Robots, muziek programmeren en virtueel varen: dit was Girls' Day op de HvA
15 april 2025

In Nederland kiezen weinig vrouwen voor een opleiding en carrière in de techniek of ICT. Dit heeft te maken met hardnekkige aannames over gender en deze vakgebieden. Om hier verandering in te brengen, deed de HvA vorige week mee aan Girls' Day. Zo'n 75 leerlingen programmeerden onder andere muziek, werkten met robots, leerden varen in een simulator en stelden vragen aan rolmodellen.
Slechts 16 procent van de technische professionals in Nederland is vrouw. Meer vrouwen in de techniek en ICT zijn hard nodig, zeker nu technologie in alle sectoren oprukt. Om meiden in een vroeg stadium te enthousiasmeren voor technologie, deed de HvA vorige week mee aan Girls' Day.
Zo’n 50 meiden uit tweede klassen havo/vwo van het Hervormd Lyceum West bezochten het Jakoba Mulderhuis voor een afwisselend programma, waaraan docenten en studenten van verschillende technische en ICT-opleidingen samenwerkten.
Ook in Hilversum, bij Make IT Work, volgden 25 leerlingen van Laar & Berg een programma, met backstage-bezoek aan RTL op het Mediapark en een workshop programmeren in de Bibliotheek van Hilversum. Opleidingsmanager van HBO-ICT Merijn van der Laag drukte de scholieren daar op het hart om vooral te ontdekken waar hun interesses liggen. "Je hoeft niet nu al te kiezen voor ICT als sector, maar ICT is echt overal."

'Voor jongens'
Decaan Esther Ras (faculteit Techniek) breekt in Amsterdam het ijs door de leerlingen directe vragen te stellen. Wat is hun beeld van IT en techniek? En waarom kiezen zo weinig meiden voor ICT en techniek? “Misschien vanwege een jongensbeeld”, opperde een leerling. “Alleen achter een computer zitten lijkt me niks voor mij."
"We hopen jullie beeld vandaag te veranderen”, zegt Ras. Ze laat een aantal studenten in de zaal over hun opleiding vertellen, waardoor al snel duidelijk wordt dat techniek en ICT heel divers zijn. Van bloedsporen analyseren bij forensisch onderzoek, tot AI inzetten om zorgpersoneel te ondersteunen: denken en toepassen gaan op het hbo samen.

Tekenende robots
Dat het lukt om de scholieren een ander beeld te geven , blijkt al snel als de meiden zich in groepjes verspreiden door het Jakoba Mulderhuis, Hier worden ze, onder begeleiding van een werkstudent, ondergedompeld in workshops. Bij docent Marianne Bossema (HBO-ICT) staan de leerlingen rond robots die met commando’s kunnen tekenen en muziek maken.
Student Shereen Macnack (Aviation) bedient de robots moeiteloos en laat die op verzoek ‘Happy Birthday’ afspelen. “Technici zijn van alle markten thuis”.
Ondertussen vertelt ze de leerlingen overhaar opleiding: “De techniek erachter fascineert me. Zo’n vliegtuig is kapot zwaar en groot- hoe blijven ze in de lucht hangen? Maar zitten nog veel meer kanten aan, zoals de logistiek rond luchthavens en robots die worden ingezet voor laden en lossen. We hebben alleen écht meer vrouwen nodig in techniek.”
Muziek programmeren
Bij Applied AI leren de meiden om een kat te programmeren in het programma Scratch. Ook hier kun je een speld horen vallen. Een goed teken, denkt begeleider Tessa van het Hervormd Lyceum. “Het verrast me dat ze zo meedoen, zeker met deze leeftijd. Brugklassers zijn meestal ontvankelijker voor dit soort dingen. Ze lijken het echt leuk te vinden.”
Uit het lokaal ernaast klinken explosieve beats - hier geeft docent HBO-ICT Philip Lafeber een workshop muziek programmeren, samen met student Lemuel Bakker (die zijn elektrische gitaar mee heeft). De leerlingen proberen wat prompts uit en barsten uit in gelach als een bombastisch liedje speelt.
New York binnen varen
Een publieksfavoriet is de simulator van de opleiding Maritiem Officier. Hier loodsen de meiden – niet zonder enige aanvaring met een cruiseschip – een schip de haven van New York binnen. Ook de VR-ervaring Amelia’s Dream, over een meisje dat piloot wil worden (van onderzoeker Mirjam Vosmeer) maakt indruk.
In het Makerslab maken de scholieren met een lasersnijder persoonlijke sleutelhangers en stempels. “Ze zijn opvallend geïnteresseerd dit jaar”, merkt student Bouwkunde Nada Ben Salah op. “En ze hebben ook al leren programmeren met Python op school, dat scheelt enorm.”

Speeddaten
Een cruciaal onderdeel van het programma is het speeddaten met vrouwelijke rolmodellen. Fem-IT-bestuurslid Thirsa de Hoog en Marianne Dorder Servet, oprichter van Stichting Zwarte Vrouwen voor Technologie, beantwoorden vragen van leerlingen.
Vaak gehoord: moet je goed zijn in wiskunde? “Absoluut niet”, lachte Dorder. “Ik ben het levende bewijs dat je niet heel goed hoeft te zijn in wiskunde” .
Volgens Dorder draait werken in ICT vooral om nieuwsgierigheid en creativiteit. “Het is enorm veelzijdig- we hebben meer dan 80 functies in IT. En je kunt er ook aan denken om ICT en technologie te combineren met een ander vakgebied van je interesse, zoals psychologie of rechten.”

In één woord: vrijheid
Veel meiden vragen het IT-boegbeeld wat zij het leukst vindt aan haar werk. “Vrijheid- dat is het leukste en het belangrijkste. Als ICT’er kun je je werk op afstand uitvoeren, en bij wijze van spreken ook onder een boom gaan zitten. Ook heb ik een heel sociale functie – je moet dingen uitleggen aan allemaal verschillende mensen."
Bij de afsluiting maakt Dorder nog eens korte metten met aannames. "Dit heeft helemaal níets te maken met gender. iedereen kan het doen. ICT en techniek zitten letterlijk overal. Laat je niet afschrikken, door niets en niemand. ”
Fem IT-bestuurslid Thirsa de Hoog sluit af met: ‘Wees nieuwsgierig. Stel je ervoor open en ga het ervaren."
De leerlingen zijn bij het afscheid overwegend positief. Noor (15): “Ik had eigenlijk nog helemaal geen beeld bij ICT, en technologie maar heb vandaag gezien hoeveel kanten eraan zitten. Ik weet nu dat ik hierin verder wil.”
Naast haar staat Safia (15): "Ik vond het vanmorgen erg interessant, en heb ook veel meer een beeld van wat het hbo eigenlijk inhoudt. Het heeft me verder geholpen bij mij keuzeproces.”




