Gezinsperspectief binnen Financiële Geletterdheid

Dit onderzoek richt zich op het ondersteunen van NT1- en NT2-ouders met beperkte basisvaardigheden bij het ontwikkelen van financiële geletterdheid bij hun kinderen (10-14 jaar). Financiële geletterdheid omvat niet alleen kennis en vaardigheden, maar ook houding en gedrag rondom geldzaken. Omdat kinderen veel leren binnen het gezin, spelen ouders een cruciale rol. Echter, ouders met beperkte basisvaardigheden ervaren vaak belemmeringen in het overbrengen van financieel verantwoord gedrag.

Open communicatie over geld

De studie maakt gebruik van een Educational Design Research-aanpak en onderzoekt welke kenmerken een duurzame interventie moet bevatten om ouders effectief te ondersteunen. De resultaten laten zien dat een interventie niet alleen gericht moet zijn op kennisoverdracht, maar ook op bewustwording van ouders over hun eigen financiële gedrag en overtuigingen. Ouders moeten zich bewust zijn van zowel hun impliciete als expliciete financiële gewoonten om deze op een gezonde manier aan hun kinderen over te dragen. Dit vraagt om open communicatie over geld binnen het gezin en een balans tussen begeleiding en ervaringsgericht leren, zodat kinderen niet enkel afhankelijk zijn van regels, maar ook praktische financiële vaardigheden ontwikkelen.

Het onderzoek heeft twee categorieën ontwerpprincipes opgeleverd:

1. Versterken van vaardigheden van ouders
   • Basisvaardigheden zoals taal, gecijferdheid en digitale vaardigheden integreren in financiële educatie.
   • Ouders ondersteunen bij het herkennen van hun eigen financiële patronen en overtuigingen.
   • Hen leren effectieve communicatiestrategieën toe te passen in gesprekken met hun kinderen.
2. Vorm en organisatie van interventies
   • Interventies moeten laagdrempelig en praktisch zijn, met focus op ervaringsgericht leren.
   • Groepsbijeenkomsten bieden een veilige leeromgeving en stimuleren vertrouwen.
   • Samenwerkingen met taalscholen kunnen ouders helpen hun taalvaardigheid en opvoedingsvaardigheden te versterken.
   • Interventies moeten voldoende tijd en herhaling bevatten om bewustwording en gedragsverandering te bevorderen.

Onderzoeksresultaten

Een belangrijke bevinding is dat interventies effectief zijn wanneer zij aansluiten bij de leefwereld van ouders, rekening houden met culturele en religieuze opvattingen en voldoende ruimte bieden voor reflectie en succeservaringen. Ouders geven aan behoefte te hebben aan concrete handvatten en inspiratie, zowel vanuit begeleiders als door het delen van ervaringen met andere ouders.

Tot slot benadrukt het onderzoek dat elke ouder uniek is en een eigen aanpak nodig heeft. Interventies moeten daarom niet alleen kennis overdragen, maar ouders ook helpen bij het vinden van een manier om geldzaken thuis bespreekbaar te maken en op een verantwoorde manier over te dragen aan hun kinderen.

Auteurs

• Aisa Amagir
• Manouk van den Brink