Ondersteuning voor personen met een licht verstandelijke beperking
1 april 2021 - 17 maart 2024

Als gevolg van de vermaatschappelijking van de zorg en de decentralisaties worden personen met een licht verstandelijke beperking (LVB) gestimuleerd zo veel mogelijk zelfstandig in de wijk te wonen. Voor ondersteuning zijn zij voor een belangrijk deel aangewezen op (sociale netwerken in) de wijk. De inzet vanuit het beleid is dat bewoners met een LVB participeren in ‘de sociale basis’: de laagdrempelige ondersteuning en activiteiten die in buurthuizen, buurtkamers of Huizen van de Wijk worden aangeboden. De sociale basis bestaat uit zowel formeel als informeel welzijnsaanbod in de wijk. Ondersteuning van bewoners met een LVB brengt voor de betrokken professionals en vrijwilligers specifieke uitdagingen met zich mee. De vraag is of welzijnswerkers in de sociale basis, vanuit hun opdracht en focus op collectieve aanpakken, voldoende zijn toegerust op het opvangen van deze doelgroep en op het bieden van het benodigde maatwerk voor de ondersteuning.

Hoe verloopt de opvang van bewoners met een LVB in de sociale basis?
In dit onderzoek verkenden we deze vraag vanuit het lectoraat Stedelijk Sociaal Werk. De eerste fase van het onderzoek was een brede verkenning van het veld onder professionals en vrijwilligers die in verbinding staan met de sociale basis. Centraal in deze fase stond de vraag hoe de opvang van bewoners met een LVB in de brede Amsterdamse sociale basis verloopt. Welke specifieke kwesties of uitdagingen doen zich daarbij voor? Welke praktijkvragen leven er over het werken met bewoners met een LVB? Met deze brede verkenning brachten we in kaart hoe verschillende spelers in de sociale basis – van professioneel tot informeel – omgaan met bewoners met een LVB. We deden dit via kwalitatief onderzoek, bestaande uit desk research en interviews.
In de tweede fase van het onderzoek ging het om het perspectief van de doelgroep zelf. De hoofdvraag van dit deelonderzoek luidde: Wat zijn de ervaringen van personen met een LVB met laagdrempelige ontmoetingsvoorzieningen in de wijk? Wij proberen via de professionals en vrijwilligers die wij in de eerste fase hebben gesproken, toegang te krijgen tot deelnemers voor dit deel van het onderzoek. Ook met de bewoners zijn interviews gehouden, waarbij we de methode van het ‘wandelinterview’ toepasten en elementen van de methode van begeleide photo voice. In beide fasen van het project gingen wij ook in dialoog met de respondenten via focus-/groepsgesprekken.
Betrokken partijen
- De Werkplaats Sociaal Domein Amsterdam en Omgeving (penvoerder: Lectoraat Stedelijk Sociaal Werk)
- Gemeente Amsterdam