De kwestie

Opdrachtgever Roel Piera is maatschappelijk ondernemer. Een van zijn ondernemingen is het Koffiehuis aan de Haarlemmerstraat, waar dak- en thuislozen dagelijks tussen negen en vier terecht kunnen. Dit initiatief wordt gerund met een minimaal budget, minimale betaalde uren en een maximale betrokkenheid van vrijwilligers en sponsoren.

Het koffiehuis wordt zeven dagen per week gebruikt door dak- en thuislozen, maar van vier uur ’s middags tot de volgende ochtend is het leeg. Roel Piera wil de vrij beschikbare ruimte ‘teruggeven’ aan de buurt. De uitdaging voor de studenten is het ontwerpen van een prototype (een ‘werkend probeersel’) waarmee de vrije ruimte van het koffiehuis dienstbaar wordt aan de buurt en maatschappelijke meerwaarde creëert. Voorwaarden zijn dat de dak- en thuislozen niet in de verdrukking komen, er geen extra beroep op de vrijwilligers en beroepskracht wordt gedaan en dat het geen extra kosten meebrengt voor de organisatie van het koffiehuis.

Uitdaging

Hoe combineren we de wens van de opdrachtgever met de wensen van de buurt? Wat en wie is ‘de buurt’ eigenlijk? Op welke manier ontstaat meerwaarde en hoe kom je in co-creatie met de eindgebruiker tot een ‘werkend probeersel’? Wie is eigenlijk de eindgebruiker? Hoe kunnen we de mogelijkheden van het koffiehuis verbinden aan de behoeftes van bewoners en ondernemers en welk conceptueel of theoretisch governance model is hierbij behulpzaam?

Stand van zaken

Uit de buurtscan tijdens de oriëntatie in de eerste 20 weken van de studie blijkt dat er verschillende groepen bewoners zijn die elkaar niet kennen of ontmoeten. Ook zijn er bewoners die eigenlijk niemand meer kennen. Er zijn sessies geweest met ondernemers en buurtbewoners en aan ideeën ontbreekt het niet. Wat is een logische volgende stap en hoe kun je met al deze verschillende partijen een ontwerp maken? Kan de theorie over buurtcirkels en pockets van nut zijn om tot een ontwerp te komen?

Volgende stap

Het bepalen van ontwerpprincipes en dan via design thinking, commoning of een andere ontwerpmethode met de eindgebruikers ‘iets’ gaan bedenken. Ook het eenduidig bepalen wie de eindgebruiker nu precies is, betekent een zoektocht en vraagt om overleg en afstemming.

Waar verheugen we ons op

Om vanuit alle contacten die er inmiddels in de buurt zijn opgedaan iets te laten ontstaan dat tot nu toe nog niemand gelukt is: een koffiehuis dat tussen 9.00 en 16.00 uur geopend is voor dak- en thuislozen en van 16.00 tot 9.00 uur gebruikt wordt door en voor buurtbewoners en ondernemers. Als dat lukt hebben we iets moois toegevoegd aan deze buurt, en we hebben geëxperimenteerd met een nieuwe manier van werken.