Onderwijs- en Innovatieplein

Leeruitkomsten formuleren op module niveau

Je ontwikkelt je module op basis van de beoogde leeruitkomsten. Op deze pagina leer je hoe je zichtbaar kunt maken hoe de module zich verhoudt tot de leeruitkomsten. En hoe je op basis van bestaande leeruitkomsten op curriculumniveau, leeruitkomsten op module niveau opstelt (en indien wenselijk combineert).

Wat zijn leeruitkomsten en wat niet?

Leeruitkomsten zijn meetbare resultaten van leerervaringen die je in staat stellen er zeker van te zijn tot welke hoogte/niveau/standaard een competentie is gevormd of verbeterd.

  • Leeruitkomsten zijn meetbare resultaten van leerervaringen die je in staat stellen er zeker van te zijn tot welke hoogte/niveau/standaard een competentie is gevormd of verbeterd.
  • Leeruitkomsten beschrijven de gewenste output van een leerproces (in termen van inhoud, onderwerp, soort professionele taak en globale context) en duiden het niveau van de opleidings(fase).
  • Leeruitkomsten zijn toetsbaar.

Bekijk onderstaande video waarin HAN-collega Wessel Peeters uitleg geeft over werken met leeruitkomsten.

Accepteer de marketingcookies om deze video te zien

Leeruitkomsten geven aan wat studenten na het voltooien van het studieproces moeten kennen en kunnen, en hoe zij dat kunnen aantonen. Zij beschrijven het gewenste resultaat van een opleidingsfase. Dit betekent een opbrengstgerichte benadering van onderwijs in plaats van aanbodgerichte.

Leeruitkomsten vormen de basis voor het ontwikkelen van het onderwijs en de toetsing en zijn afgeleid van de eindkwalificaties van de opleiding, zoals beschreven in het landelijk profiel. Zij laten ruimte voor een bredere instroom in vooropleiding en voltijd- of deeltijdstudenten.

Bij het formuleren van leeruitkomsten ligt de uitdaging daarom in het vinden van balans tussen houvast en ruimte: de leeruitkomsten moeten voldoende concreet en specifiek zijn, maar niet zo dichtgetimmerd zijn naar context of inhoud dat ze flexibiliteit in de invulling van (delen van) opleidingstrajecten door de student in de weg staan. Daarbij moeten leeruitkomsten waarneembaar en te beoordelen zijn.

De leeruitkomsten op module niveau zijn specifieker dan de eindtermen/ leerresultaten op opleidingsniveau (basis – gevorderd of expertniveau), zie schematische weergave. Een leeruitkomst op module niveau beschrijft het gewenste eindresultaat en duidt slechts één beheersing niveau (het meest complexe beheersing niveau wordt beschreven). Leeruitkomsten op module niveau moeten meetbaar zijn om te bepalen tot welk niveau een student een bepaalde competentie heeft gevormd of verbeterd. “Studenten hebben de ruimte, binnen de kaders van de door hun opleiding bepaalde leeruitkomsten (eindkwalificaties), om deel te nemen aan onderwijsactiviteiten, die passen bij hun talenten en ambities, terwijl tegelijkertijd gewaarborgd wordt dat alle studenten voldoen aan hetzelfde niveau”

Door de vormgeving van het toetsprogramma, ontstaat een overzicht van alle leeruitkomsten binnen een opleiding, hetgeen een opleiding inzicht geeft in de sterkten en hiaten binnen de opleiding. Geef idealiter achter de leeruitkomst of in een tabel aan welke leerresultaten/eindtermen op curriculum niveau deze leeruitkomsten op module niveau bijdragen. Dit kan studenten helpen richting te geven aan het eigen leerproces.

Beoogde leerresultaten (standaard 1) beschrijven het profiel van de afgestudeerden: zijn op opleidingsniveau opgesteld, afgeleid van het domein profiel en vertaald naar indicatoren op beheersingsniveau (bijv. beginner, gevorderd, competent). Het gewenste eindniveau van de opleiding is in (nauwe) afstemming met het werkveld vastgelegd.

Op onderwijsmodule niveau is vastgelegd welke indicatoren incl. niveau worden (af)getoetst om de ontwikkeling richting het eindniveau te realiseren. "Leerresultaten bepalen wat van een lerende verwacht wordt te kennen, te begrijpen, te doen bij het afronden van een leertraject en de wijze waarop het geleerde kan worden getoond." Deze leerresultaten op module niveau komen tot uiting bij concreet handelen in concrete, authentieke situaties (beroepscontexten).

Het toetsprogramma is een explicitering van het gedeelte van het curriculum dat getoetst wordt via summatieve beslissingen.

Het realiseren van de leerresultaten (standaard 4) blijkt uit de uitkomsten van toetsen, de eindwerken en de wijze waarop afgestudeerden in de praktijk functioneren.

Het toetsprogramma geeft inzicht in de wijze waarop de opleiding (welke indicatoren, op welk niveau, in welke modules) heeft getoetst. Hieruit is ook afleidbaar welke modules bijdragen aan het realiseren van het eindniveau.

Leeruitkomsten zijn niet hetzelfde als leerdoelen of competenties.

Leeruitkomsten bepalen NIET de invulling van het leertraject. Ze zeggen alleen iets over het einde, maar niet de weg ernaartoe. Leerwegonafhankelijk geformuleerde leeruitkomsten maken het juist mogelijk leertrajecten meer flexibel en vraaggericht in te vullen en deze af te stemmen op ontwikkeling van studenten.

Een leerdoel

Zegt iets over de weg ernaartoe. Het is geformuleerd vanuit het perspectief van de opleiding en/of docent. Er wordt beschreven wat de student moet leren.

Bijv. de student verwerft kennis over…. De student leert tekenen. Ontwikkelt zijn communicatievaardigheden. Ontwikkelt kennis en begrip over…..

Competentie

Een kwaliteit, vermogen, capaciteit of vaardigheid die is ontwikkeld door en behoort bij de student.

Individuele verworvenheden die studenten gedurende hun onderwijseenheid aanleren (Hogeschool Utrecht, 2017). Ze zijn niet direct waarneembaar, beheersing komt pas tot uiting bij toepassing.

Leeruitkomst

Een meetbaar resultaat van leerervaringen die ons in staat stelt er zeker van te zijn tot welke hoogte/niveau/standaard een competentie is gevormd of verbeterd. Geen unieke eigenschappen van de student.

Gepubliceerd door  Programma Blended Learning 27 juni 2024