Studieprogramma – Jaar 2, 3 en 4
Jaar 2,3 en 4 vormen de hoofdfase van de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening.
Jaar 2
Aan welke thema’s werk je?
In het tweede leerjaar werk je in het eerste semester aan de thema’s conflictbeslechting en sociale zekerheid. In de module Conflictbeslechting staan vraagstukken op het gebied van huurrecht centraal. Bijvoorbeeld: welke rechten heeft een huurder als de verhuurder zijn huur wil opzeggen? Welke stappen zou de verhuurder dan kunnen nemen? En hoe moet er worden omgegaan met overlast?
In de module Sociale Zekerheid verdiep je je verder in de sociaaljuridische kant van het thema uitkeringen en re-integratie. Vragen die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: heb je recht op een uitkering als je je baan verliest? Wanneer krijg je een boete in geval van fraude?
In het tweede semester draait het bij de module Schulden om vragen als: kunnen schuldeisers gedwongen worden om een betalingsregeling te treffen? Mag van de schuldenaar verwacht worden dat hij zijn auto verkoopt?
Daarnaast kun je uit vier keuzemodules twee thema's kiezen waarin jij je wilt gaan verdiepen:
- Migratie: je onderzoekt waarom mensen ervoor kiezen om te migreren, welke (Europese) regels er gelden bij een migratievraagstuk en je leert meer over sociale gevolgen van migratie.
- Familiezaken: je volgt in de rol van buurtteammedewerker drie gezinnen bij de juridische vragen die zij tegenkomen. Moet je na een scheiding altijd alimentatie betalen en hoe wordt de erfenis verdeeld?
- Consumentenzaken: je bouwt een dossier op over een recente aankoop die je zelf hebt gedaan. Stel je voor dat de door jou gekochte telefoon al na twee weken gebruik niet meer oplaadt... wat zijn jouw rechten als koper? Wat zijn de verplichtingen van de verkoper?
- Criminaliteit en Veiligheid: kruip in de huid van een reclasseringsmedewerker en leer hoe crimineel gedrag tot stand komt, wat je kunt doen en welke juridisch maatregelen je kunt inzetten om herhaling van het criminele gedrag te voorkomen.
Wat is de inhoud van het onderwijs?
Om in bovenstaande vraagstukken de cliënt op maat te kunnen adviseren bekijk je deze vanuit verschillende kanten. Bijvoorbeeld vanuit de huurder en verhuurder of vanuit de gemeente en de uitkeringsgerechtigde. Je past, naast het recht, kennis vanuit de psychologie en sociologie uit jaar 1 toe. Hierbij is het kunnen toepassen van de juiste communicatietechnieken erg belangrijk. Je gaat dan ook aan de slag met vaardigheden als conflicthantering, motiverende gespreksvoering en schriftelijke communicatie. Je onderzoekt verschillende oplossingsrichtingen, zodat je de client passend advies kunt geven over de juridische en niet-juridische mogelijkheden en vervolgstappen.
Daarnaast is er aandacht voor methodisch handelen en een onderzoek in de praktijk. Voor dat laatste onderdeel werk je in groepen aan een vraagstuk uit de praktijk en maak je een beroepsproduct dat wordt beoordeeld door de opdrachtgever.
Tijdens het hele tweede leerjaar is er in het studieonderdeel Professionalisering aandacht voor jouw ontwikkeling als SJD’er. Onderdeel hiervan is het beter leren kennen van het werkveld en je doet ervaring op met doelgroepen in de praktijk ter voorbereiding op de stage in jaar 3.
Beroepspraktijk in jaar 2
In het tweede jaar werk je 84 uur als vrijwilliger. Zo doe je ervaring op in het werkveld en bereid je je alvast voor op je stage in het derde jaar. Je kunt zelf een plek zoeken, maar er is ook veel aanbod van organisaties die afspraken met de opleiding hebben. Je kunt bijvoorbeeld belastingaangiftes invullen bij een Buurtteam, ondersteunen bij Het Juridisch Spreekuur van de HvA of jongeren helpen met hun financiële problemen bij Humanitas.
Jaar 3 - Cliëntgericht werken in de beroepspraktijk
Om je te ontwikkelen op het gebied van werken met en voor cliënten ga je in het derde leerjaar stage lopen. Stage lopen kan zowel in Nederland als in het buitenland. Je gaat zelf op zoek naar een stageplaats die jou aanspreekt en die bij je past. De opleiding heeft een uitgebreide vacaturebank waar je gebruik van kan maken.
Je loopt 4 dagen per week stage en komt 1 keer in de 2 weken naar de campus voor een bijeenkomst met je leerteam en stagedocent. In deze leerteambijeenkomsten ontwikkel je jouw professioneel handelen door middel van intervisie, trainingen en methodische werkbegeleiding. Het leerteam is samengesteld uit studenten die bij verschillende organisaties stagelopen. Door uitwisseling in de leerteambijeenkomsten leer je veel over de organisaties waar je medestudenten stage lopen en blijf je op de hoogte van wat er speelt in het sociaal-juridisch werkveld. Tijdens je stage werk je met cliënten en aan het einde van het jaar toon je middels een portfolio en een assessment aan dat je zelfstandig cliënten in ingewikkelde situaties bijvoorbeeld kunt adviseren, begeleiden, beslissingen kunt nemen en besluiten kunt handhaven. In het portfolio verzamel je hiervoor bewijsstukken in de vorm van beroepsproducten die je op je stageplaats hebt gemaakt. Ook beschrijf je welke keuzes en afwegingen je hebt gemaakt.
Je sluit het stagejaar af met een assessment. Dit is een gesprek aan de hand van je portfolio. In je portfolio verzamel je beroepsproducten die je tijdens je stage hebt gemaakt. Je laat zien welke keuzes je hebt gemaakt en hoe je deze keuzes verantwoordt.
Jaar 4
Het vierde jaar bestaat uit een minor en het laatste gedeelte van het afstudeertraject: een praktijkgericht onderzoek (20 studiepunten) en professionaliseringsopdracht (10 studiepunten).
Minor
Een minor is een samenhangend keuzeprogramma van een half jaar ter verbreding of verdieping van je studie. Je kiest zelf een minor. Dit kan een minor bij de HvA zijn, maar je kunt er ook voor kiezen om deze bij een andere hogeschool of zelfs in het buitenland te volgen.
SJD biedt 4 minoren aan:
- Armoede Interventies
- De Veranderende Stad
- Jongvolwassenen uit de Criminaliteit
- Mediation
Praktijkgericht onderzoek - signaleren in en verbeteren van de beroepspraktijk
Bij het uitvoeren van een praktijkgericht onderzoek laat je zien dat je sociaal-juridische problemen in de samenleving, bij organisaties en bij cliëntgroepen kunt signaleren en een bijdrage tot verbetering kunt leveren. Je kunt je afstudeeronderzoek in Nederland of in het buitenland uitvoeren. Het onderzoek leidt tot de ontwikkeling van een beroepsproduct voor de organisatie waarvoor je het onderzoek gedaan hebt. Denk aan een training, een artikel voor in een vakblad of een folder voor cliënten.
Professionaliseringsopdracht - persoonlijk ontwikkeldossier
In het kader van professionalisering stel je een persoonlijk ontwikkeldossier samen. Je verzamelt bewijsstukken die jouw ontwikkeling tot startbekwame professional inzichtelijk maken. Daarin laat je zien hoe jij als SJD’er het verschil maakt voor cliënten en de praktijkorganisaties. In een gesprek met een panel van een docent, een vertegenwoordiger uit het werkveld en mensen uit jouw persoonlijke netwerk presenteer je jezelf als unieke startbekwame sociaal juridisch dienstverlener.