Hierbij worden ze verpakt en vervoerd naar een politiebureau voor tijdelijke opslag, totdat ze naar een laboratorium worden gestuurd voor analyse. Hebben deze stappen mogelijk gevolgen voor de informatie die uit de sporen kan worden afgeleid? Raken ze kwijt, of worden ze misschien verplaatst? Geen Spoor te Verliezen wil hier meer inzicht in krijgen.
3. Onderbouwde keuzes tijdens onderzoek op de plaats van een incident
De derde onderzoekslijn draait om op het onderbouwen van keuzes die forensisch onderzoekers moeten maken. Nemen ze een sporendrager mee van de plaats van het incident naar het laboratorium (met als gevolg mogelijk verlies van relevante sporen)? Of bemonsteren ze de sporen ter plekke, zonder de geavanceerde onderzoeksmethoden in het laboratorium (met een grotere kans om relevante sporen te missen)? Om onderzoekers te helpen bij het maken van een keuze in dit soort dilemma’s wordt met data science-toepassingen op gegevens uit historische zaken onderzocht wat de meest succesvolle onderzoeksstrategieën zijn.
Onderwijs binnen Geen Spoor te Verliezen
Binnen het onderzoeken wordt nauw samengewerkt met studenten van de opleiding Forensisch Onderzoek. Tijdens stages en afstudeerprojecten leren ze nadenken over wat sporen hen kunnen vertellen. Na afloop beschikken ze over kennis waar grote vraag naar is in het forensisch veld, waardoor ze een goede startpositie op de arbeidsmarkt hebben. Tegelijkertijd helpen ze met hun resultaten het onderzoek vooruit.
Team Geen Spoor te Verliezen
- Christianne de Poot
- Bas Kokshoorn
- Anouk de Ronde
- Yoram Goedhart
- Katharina Draxel
Partners en subsidie Geen Spoor te Verliezen
Voor Geen Spoor te Verliezen werkt de HvA nauw samen met de nationale politie, de Politieacademie en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Daarnaast is een klankboordgroep samengesteld met vertegenwoordigers van alle partijen in de strafrechtketen, het Nederlands Register voor Gerechtelijk Deskundigen (NRGD) en internationaal vermaarde wetenschappers. Samen met de onderzoekers zorgen zij voor state-of-the-art onderzoek dat nauw aansluit bij de behoeften van de beroepspraktijk. Het project wordt gefinancierd met de RAAK-PRO-regeling van Regieorgaan SIA.
Lectoraten Forensisch Onderzoek en Dynamiek van Forensische Sporen
Geen Spoor te Verliezen valt onder de lectoraten Forensisch Onderzoek en Dynamiek van Forensische Sporen. Het lectoraat Forensisch Onderzoek richt zich op de ontwikkeling en het gebruik van nieuwe technologieën in opsporing, met als doel om kennis te ontwikkelen voor de politiepraktijk en het (politie)onderwijs. Het lectoraat Dynamiek van Forensische sporen van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzoekt wat forensische sporen over handelingen kunnen vertellen.