Wat willen we bereiken met feedback? Hattie en Timperley (2007) stellen: “Het doel van feedback is om de discrepantie tussen het huidige en het gewenste prestatieniveau te verkleinen. ” (Hattie & Timperley, 2007). De term ‘feed’back’ is dus misleidend. Je kijkt niet alleen terug maar ook vooruit. Je hebt informatie nodig over hoe je kunt verbeteren en wat je moet veranderen.

Effectieve feedback beantwoordt de volgende drie vragen:

• Waar ga ik naar toe / wat zijn de doelen? (Feed up)
• Waar sta ik nu? (Feedback)
• Hoe kom ik daar? (Feed forward)

Bij alle drie de vormen geef je studenten handvatten om verder te komen. Vaak wordt feedback gezien als het eindstation: de terugkoppeling na (summatieve) toetsing. Tussentijdse (formatieve) feedback heeft daarentegen veel meer effect op het leren! Het motiveert studenten en laat ze gerichter leren.

Hoe geef je goede feedback?

Het is niet altijd makkelijk om goede feedback te geven en het kost tijd. Toch speelt feedback een essentiële rol in het leerproces van studenten. Immers; zolang we niet doorhebben dat we iets verkeerd doen, zullen we ook geen stappen ondernemen om het te veranderen.

Goede feedback is bevestigend, kritisch en constructief (BKC-feedback). Hoewel feedback niet altijd positief geformuleerd hoeft te zijn, is het natuurlijk niet de bedoeling dat de student gedemotiveerd raakt! Voor het leerproces is het goed om te benoemen wat een student al beheerst (bevestigend), wat hij/zij nog niet kan (kritisch) en op welke vaardigheden hij/zij kan voortbouwen (constructief). 

Feed up

Als een student aan een opdracht begint is het belangrijk dat hij/zij weet wat er van hem verwacht wordt en welke succescriteria er zijn. Dit geeft de student richting in wat hij moet doen. Heldere leerdoelen en verwachtingen dragen bij aan de motivatie van studenten en zorgen ervoor dat zij zich minder onzeker voelen. Daarnaast scheelt dit jou als docent een hoop nakijkwerk: je hoeft niet steeds terug te koppelen dat x,y,z, niet de bedoeling van de opdracht was. De kwaliteit van het ingeleverde werk zal beter zijn.

Een beoordelingsinstrument zoals een kan verwachtingen en de focus van de beoordeling duidelijk maken. Daarmee helpt de rubric ook jou als docent om heldere, doelgerichte feedback te geven!

Feedback

Feedback kan het leren bevorderen, als er vooraf duidelijke doelen gesteld zijn EN de feedback ook daadwerkelijk gaat over het wel/niet behalen van die doelen. Als het doel van de opdracht bijvoorbeeld is ‘het creëren van sfeer in een verhaal’ en de feedback gaat alleen over spelling en het aantal woorden, helpt dit de student niet verder in het behalen van het leerdoel. Bij het beantwoorden van de vraag ‘waar sta ik?’ krijgt de student informatie over het behalen van een doel/standaard, het uitvoeren van een taak en het wel of niet slagen daarin.

Feed forward

Als docent heb je wellicht geen tijd om alle studenten tussentijds van uitgebreide feedback te voorzien. Een oplossing kan zijn om studenten elkaar feedback te laten geven: peerfeedback. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat studenten bij peerfeedback actiever betrokken zijn in het leerproces doordat ze kritischer kijken naar het werk van de ander. Zowel de ontvanger als de gever van peerfeedback komt zo tot diep leren. Door het werk te vergelijken met de beoordelingscriteria en met hun eigen werk krijgen studenten inzicht in hoe ze hun eigen werk kunnen verbeteren.

Peerfeedback is niet iets wat je ‘zomaar’ in een les gaat doen. Peerfeedback is effectiever als je een aantal stappen volgt: zoals in de peerfeedbackcyclus (zie afbeelding). Het is belangrijk om peerfeedback goed te implementeren om er het maximale uit te kunnen halen. Vertel studenten hoe ze elkaar feedback moeten geven en besteed daarbij ook aandacht aan de sociale veiligheid.

Gidsen voor studenten

• Doeltreffend gebruikmaken van feedback (PDF)
• Hoe vraag ik beter om feedback? (PDF)

Gids voor docenten: Feedbackprocessen in je onderwijs

Hoe geef je als docent vorm aan het feedbackproces in jouw onderwijs, in jouw module? De gids Feedbackprocessen in je onderwijs - een gids voor docenten helpt je hierbij. In de gids staan diverse leerinterventies beschreven die als doel hebben de rol van studenten in het feedbackproces te vergroten. Ze dragen bij aan het meer feedbackgeletterderd maken, zodat studenten zich ook bekwaam genoeg voelen om zich deze rol eigen te maken.

•  Feedbackprocessen in je onderwijs (PDF)