Met onderzoek het onderwijs verbeteren
Vijf nieuwe associate lectoren vertellen over wat hun onderzoek betekent voor het onderwijs op de hogeschool en andere scholen in Nederland.
Binnen de HvA gaan bij steeds meer faculteiten associate lectoren van start. Een associate lector is binnen een lectoraat verantwoordelijk voor een onderzoekslijn en het uitvoeren van innovatief, complex en multidisciplinair onderzoek. Daarnaast geeft de associate lector ook nog onderwijs en begeleidt studenten bij het doen van onderzoek.
Het afgelopen jaar zijn er vijf nieuwe associate lectoren gestart bij de faculteit Onderwijs & Opvoeding. Allemaal dragen ze op hun eigen manier bij aan het verbeteren van het onderwijs op onze hogeschool. Maar hoe ziet dat er precies uit?
Het beste voor iedere docent of leraar
Floor Rombout onderzoekt hoe docenten en leerlingen op de beste manier in gesprek kunnen over maatschappelijk gevoelige onderwerpen als klimaatverandering en migratie. “Mijn droom is dat docenten – in het vo en mbo maar ook op de lerarenopleidingen - zich daar meer competent en comfortabel in gaan voelen en daardoor juist deze gesprekken met hun leerlingen en studenten kunnen voeren. Door onze samenwerking met het onderwijs worden onze onderzoeksresultaten ook geïmplementeerd in de lessen. Zowel in de tweedegraadslerarenopleidingen als in de leergang Burgerschap voor mbo docenten.”
Ook Fadie Hanna kijkt hoe leraren beter uitgerust kunnen worden voor de uitdagende taak om jonge mensen te begeleiden, maar hij richt zich specifiek op de rol van pedagogiek in het beroepsonderwijs. “Er zijn genoeg voorbeelden wat er gebeurt als studenten of leerlingen te horen krijgen dat ze iets niet kunnen; dan ben je ze kwijt. Daarom willen we pedagogisch didactische experts voor het beroepsonderwijs opleiden die niet alleen in hun eigen lessen leerlingen tot groei en bloei laten komen maar ook het voortouw nemen naar collega’s binnen de eigen organisaties.”
In het onderzoek van Joanna Holt staat de vraag centraal hoe leerlingen op jonge leeftijd al geënthousiasmeerd kunnen worden voor de bètavakken. Leraren spelen daar een belangrijke rol in. “Uit onderzoek blijkt dat kinderen al voordat ze naar de middelbare school gaan, wel of niet interesse hebben in natuur- en techniekvakken. En die interesse wordt vaak beïnvloed door het enthousiasme van een leerkracht op de basisschool. Als een leerkracht dat niet kan overdragen, wordt het al een stuk lastiger om meer leerlingen – en dus ook studenten – te interesseren voor de bètastudies.”
Onderzoek naar studiesucces
Associate lectoren Izaak Dekker en Daphne Wiersema onderzoeken vooral het onderwijs op de HvA zelf. Zo kijkt Daphne hoe we er als hogeschool voor kunnen zorgen dat studenten zich tijdens de opleiding echt thuis voelen en wat de rol van de docent daarbij is. “In mijn onderzoek staat de student centraal en wat deze generatie studenten nodig heeft om te leren en floreren. Daarover leven veel vragen. Daarbij houd ik ook de docent steeds in mijn achterhoofd. Het is makkelijk als onderzoeker tips te geven aan docenten. Maar ik ben zelf ook docent en ik weet hoe moeilijk student-interacties kunnen zijn en hoe lastig het is om in de hectiek en werkdruk ruimte te vinden om zelf lerend te zijn.”
In het onderzoek van Izaak gaat het vaak ook over de rol die studenten zelf spelen in het verbeteren van het onderwijs op de hogeschool. Bijvoorbeeld peer-learning: “Ik deed een experiment naar de effectiviteit van een methode waarmee studenten elkaar lesgeven. Dat bleek effectief. Studenten haalden significant hogere cijfers en gaven in een kwalitatieve studie aan ook effectiever te zijn gaan studeren. Maar een voorwaarde daarbij is wel dat studenten komen opdagen. Daar schort het nu aan. De aanwezigheid is enorm gedaald sinds corona en dit gaat bovendien gepaard met een stijging in de uitval. De komende jaren zou ik daarom ook experimenten willen opzetten waarbij we onderzoeken hoe we de aanwezigheid en betrokkenheid kunnen versterken.”
Ook uit de gesprekken met deze associate lectoren blijkt dat praktijkgericht onderzoek toepasbare oplossingen en innovaties voor de stad opleveren. Samen met de lector en collega-onderzoekers vormen de associate lectoren een belangrijke schakel in het up-to-date houden van het onderwijs binnen zowel de HvA als in het voortgezet onderwijs, (v)mbo en primair onderwijs. Zoals Daphne Wiersema aangeeft: “Onderzoeksresultaten zijn soms heel abstract en wijzen wel een richting aan maar nog niet wat je dan kan doen als professional. Ik wil met mijn onderzoek juist dat laatste bereiken.”
In 2022 was Pascal Wiggers bij de FDMCI de eerste onderzoeker die benoemd werd als associate lector bij de HvA. Inmiddels zijn er op alle faculteiten associate lectoren aan het werk aan onderzoekslijnen binnen bestaande lectoraten om zo het praktijkgericht onderzoek op hogescholen verder te verstevigen.
Foto klaslokaal: Paul Tolenaar.