Leren werken in de 24-uurs zorg

Leren werken in de 24-uurs zorg

• Opleidingsprogramma
• Praktijkprofiel
• Magazine Leerwerkplaats 24-uurs jeugdzorg
• Evaluatie leerwerkplaats
• Samenwerkingpartners

Opleidingsprogramma met praktijkprofiel

De opleiding Social Work, het lectoraat Jeugdzorg van de Hogeschool van Amsterdam en Levvel hebben samen een opleidingsprogramma ontwikkeld waarin onderwerpen aan bod komen die direct van belang en tot nut zijn voor het werk in de leefgroep. Aan de basis van dit opleidingsprogramma ligt het gezamenlijk ontwikkelde praktijkprofiel ‘werken in de 24-uurszorg (jeugd)’. Het praktijkprofiel bevat een beschrijving van de kernthema’s van het werk in leefgroepen (het ‘wat’) en de activiteiten die daarbij horen (het ‘hoe’).

Studenten van de verschillende leefgroepen komen wekelijks bijeen en krijgen les van een docent van de opleiding en een leerbegeleider van Levvel. Kernthema’s van het werk in de leefgroepen komen aan de orde, opdrachten worden besproken en studenten reflecteren op het werk met de jongeren in de groep, het samenwerken met collega’s in een team en het werken in een organisatie.

E-magazine

Naast het opleidingsprogramma en het praktijkprofiel zijn meer producten ontwikkeld, waaronder een e-magazine met achtergrondinformatie en een PowerPoint met een evaluatie van de pilot van de Leerwerkplaats.

Opleidingsprogramma

Stagelopen binnen de 24-uurszorg voor jeugd vraagt om goeie begeleiding en voorbereiding van docenten en professionals. Om studenten hier zo goed mogelijk in te begeleiden is - in nauwe samenwerking tussen de opleiding Social Work en praktijkpartner Levvel - een gezamenlijk opleidingsprogramma ontwikkeld. Dit heeft geleid tot de leerwerkplaats.

Hoe ziet dat er in de praktijk uit?

Studenten die stagelopen bij Levvel krijgen, naast hun stagedagen, één dag per week les. De lessen worden gegeven door een Social Work docent van de HvA en een leerbegeleider van Levvel. Dit docentenduo geeft samen les, en kan elkaar zo aanvullen vanuit hun eigen expertise en werkcontext. Zo wordt gezorgd dat de twee organisaties sámen vanuit één visie studenten voorbereiden op het werk in de praktijk.  

Docentenduo

De docent en leerbegeleider hebben ieder hun eigen taken en vullen elkaar aan. De studenten komen wekelijks samen en kunnen daardoor hun ervaringen uitwisselen. Zij lopen allemaal stage bij een andere groep en doen andere ervaringen op. Het docentenduo faciliteert het bespreken van de onderwerpen en helpt studenten om diepgaand te reflecteren. Hierbij wordt niet alleen ingegaan op de vooraf vastgestelde thema’s, maar is er ook veel ruimte voor de inbreng van eigen ideeën en vraagstukken.

Inhoud opleidingsprogramma

De onderwerpen die per week behandeld worden sluiten direct aan op de praktijk in de leergroepen. Voorbeelden van deze onderwerpen zijn: veiligheid in de groep, traumasensitief werken en ontwikkelingsgericht werken. De stageperiode is ingedeeld in een praktijksemester en een beroepsemester. Er zijn twee docentenhandleidingen met uitleg over de lessen per week en een infographic met daarop de didactische uitgangspunten waarop de lessen gebaseerd zijn. Voor de twee semesters zijn de gebruikte PowerPoints en voorbereidingsmaterialen voor studenten op aanvraag beschikbaar. 

• Praktijksemester

In dit eerste deel van de afstudeerfase lopen studenten vier dagen stage in de praktijk en hebben ze een dag onderwijs. De docentenhandleiding is hier te downloaden. De binnen dit semester horende PowerPoints en de voorbereidingsmaterialen zijn op aanvraag beschikbaar.

• Beroepsemester

In dit tweede deel van de afstudeerfase lopen studenten drie dagen stage in de praktijk en hebben ze twee dagen onderwijs. Hier vind je de binnen dit semester horende docentenhandleiding. De PowerPoints en de voorbereidingsmaterialen zijn op aanvraag beschikbaar.

Praktijkprofiel

Het werken in een leefgroep vergt veel van professionals. Ze moeten veel verschillende dingen kunnen en dat allemaal tegelijk. Het is logisch dat het tijd kost om dit onder de knie te krijgen en dat het bovendien van een professional vergt om blijvend te ontwikkelen. Een praktijkprofiel kan hierbij helpen. Een praktijkprofiel is een hulpmiddel om de kern van een aanpak te verhelderen. Het praktijkprofiel helpt binnen de leerwerkplaats om te verduidelijken wat het werk in leefgroepen inhoudt. Het beschrijft daarbij niet alleen het ‘wat’, maar ook het ‘hoe’. Deze beschrijving vormt de basis voor het leren werken in de 24-uurszorg.

Een manier waarop het praktijkprofiel gebruikt zou kunnen worden, is door het er bijvoorbeeld bij te pakken tijdens het nabespreken van een situatie die een student heeft meegemaakt. Eerst bepalen stagiair en begeleider samen binnen welk van de vijf thema’s de situatie valt. Vervolgens kunnen ze kijken welke handelingen de student nu heeft uitgevoerd en welke nog meer zouden kunnen helpen in een toekomstige vergelijkbare situatie. Het biedt dus handvatten voor een reflectief gesprek en coaching.

Inhoud

In dit praktijkprofiel zijn vijf thema’s onderscheiden die allemaal belangrijk zijn bij het werken in leefgroepen. Deze thema’s zijn als volgt:

1. De relatie met de jongeren
2. Een positief en veilig leefklimaat realiseren
3. Ontwikkelingsgericht werken
4. Systeemgericht werken
5. Zelfzorg

Deze vijf thema’s zijn gebaseerd op literatuur en input van ervaren professionals van Levvel.

Interesse om het praktijkprofiel te gebruiken?

Heeft u interesse om het praktijkprofiel te gebruiken, laat het ons weten! We leren graag van uw ervaringen. U kunt ook aansluiten bij het leernetwerk. Hierin delen we ervaringen met het gebruik van het pratkijkprofiel. U kunt contact opnemen met Esmee Verheem.

Magazine Leerwerkplaats 24-uurs jeugdzorg

Om een inkijk te geven in de 'leerwerkplaats 24-uurs zorg' hebben we een e-magazine gemaakt. Dit staat vol met interviews met studenten, professionals en docenten. Klik op de afbeelding om het magazine te bekijken.

Evaluatie leerwerkplaats

Tijdens de pilotfase van de leerwerkplaats is een evaluatie gedaan om te achterhalen wat er goed gaat en wat er beter kan. De evaluatie is op verschillende manieren uitgevoerd.

Voor de evaluatie:

• zijn interviews gehouden met zeven stagiairs die stageliepen of hebben gelopen binnen de 24-uurszorg, maar buiten de leerwerkplaats. Dit is gedaan om de uitgangssituatie van de stageperiode in kaart te brengen.
• is een interview gehouden met een student uit de eerste lichting leerwerkplaatsstudenten die gestart zijn in februari 2022. En er is gebruikgemaakt van een evaluatie met de eerste drie studenten. Dit was voor het in kaart brengen van de huidige situatie.
• is een enquête ingevuld door 5 studenten die gestart zijn binnen de leerwerkplaats in september 2022.
• Tot slot zijn er interviews gehouden met de leerbegeleider vanuit Levvel en de docent van de HvA. De uitkomsten van deze evaluatie zijn in te zien via onderstaande PowerPoint.

Het vervolg

Deze evaluatie is niet het einde van het onderzoek rondom de leerwerkplaats. Het is de bedoeling om het reilen en zeilen binnen de leerwerkplaats blijvend te monitoren. Hiertoe wordt nog een plan opgesteld. 

Samenwerkingpartners

De leerwerkplaats is ontwikkeld vanuit het project ‘Leren werken in de 24 uurszorg’. Hierin werkten het lectoraat Jeugdzorg en de opleiding Social Work profiel Jeugd van de HvA en Levvel samen om toekomstige professionals op te leiden voor het werken in leefgroepen voor kinderen en jongeren. Aanvankelijk voor de 24-uurszorg, later uitgebreid met groepen voor dagbehandeling.

Aan het ontwikkelen van de leerwerkplaats werkten mee:

Lectoraat jeugdzorg, Hogeschool van Amsterdam

• Leonieke Boendermaker (projectleiding tot medio 2023)
• Esmee Verheem
• Aurelie Lange

Social Work, profiel Jeugd, Hogeschool van Amsterdam

• Iddegien Kok
• Marieke Gans

Levvel, leden projectgroep

• Simon Melis (projectleiding Levvel t/m 2021)
• Julian Lookman (projectleiding Levvel vanaf 2022)
• Dieja Wessels
• Anna Jonker
• Charlotte Westra
• Bojoura Maarbach (tot zomer 2021)
• Simone Akinrolabu-Ridder (vanaf zomer 2021)

Begeleidingscommissie Levvel

• Ber van der Steege, directeur zorg
• Carolien Konijn, onderzoek
• Dieteke Prummel, orthopedagoog (tot zomer 2022)

Financiering

Het project is gefinancierd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO), d.m.v. een Comenius Senior Fellow beurs (2020/NRO/00873205).

Meer weten over de leerwerkplaats? Neem contact op met Esmee Verheem en Cynthia Boomkens.