Klimaatgeletterdheid
Over het lectoraat
Het lectoraat Klimaatgeletterdheid wil goede basiskennis en op maat gemaakte klimaatinformatie bieden. Op grond hiervan kunnen bestuurders en professionals die werkzaam zijn in sectoren, zoals stedelijke inrichting, energietransitie en welzijn in de stad betere beslissingen nemen. Maar ook burgers zijn hierbij gebaat. Om hun klimaatgeletterdheid te bevorderen, hebben zij expertise uit verschillende vakgebieden nodig. In dit lectoraat is de expertise van de HvA en het KNMI samengebracht.
Onderzoeksvragen
We werken vanuit twee onderzoeksvragen:
1. Welke klimaatinformatie en -data zijn er nodig om klimaatbewust te kunnen handelen en de juiste beslissingen te nemen in de klimaattransitie?
2. Hoe kunnen klimaatinformatie en -data zo worden gepresenteerd, dat deze goed worden geïnterpreteerd, bruikbaar zijn en de klimaatgeletterdheid vergroten?
Werkwijze
Het lectoraat Klimaatgeletterdheid wil graag bruggen bouwen tussen meerdere onderzoeksdisciplines en tussen onderzoek en praktijk. Daarom werken we structureel samen met andere HvA-lectoraten, zoals Klimaatbestendige Stad, Psychologie voor een Duurzame Stad, Visual Methodologies, en verschillende bedrijven, maatschappelijke organisatie en overheden. Vertrekpunt van ons onderzoek zijn concrete vraagstukken uit de praktijk.
Wat is klimaatgeletterdheid?
Het doel van het lectoraat is om de klimaatgeletterdheid te bevorderen van met name professionals, werkzaam in diverse sectoren zoals stedelijke inrichting, energietransitie en welzijn in de stad.
Een klimaatgeletterd persoon:
- Kent de belangrijkste principes van het klimaatsysteem;
- Weet hoe en waar wetenschappelijk betrouwbare data en informatie over klimaat te vinden;
- Communiceert op een zinvolle manier over klimaat en klimaatverandering met collega’s, bestuurders en burgers;
- Is in staat goed geïnformeerde beslissingen te nemen m.b.t. zaken die door klimaat worden beïnvloed of die het klimaat beïnvloeden.
Verbinding met onderwijs
We vinden het belangrijk dat toekomstige professionals, zoals die worden opgeleid aan de HvA, al een goede basiskennis meekrijgen over klimaatverandering. Het lectoraat levert bijdragen aan het onderwijs van de HvA in de vorm van gastcolleges en begeleiding van studenten. Daarnaast ontwikkelt het lectoraat online lesmateriaal over klimaat, klimaatdata, gebruik van scenario’s en communicatie over klimaatverandering, dat makkelijk in andere vakken opgenomen kan worden, maar dat ook gebruikt kan worden voor training van professionals (het HvA-traject ‘Leven Lang Ontwikkelen’). Tevens is het lectoraat betrokken bij de bestuurlijke ambitie van de HvA op het thema duurzaamheid en, voor alle HvA-studenten, bij onderwijs over duurzaamheid in relatie tot klimaat.
De HvA en het KNMI
Het lectoraat wordt gefinancieerd via de regeling Lectorposities bij instituten (L.INT) van Regieorgaan SIA. In deze constructie werkt een lector zowel bij een hogeschool als een onderzoeksinstituut. Zo verbindt lector Janette Bessembinder het onderzoek van het KNMI met het praktijkgerichte onderzoek van de hogeschool – cruciaal om te komen van kennis tot innovatie.
De missie van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is de samenleving te adviseren en te waarschuwen voor risico’s op het gebied van weer, klimaat en seismologie en om deze risico’s terug te dringen. In 2023 werden nieuwe klimaatscenario’s voor Nederland gepresenteerd. De KNMI-klimaatscenario’s worden in veel sectoren gebruikt, maar het KNMI merkt dat de informatie uit deze scenario’s en het bijbehorende ondersteunende materiaal niet altijd bij de beoogde gebruikers bekend is of goed geïnterpreteerd wordt. Meer informatie over de effectiviteit van de manieren van communiceren en verstrekken van klimaatinformatie zou het KNMI helpen bij het uitvoeren van haar missie. Het lectoraat Klimaatgeletterdheid draagt hieraan bij door de kennis van het KNMI te combineren met de kennis vanuit verschillende lectoraten en opleidingen aan de HvA.
Andere samenwerkingspartners
Het lectoraat Klimaatgeletterdheid werkt ook samen met andere onderzoeksgroepen van de Hogeschool van Amsterdam:
- Lectoraat Klimaatbestendige Stad, voorheen Water in en om de Stad, lector Jeroen Kluck. Jeroen Kluck is begeleidend lector en met het KNMI de initiatiefnemer voor dit L.INT lectoraat. Met zijn lectoraat Water in en om de Stad doet hij onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering en de maatregelen om deze gevolgen te beperken.
- Lectoraat Psychologie voor een Duurzame Stad, lector Reint Jan Renes. Reint Jan Renes doet met zijn lectoraat vanuit concrete vraagstukken uit de praktijk onderzoek naar de gedragspsychologie achter duurzaamheid. Wat motiveert mensen om wél actie te ondernemen tegen klimaatverandering?
- Lectoraat Visual Methodologies, lector Sabine Niederer. Sabine Niederer richt zich op ontwerpend onderzoek met bijzondere aandacht voor de rol van het beeld, wat moet leiden tot nieuwe inzichten en toepassingen op het gebied van onder meer klimaat, media, design en digitale technologie.
Maatschappelijke organisatie, bedrijven en overheden
Verschillende maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden werken met het lectoraat samen voor de ontwikkeling en toepassing van kennis, waaronder:
- Stichting Climate Adaptation Services
- Vattenfall
- NOISE
- NEMO Kennislink
- Provincie Noord-Brabant